Puchar Narodów Afryki (fr.Coupe d'Afrique des Nations, CAN) – turniejpiłkarski dla reprezentacji narodowych rozgrywany o mistrzostwoAfryki.
Organizowany przezFederację Piłkarską Afryki odbywa się od1957, przy czym rozgrywki mają charakter regularny od1968, odkąd turnieje finałowe mają miejsce co 2 lata.
W pierwszymPucharze Narodów Afryki w1957 startowały tylko trzy reprezentacje:Egipt,Sudan iEtiopia. Od tego czasu rozgrywki znacznie się rozrosły i obecnie biorą w nich udział niemalże wszystkie afrykańskie państwa. Konieczne stało się rozgrywanie eliminacji do turnieju finałowego, w którym od1998 uczestniczy 16 zespołów.
W maju 2010 roku zmieniono lata rozgrywania Pucharu Narodów Afryki. Od 2013 roku turniej rozgrywany jest w latach nieparzystych[1].
1 W
1959 trzy drużyny grały systemem każdy z każdym. Wygrany 2:1 mecz Egiptu z Sudanem, który zadecydował o mistrzostwie, był także ostatnim spotkaniem turnieju.
2 Miejsca ustalone w rozgrywkach grupowych.
3 W
1978 trzecie miejsce (wraz z walkowerem 2:0) zostało przyznane Nigerii po tym, jak Tunezja wycofała się przy stanie wyniku 1:1 w 42. minucie meczu o 3. miejsce.
4 Nie było dogrywki, tylko od razu po upływie regulaminowego czasu gry odbyła się seria rzutów karnych.
| Drużyna | 1 miejsce | 2 miejsce | 3 miejsce | 4 miejsce |
|---|
Egipt | 7 (1957,1959,1986,1998,2006,2008,2010) | 3 (1962,2017,2021) | 3 (1963,1970,1974) | 3 (1976,1980,1984) |
Kamerun | 5 (1984,1988,2000,2002,2017) | 2 (1986,2008) | 2 (1972,2021) | 1 (1992) |
Ghana | 4 (1963,1965,1978,1982) | 5 (1968,1970,1992,2010,2015) | 1 (2008) | 4 (1996,2012,2013,2017) |
Nigeria | 3 (1980,1994,2013) | 5 (1984,1988,1990,2000,2023) | 8 (1976,1978,1992,2002,2004,2006,2010,2019) | – |
Wybrzeże Kości Słoniowej | 3 (1992,2015,2023) | 2 (2006,2012) | 4 (1965,1968,1986,1994) | 2 (1970,2008) |
Algieria | 2 (1990,2019) | 1 (1980) | 2 (1984,1988) | 2 (1982,2010) |
Demokratyczna Republika Konga | 2 (1968,1974) | – | 2 (1998,2015) | 2 (1972,2023) |
Zambia | 1 (2012) | 2 (1974,1994) | 3 (1982,1990,1996) | – |
Tunezja | 1 (2004) | 2 (1965,1996) | 1 (1962) | 3 (1978,2000,2019) |
Sudan | 1 (1970) | 2 (1959,1963) | 1 (1957) | – |
Senegal | 1 (2021) | 2 (2002,2019) | – | 3 (1965,1990,2006) |
Maroko | 1 (1976) | 1 (2004) | 1 (1980) | 2 (1986,1988) |
Etiopia | 1 (1962) | 1 (1957) | 1 (1959) | 2 (1963,1968) |
Południowa Afryka | 1 (1996) | 1 (1998) | 1 (2000,2023) | – |
Kongo | 1 (1972) | – | – | 1 (1974) |
Mali | – | 1 (1972) | 2 (2012,2013) | 3 (1994,2002,2004) |
Burkina Faso | – | 1 (2013) | 1 (2017) | 2 (1998,2021) |
Uganda | – | 1 (1978) | – | 1 (1962) |
Gwinea | – | 1 (1976) | – | – |
Libia | – | 1 (1982) | – | – |
Gwinea Równikowa | – | - | – | 1 (2015) |
26 występów 25 występy 24 występy 21 występów 20 występów 19 występów 18 występów 17 występów | | 14 występów 13 występów 11 występów 9 występów 8 występów 7 występów 6 występów 5 wystpęów | | 4 występy 3 występy 2 występy 1 występ |
- Egipt wystąpił raz jakoZjednoczona Republika Arabska reprezentujący unię polityczną między Egiptem a Syrią oraz trzy kolejne występy reprezentujące tylko Egipt, ale wciąż pod nazwą „Zjednoczona Republika Arabska”.
W trzydziestu dwóch finałach piłkarskich mistrzostw Afryki lat1957–2017 wystąpiło 39 reprezentacji narodowych. Rozegrały 1342 meczów (374 zakończyło się remisem), strzelając 1649 bramek (średnio 1,22 na spotkanie).
Uwagi:
- Aktualizacja na 20 lipca 2019
- W latach 1957–1994 za zwycięstwo przyznawano 2 pkt., od 1996 – 3.
W latach 2000–2015 turniej był w Polsce nadawany na antenachEurosportu. Później do 2022 rozgrywki nie były transmitowane na rynku polskim, kiedy to prawa doPucharu Narodów Afryki w Kamerunie nabyła platforma stramingowaViaplay[2][3][4][5]. W 2024 prawa do pokazywania turnieju na rynku polskim posiada serwis streamingowyMegogo[6].
| Azja | |
|---|
| Afryka | |
|---|
| Ameryka Północna, Środkowa i Karaiby | |
|---|
| Ameryka Południowa | |
|---|
| Oceania | |
|---|
| Europa | |
|---|
| Niezrzeszone z FIFA | |
|---|
| Inter- kontynentalne | |
|---|