Prezydent Ukrainy (ukr. Президент України,Prezydent Ukrajiny) –głowa państwaUkrainy. Na mocy Rozdziału VKonstytucji Ukrainy jest najwyższym przedstawicielem władz, gwarantem suwerenności państwa, integralności terytorialnej Ukrainy, przestrzegania Konstytucji Ukrainy oraz praw i wolności człowieka i obywatela, najwyższym organem państwa w zakresie władzy wykonawczej, Najwyższym GłównodowodzącymSił Zbrojnych Ukrainy.
Prezydent jest wybierany na pięcioletnią kadencję i może być ponownie wybrany tylko raz.
Prezydent wybierany jest w równym, tajnym, powszechnym i bezpośrednim głosowaniu. Wybory mogą być zwyczajne, nadzwyczajne i powtórzone.
Wybory ogłaszane są przezRadę Najwyższą Ukrainy najpóźniej sto dni przed dniem głosowania, a proces zgłaszania kandydatur i kampanii wyborczej rozpoczynają się 10 dni później[5]. Wybory odbywają się w ostatnią niedzielę marca piątego roku kadencji[2]. W przypadku wyborów nadzwyczajnych, odbywają się one w ostatnią niedzielę przed upływem 90 dni od dnia ogłoszenia skrócenia kadencji[6]. Wybory mogą zostać również powtórzone[7] i odbywają się one w ostatnią niedzielę przed upływem 90 dni od dnia od dnia ich rozpisania[6].
Zgodnie z art. 104Konstytucji prezydent elekt obejmuje urząd w chwili złożenia przysięgi narodowi, co musi nastąpić w ciągu 30 dni od urzędowego ogłoszenia wyników wyborów zwyczajnych i w ciągu 5 dni po urzędowym ogłoszeniu wyników wyborów przedterminowych (nadzwyczajne i powtórzone) Nowo wybrany prezydent składa przysięgę na uroczystym posiedzeniuRady Najwyższej Ukrainy, na ręce PrzewodniczącegoSądu Konstytucyjnego Ukrainy o następującej treści:
Ja (imię i nazwisko), wybrany wolą narodu na Prezydenta Ukrainy obejmując ten wysoki urząd uroczyście przysięgam wierność Ukrainie. Zobowiązuję się wszystkimi swoimi czynami bronić suwerenności i niezawisłości Ukrainy, działać dla dobra Ojczyzny i dla pomyślności ludu ukraińskiego, bronić praw i wolności obywatela, przestrzegać Konstytucji i praw Ukrainy, wykonywać swoje obowiązki w interesie wszystkich rodaków, umacniać autorytet Ukrainy w świecie
Podczas składania przysięgi prezydent elekt trzyma rękę na Konstytucji Ukrainy iEwangeliarzu peresopnickim, który uznawany jest za skarb narodowy Ukrainy[8].
zarządza referendum ogólnoukraińskie zatwierdzającego ustawę o zmianie Konstytucji uchwaloną przezRadę Najwyższą Ukrainy, jeżeli dotyczy ona zmiany przepisów rozdziału I, III lub XIII Konstytucji[10][11],
zarządza referendum ogólnoukraińskie z inicjatywy obywateli[10].
powołuje członków Rady Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony Ukrainy[29],
przedkłada Radzie Najwyższej Ukrainy wniosek o ogłoszenie stanu wojny[30],
podejmuje decyzję o użyciu Sił Zbrojnych Ukrainy oraz innych formacji wojskowych[30],
podejmuje zgodnie z ustawą decyzję o powszechnej albo częściowej mobilizacji i wprowadzeniu stanu wojennego na Ukrainie albo na określonych jej obszarach w razie groźby napaści lub zagrożenia niepodległości państwowej Ukrainy[31],
przedkłada Radzie Najwyższej Ukrainy wniosek o powołanie premiera[32],
uchyla akty wydane przez Gabinet Ministrów Ukrainy z powodu ich niezgodności z niniejszą Konstytucją, zwracając się jednocześnie do Sądu Konstytucyjnego Ukrainy z pytaniem o ich zgodność z Konstytucją[33].
Pozostałymi kompetencjami związanymi z władzą wykonawczą są:
wydawania dekretów i rozporządzeń obowiązujących w całym kraju[34],
powoływanie i odwoływanie połowy składu Rady Banku Narodowego Ukrainy[35],
powoływanie i odwoływanie połowy składu Narodowej Rady Ukrainy ds. Telewizji i Radiofonii[36],
unieważnianie aktów wydanych przez Radę Ministrów Autonomicznej Republiki Krymu[37],
nadawanie najwyższych tytułów szczególnych oraz rang służbowych[24],
Proporzec Prezydenta Ukrainy – kwadratowy płat tkaniny barwy niebieskiej z wizerunkiem złotego trójzębu pośrodku płata, w obramowaniu wężyka ornamentu roślinnego. Proporzec obszyty jest złotymi frędzlami. Do wykonania proporca wykorzystany jest płat jedwabnej tkaniny, czyste złoto i złote nici.
Pieczęć Prezydenta Ukrainy – okrągłą pieczęć pośrodku zawiera wizerunekherbu Ukrainy, a w otoku napis „Президент України” (ukr.:Prezydent Ukrainy). Pod herbem w otoku znajduje się stylizowany wizerunek krzyża zOrderu Księcia Jarosława Mądrego. Część dolna i środkowa pieczęci wykonana jest w całości ze srebra, dodatkowo część środkowa jest pozłacana. Pieczęć wieńczylazurytowa kula. Kolory symbolicznie układają się zgodnie zflagą narodową. Pieczęć waży pół kilograma.
Buława wykonana jest z pozłacanego srebra i waży 750 gramów. Przechowuje się ją wmahoniowej szkatułce ozdobionej pozłacanym reliefem przedstawiającym herb Ukrainy.
.jpg)
