Ten artykuł dotyczy biblioteki programistycznej. Zobacz też:QT. Logo programu | |||
 Zrzut ekranu programu Qt Designer | |||
| Autor | Qt Development Frameworks | ||
|---|---|---|---|
| Pierwsze wydanie | 1992 | ||
| Aktualnawersja stabilna | 6.8.2 (31 stycznia 2025) [±] | ||
| Aktualnawersja testowa | 6.7 Beta 1 (20 grudnia 2023) [±] | ||
| System operacyjny | GNU/Linux,BSD,Solaris,Unix,Mac OS X,Haiku,MS Windows,Symbian,Windows CE,Embedded linux,Amiga OS | ||
| Rodzaj | biblioteki programistyczne | ||
| Licencja | LGPL (v. 2.1),GPL (v. 3.0), komercyjna | ||
| |||
| |||
| Strona internetowa | |||
Qt – zestawprzenośnychbibliotek i narzędzi programistycznych przeznaczonych dla językówC++,QML iJava. Ich podstawowym składnikiem sąklasy służące do budowygraficznego interfejsuprogramów komputerowych, począwszy od wersji 4.0 Qt zawiera też narzędzia do tworzenia programów konsolowych i serwerów.
Qt jest obecnie rozwijane przez organizacjęQt Project, do której oprócz niezależnych twórcówOpen Source należą m.in. firmyDigia,KDAB,ICS. Digia jest właścicielem praw do komercyjnej wersji Qt oraz do znaków towarowych, po zakupie od firmyNokia (będącej właścicielem pomiędzy styczniem 2008 a sierpniem 2012)[1].
Środowisko Qt jest dostępne dla platform:X11 (m.in.GNU/Linux,BSD,Solaris),Windows,Mac OS X,Haiku oraz dlaurządzeń wbudowanych opartych naLinuksie (Qt Extended),Windows CE,Symbian,Android. Qt jest podstawą m.in. dlauniksowego środowiska graficznegoKDE orazuniksowych wersji komunikatora internetowegoSkype[2] i programuGoogle Earth.
Biblioteki Qt dostępne są w języku C++ i Java; mogą też być wykorzystywane w programach napisanych w innych językach, m.in.Ada (QtAda),C# (Qyoto/Kimono, QtSharp),Pascal,Perl (Perl Qt4),PHP (PHP-Qt),Ruby (QtRuby) iPython (PyQt, PySide). Charakteryzują się w pełni obiektową architekturą. Zawierają wiele technologii programowania graficznego interfejsu użytkownika, istniejących wcześniej jedynie wTk: mechanizmsygnałów i slotów, automatyczne rozmieszczaniewidżetów oraz zhierarchizowany system obsługizdarzeń.
Biblioteki Qt, oprócz obsługi interfejsu użytkownika, zawierają także niezależne od platformy systemowej moduły obsługi procesów, plików, sieci, grafiki trójwymiarowej (OpenGL), baz danych (SQL), językaXML, lokalizacji,wielowątkowości, zaawansowanej obsługi napisów orazwtyczek. Zawierają także własne, niezależne od bibliotekiSTL szablony klaskontenerów.
W skład Qt wchodzi wiele specjalistycznych narzędzi programistycznych. Są to m.in.:
Makefile na podstawie prostego opisu zawartego w definicji projektu (*.pro)Pomysłodawcami i pierwszymi twórcami Qt byli Haavard Nord i Eirik Chambe-Eng. Projektowanie pierwszych klas biblioteki rozpoczęto w 1991 r. Rok później Chambe-Eng opracował koncepcję mechanizmu sygnałów i gniazd, który wkrótce stał się fundamentem biblioteki.
4 marca 1994 r. Nord i Chambe-Eng założyli firmę Quasar Technologies. W późniejszych latach zmieniała ona nazwy kolejno na Troll Tech, Trolltech, Qt Software iQt Development Frameworks. Inspiracją dla nazwy Qt była nazwa bibliotekiXt(inne języki) (X Toolkit), w której literę X zastąpiono literą Q (zdaniem twórców Qt, litera Q wyglądała najładniej jakoprzedrostek nazw klas w edytorzeEmacs)[3].
W 1995 firma otrzymała pierwszy kontrakt i zatrudniła pierwszego programistę. 20 maja 1995 na serwerzesunsite.unc.edu pojawiło się pierwsze oficjalne wydanie Qt – Qt 0.90. Mogło być ono używane do tworzenia aplikacji dla systemówUnix iWindows na dwóch licencjach: komercyjnej (Windows, Linux) i wolnej (Linux). Do końca 1996 sprzedano łącznie 18 licencji dla 8 różnych firm.
W 1997 twórcyKDE postanowili oprzeć swój produkt na bibliotece Qt. Dzięki temu szybko osiągnęła ona status jednej z najpopularniejszych bibliotek dla aplikacji okienkowych w C++ dla systemuLinux. Sukces ten stał się jednocześnie przyczyną obaw wielu zwolenników wolnego oprogramowania przed konsekwencjami rozpowszechnienia w środowisku systemu Linux programów opartych na własnościowej bibliotece nie podlegającej licencjiGPL. Doprowadziło to do zainicjowania dwóch projektów alternatywnych dla Qt: Harmony iGNOME. Celem pierwszego z nich było stworzenie ekwiwalentu Qt podlegającego licencji GPL, celem drugiego – stworzenie realnej alternatywy dla KDE opartej wyłącznie na wolnym oprogramowaniu. Projekt Harmony został wstrzymany w 2000 r. wraz z udostępnieniem na licencji GPL środowiska Qt dla systemu Linux.
W 2000 Trolltech opublikował wersję Qt dla urządzeń wbudowanych –Qt/Embedded (przemianowaną później naQtopia Core iQt Extended).
W 2001, wraz z opublikowaniem Qt 3.0, rozszerzono zakres platform systemowych obsługiwanych przez Qt oMac OS X.
W 2005, wraz z opublikowaniem Qt 4.0, po raz pierwszy udostępniono wersję Qt dla wszystkich obsługiwanych systemów operacyjnych (w tym Windows) na licencji GPL. Dopiero ta decyzja wygasiła w środowisku wolnego oprogramowania próby stworzenia rozwiązań alternatywnych do Qt pod względem polityki licencyjnej (jednym z ostatnich poważnych projektów tego typu byłQ... Windows[4]).
W 2007 udostępniono wersję Qt dla językaJava (Qt Jambi).
W 2008 Trolltech został przejęty przez Nokię i zmienił nazwę na Qt Software, a od sierpnia 2009 naQt Development Frameworks. W styczniu 2009 złagodzono politykę licencyjną (stosowana od wersji Qt 4.5 opcjonalna licencjaLGPL praktycznie czyni z Qt bibliotekę darmową dla większości zastosowań komercyjnych).W tym samym roku całkowicie wstrzymano rozwój Qt Jambi[5] oraz zaprzestano rozwoju Qt Extended jako osobnej platformy, włączając część jej funkcji do głównej gałęzi Qt[6].
W 2010 Nokia zapowiedziała użycie Qt jako głównej platformy programistycznej w nadchodzącymSymbianie^4 oraz systemieMeeGo. Wydano testowe wersje API do urządzeń mobilnych – Qt Mobility (zastępujące Qt Extended).
W 2012 Digia kupiła od firmy Nokia framework Qt[7], zapewniając przy okazji dalsze wsparcie i rozwój darmowej licencji i współpracę z projektemKDE oraz KDE Free Qt Foundation na rzecz otwartego i wolnego oprogramowania[8].
Qt w wersji 4 jest niekompatybilna z poprzednimi wersjami Qt – zarówno na poziomie kodów źródłowych, jak i kodów wykonywalnych. W porównaniu z wersją Qt 3, wprowadzono do niej sześć nowych technologii:
QList,QLinkedList,QVector,QStack,QQueue,QMap,QMultiMap,QHash,QMultiHash iQSet).
Jest ona w znacznym stopniu zgodna z Qt 4 na poziomie kodu źródłowego, ale niezgodna na poziomie kodów wykonywalnych, więc oprogramowanie wymaga ponownej kompilacji.
Od wersji 4.5 na wszystkich platformach dostępne są trzy rodzaje licencji[12]:
W 2017 roku firma Qt Development Frameworks oszacowała społeczność około 1 miliona programistów[13] działająca na całym świecie w 70 branżach[14].
Organizacje wykorzystujące Qt:
 | Zobacz multimedia związane z tematem:Qt |
| Software Compilation | |
|---|---|
| Workspaces | |
| Aplikacje | |
| Jądro | |
| Pakiety | |
| Community |
| Niskopoziomowe | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Wysokopoziomowe |
|