Promet
| neodym← promet →samar |
|
Widmo emisyjne prometu |
| Ogólne informacje |
| Nazwa, symbol,l.a. | promet, Pm, 61
(łac.promethium) |
|---|
| Grupa, okres, blok | –,6,f |
|---|
| Stopień utlenienia | II,III |
|---|
| Właściwości metaliczne | lantanowiec |
|---|
| Właściwościtlenków | średnio zasadowe |
|---|
| Masa atomowa | [145][a][2] |
|---|
| Stan skupienia | stały |
|---|
| Gęstość | 7264kg/m³ |
|---|
| Temperatura topnienia | 1042 °C[1] |
|---|
| Temperatura wrzenia | 3000 °C[1] |
|---|
|
| Numer CAS | 7440-12-2 |
|---|
| PubChem | 23944 |
|---|
|
|
| Najbardziej stabilne izotopy |
|---|
| |
|
|
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
warunków normalnych (0 °C, 1013,25 hPa) |
|
|
Promet (Pm,łac.promethium) –pierwiastek chemiczny z grupylantanowców wukładzie okresowym. Został wytworzony sztucznie, nie ma żadnych stabilnychizotopów – wszystkie są radioaktywne. Jego śladowe ilości mogą powstawać w przyrodzie w wyniku naturalnych procesówrozpadu jądrowego. Nazwa pochodzi od postaci zmitologii greckiej –Prometeusza.
Pierwiastek ten został otrzymany w1945 r. przez J.A. Marinsky’ego, C.D. Coryella i L.E. Glendenina z produktów rozszczepieniauranu wreaktorze jądrowym.
Ze względu na krótki czas rozpadu żadna ilość pierwotnego prometu nie występuje naZiemi. Mimo to śladowe ilości tego pierwiastka (4 części natrylion pod względem masy) zostały stwierdzone wrudach uranu pochodzących zKonga, gdzie powstały jako produkt samorzutnych reakcjirozszczepienia jąder uranu[3]. Promet może powstawać także w wyniku bardzo rzadkiego procesurozpadu alfa naturalnego izotopueuropu –151Eu[4].
Linie widmowe prometu zaobserwowano wwidmiegwiazdyHR 465 w gwiazdozbiorzeAndromedy oraz prawdopodobnieGwiazdy Przybylskiego i HD 965[5]. Wskazuje to, że pierwiastek ten musi być na bieżąco produkowany w tych gwiazdach.
- ↑ Wartość w nawiasach klamrowych jestliczbą masową najtrwalszegoizotopu tego pierwiastka, z uwagi na to, że nie posiada on trwałych izotopów, a tym samym niemożliwe jest wyznaczenie dla niego standardowej względnej masy atomowej. Bezwzględna masa atomowa tego izotopu wynosi: 144,91276u (145
Pm). Zob.Prohaska i in. 2021 ↓, s. 584.
- ↑abDavid R.D.R. Lide David R.D.R. (red.),CRC Handbook of Chemistry and Physics, wyd. 90, Boca Raton: CRC Press, 2009, s.4-28,ISBN 978-1-4200-9084-0 (ang.).
- ↑ThomasT. Prohaska ThomasT. i inni,Standard atomic weights of the elements 2021 (IUPAC Technical Report), „Pure and Applied Chemistry”, 94 (5), 2021, s. 573–600,DOI: 10.1515/pac-2019-0603 (ang.).
- ↑MosesM. Attrep MosesM., jr.,P.K.P.K. Kuroda P.K.P.K.,Promethium in pitchblende, „Journal of Inorganic and Nuclear Chemistry”, 30 (3),1968, s. 699–703,DOI: 10.1016/0022-1902(68)80427-0 .
- ↑P.P. Belli P.P. i inni,Search for α decay of natural Europium, „Nuclear Physics A”, 789 (1–4),2007, s. 15–29,DOI: 10.1016/j.nuclphysa.2007.03.001 .
- ↑C. R. Cowley, W. P. Bidelman, S. Hubrig, G. Mathys, D. J. Bord. On the possible presence of promethium in the spectra of HD 101065 (Przybylski’s star) and HD 965. „Astronomy & Astrophysics”. 419, s. 1087–1093, 2004.DOI:10.1051/0004-6361:20035726.
