Podwieczorek przy mikrofonie –audycja radiowa istniejąca od 1936, nadawana regularnie wProgramie I Polskiego Radia w latach 1958–1989. TwórcamiPodwieczorku byli poetaRoman Sadowski i satyrykJerzy Baranowski[1].Obecnie (2019) wybrane skecze i fragmenty audycji emitowane są w niedzielne przedpołudnia, w ramach programu „Czas Pogody” Zbigniewa Krajewskiego wProgramie I oraz w „Powtórce z Rozrywki”Programu III Polskiego Radia.
PoczątkiPodwieczorku przypadają na rok1936[2]. Był to w założeniach program estradowy przystosowany do specyfiki radiowej. Wśród występujących w audycji byli soliściWitold Conti iWilhelm Korabiowski[3].
Stałymi konferansjerami byliZenon Wiktorczyk iMieczysław Pawlikowski[1]. Zenon Wiktorczyk był także reżyserem, autorem wielu tekstów i wykonawcą[4]. Prowadzili ten program w różnych okresach także:Jan Pietrzak,Tadeusz Ross,Lucjan Kydryński iEryk Lipiński, a przed wojnąKazimierz Rudzki. Oprawę muzyczną zapewniałJanusz Sent[5]. Przy fortepianie sygnał audycji grał w latach 60.Marian Radzik, a późniejCzesław Majewski.
Pierwszapowojenna transmisja miała miejsce w lokaluCafe Fogg w marcu1945[6]. Pomysłodawcą odnowienia przedwojennej audycji byłAndrzej Rumian, który z Janem Zelnikiem byli twórcami powojennej koncepcji programu. Andrzej Rumian był również autorem stałego segmentu pt. „Wiadomości z kraju i ze Świata” Andrzeja Rumiana. Rodzaj parodii oficjalnej PRL-owskiej propagandy.Jan Zelnik był pierwszym reżyserem całości. Audycja nagrywana była w warszawskich kawiarniach[1], najczęściej wStolicy i utrzymywana w konwencji kabaretuvariete – rozrywkowej mieszanki słowno-muzycznej. Filary programu stanowili wygłaszający satyryczne monologiMarian Załucki oraz postacie:Dziunia Pietrusińska (Hanka Bielicka),sołtys Kierdziołek (Jerzy Ofierski),kierownik Florczak (Wacław Jankowski iJerzy Bielenia), urzędnikMalinowski (Kazimierz Brusikiewicz),Proszę Koleżeństwa, Luśka (Janina Jaroszyńska). Popularną pozycją były parodie, w których specjalizowali sięAndrzej Dyszak,Tadeusz Ross iWaldemar Ochnia. Stałym punktem programu był takżeskecz oparty na dynamicenauczyciel – uczennica, zatytułowanyRolska do tablicy, w różnych wariantach, np.Marszelówna do tablicy lubBrusikiewicz do tablicy – w roli profesora występował prowadzący program. Mile widzianym elementem była domieszka piosenek nawiązujących dowarszawskiego folkloru w wykonaniuStanisława Grzesiuka, czyJaremy Stępowskiego lub parodii wiejskiej mentalności w interpretacjiKazimierza Grześkowiaka. Dla kontrastu włączano także piosenki z repertuaruoperetkowego.
Alternatywna wersjaPodwieczorku przy mikrofonie, tworzona przezWiktora Budzyńskiego iJana Markowskiego, nadawana była zMonachium, na antenieRozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa. Występowali tam między innymiWacław Modrzeński,Józef Winawer,Janina Katelbach-Starzyńska,Irena Broniecka-Radwańska,Karol Dorwski iTeresa Nowakowska[7]. Audycje emitowane w latach1955–1956 miały po 40 min. i rozpoczynały się fragmentem piosenkiTrzymajmy się, nie dajmy się[8].