Polonik (złac. polonicum,polonica) –dokument piśmienniczy (druk,rękopis), przedmiot (dzieło sztuki, pamiątka narodowa lub historyczna) lub miejsce (cmentarz)[1] pochodzeniapolskiego, bądź tematycznie związane z Polską, które znajduje się w kraju lub za granicą.
Termin stosuje się najczęściej w zawężonym znaczeniu w praktycebibliotecznej.Polska Bibliografia Narodowa mianempolonicum zagraniczne określa publikacje spełniające przynajmniej jedno z trzech kryteriów: językiem publikacji jest język polski, treść powiązana jest z Polską lub autor jest z pochodzenia Polakiem[2]. Rejestrowane są one w osobnej części Bibliografii Narodowej[3].
W szerszym znaczeniu polonikami określa się całość przedmiotów mających związek z szeroko pojętą kulturą materialną bądź duchowąnarodu polskiego. Termin używany jest także w muzeach na określenie zabytkowychartefaktów związanych z polską kulturą.
Analogiczne określenia stosuje się dla określenia spuścizny kulturowej innych narodów:judaika[4], bohemica, hispanica, rossica, itp.
W wyniku wojen jakie odbywały się na terenie Polski, poza jej granicami znalazło się wiele poloników zrabowanych przez najeźdźców bądź stworzonych przez polskich uchodźców politycznych i emigrantów. Chociaż wiele ze skarbów polskiej kultury uległo bezpowrotnemu zniszczeniu, to w zagranicznych archiwach i bibliotekach zachowały się cenne świadectwa kultury polskiej. Za prace nad ich zebraniem odpowiedzialne jestMinisterstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego[5]. Efektem działalności ministerstwa jest uruchomiony w 2017 roku portal Polonika[6], który rejestruje obiekty polskiego dziedzictwa narodowego za granicą[7].
