 | |
| Klasa | |
|---|---|
| Typ | |
| Historia | |
| Położenie stępki | marzec 1927 |
| Wodowanie | 10 kwietnia 1929 |
 Marine nationale | |
| Wejście do służby | 1 września 1932 |
| Zatopiony | 8 listopada 1940 |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność • na powierzchni • w zanurzeniu |
|
| Długość | 92,3 m |
| Szerokość | 8,2 m |
| Napęd | |
| na powierzchni 2silniki wysokoprężne po 3000 KM w zanurzeniu 2 silniki elektryczne po 1000 KM | |
| Prędkość • na powierzchni • w zanurzeniu |
|
| Zasięg | 10 000 Mm przy 10 w. |
| Uzbrojenie | |
| 1 działo 100 mm 2wkm 13,2 mm plot (1 x II) | |
| Wyrzutnie torpedowe | 9 x 550 mm (11 torped) |
Poncelet –francuskiokręt podwodny z okresu międzywojennego iII wojny światowej, należący doRedoutable. Podczas wojny zdobył niemiecki statek, następnie służył we flocie francuskiej podległejrządowi w Vichy. Zatopiony podczaswalk o Gabon 8 listopada 1940 roku.
„Poncelet” należał do najliczniejszego typu francuskich oceanicznych okrętów podwodnych z okresu międzywojennegoRedoutable. Zamówiony został w 1925 roku, w grupie 7 okrętów drugiej serii tego typu, którym nadano nazwy pochodzące od naukowców[1]. Otrzymał nazwę na cześć matematykaJeana-Victora Ponceleta. Budowany był w państwowej stoczni w arsenale wLorient, wraz z budowanym równocześnie„Henri Poincaré”[1]. Położenie stępki miało miejsce na początku marca 1927 roku, wodowanie obu okrętów 10 kwietnia 1929 roku. Z uwagi na kryzys ekonomiczny, „Poncelet” wszedł do służby dopiero 1 września 1932 roku[1].
W chwili wybuchu II wojny światowej dowódcą okrętu był (od 14 października 1938 roku) kapitan mar. Bertrand de Saussine (właściwie Pierre Henri Bertrand de Saussine du Pont de Gault)[2]. Okręt należał wówczas do 6.dywizjonu 4.eskadry okrętów podwodnych wBreście. Po wybuchu wojny używany był do patrolowania na Atlantyku. 20 września 1939 roku „Poncelet” wyszedł na patrol w rejonie północnychAzorów i 28 września przechwycił tam na pozycji38°05′N 30°40′W/38,083333 -30,666667 niemiecki statek handlowy „Chemnitz” armatora NDL o pojemności 5522BRT (płynący pod banderą neutralnej Norwegii)[2]. „Chemnitz” płynął zSydney przezLas Palmas do Niemiec, wioząc m.in. 2000 t ołowiu, 2500 t rudy ołowiu, 1000 t pszenicy, 850 t mąki i inny ładunek, w tym 19 skrzyń eksponatów dla muzeum paleontologicznego w Monachium[2]. Po wynurzeniu się okrętu podwodnego, statek został opuszczony przez załogę, która nie podjęła próby jego zatopienia. Dowódca „Ponceleta” postanowił zdobyć statek i, po obsadzeniu przez załogę pryzową i dotychczasową załogę (bez dowódcy i pierwszego oficera, którzy pozostali na okręcie podwodnym), został on doprowadzony 3 października pod eskortą „Ponceleta” doCasablanki, odległej o 1100Mm[2]. Statek został zarekwirowany przez rząd francuski i wszedł do służby jako „Saint Bertrand” u armatora CGT[2] (przetrwał wojnę, pływając w brytyjskiej służbie konwojowej[3]).
Przed podpisaniem zawieszenia broni i zajęciem Brestu przez Niemców, 18 czerwca 1940 roku „Poncelet” opuścił bazę i przeszedł do kolonii francuskich - Casablanki, następnieDakaru. Stąd, w dniach 2-10 września zkanonierką „Bougainville” eskortował doLibreville w Gabonie statek „Cap de Palmes”, wiozący żołnierzy i zaopatrzenie dla tamtejszego garnizonu, wiernegowładzom w Vichy[3]. Następnie bazował wPort-Gentil na południowy zachód od Libreville, z zadaniem ochrony Gabonu przed desantem siłWolnej Francji[4].
8 listopada, po rozpoczęciuinwazji sił Wolnej Francji na Gabon, „Poncelet” wypłynął w morze, z niepełną załogą (15 marynarzy pozostało do wzmocnienia obrony lądowej), z zadaniem ataku na siły desantowe w zatoce Mondah koło Libreville. Ok. 13.30 „Poncelet” natknął się pod Port-Gentil naeskortowiec (slup) HMS „Milford”, należący do sił brytyjskich osłaniających desant. Brytyjczycy mieli rozkaz nie atakować pierwsi jednostek francuskich[4]. Dowódca „Ponceleta” zdecydował, pomimo rozkazu ataku na siły dokonujące desantu w zatoce, zanurzyć się i zaatakować okręt brytyjski. Wystrzelono torpedę, która jednak z powodu zbyt głębokiej nastawy (4 m) przeszła pod slupem[4]. Druga torpeda, nastawiona na głębokość 2 m, nie opuściła wyrzutni z powodu zacięcia pokrywy. Jej pracujący silnik spowodował jednak przedostawanie się do przedziału torpedowego gazów spalinowych, a także rozszczelnienie pokryw i przeciek[4]. Na brytyjskim okręcie zauważono torpedę i podjął on kontratakbombami głębinowymi, lecz bez skutku. Okręt podwodny zszedł w niekontrolowany sposób na dużą głębokość (do 115 m), borykając się z problemami wynikającymi z przecieków i błędów popełnianych przez załogę[4]. Zdołał się awaryjnie wynurzyć, w oddaleniu od okrętu brytyjskiego, lecz po pewnym czasie został zaatakowany przez wodnosamolotSupermarine Walrus z krążownika„Devonshire”(inne języki). „Poncelet” zanurzył się, lecz doznał uszkodzeń od wstrząsów pobliskich wybuchów bomb. Na skutek awarii silników elektrycznych (spowodowanej prawdopodobnie wysoką wilgotnością) i ich pożaru oraz wyczerpującego się zapasu sprężonego powietrza, okręt się wynurzył[4]. Został wówczas uszkodzony pociskiem z działa „Milforda”, który przebił kadłub sztywny, przez co „Poncelet” stracił możliwość zanurzenia. Marynarze francuscy opuścili pokład, z wyjątkiem dowódcy de Saussine'a, który dokonałsamozatopienia jednostki na pozycji0°20′N 8°50′E/0,333333 8,833333, tonąc wraz z okrętem[4].
Reszta załogi, uratowana przez „Milforda”, została zatrzymana na krążowniku„Delhi”, a następnie internowana w Port Hartcout w Nigerii. 18 marynarzy dołączyło do Wolnych Francuzów, oficerów później zwolniono i 5 lipca 1941 roku znaleźli się w Dakarze (pod kontrolą rządu Vichy)[4].
| Seria 1 | |
|---|---|
| Seria 2 | |
| Seria 3 |
