Podolacy (konserwatyści wschodniogalicyjscy) –konserwatywneziemiańskie ugrupowanie polityczne, utworzone w latach 60.XIX wieku wGalicji Wschodniej.

Program podolaków:

• opowiadali się za autonomiąGalicji w ramach Austro-Węgier,
• walczyli o ograniczenia praw ludnościżydowskiej iukraińskiej,
• zmierzali do ograniczenia praw językaukraińskiego, domagając się wprowadzenia do szkółłaciny zamiast niego,
• byli przeciwni reformie wyborczej doSejmu Krajowego Galicji iRady Państwa, zmierzającej do jej demokratyzacji i odrzuceniasystemu kurialnego,
• pragnęli utrzymania struktury własnościowej ziemi w Galicji.

Czołowymi przedstawicielami stronnictwa byli:Agenor Romuald Gołuchowski,Dawid Abrahamowicz,Wojciech Dzieduszycki,Kazimierz Grocholski,Kornel Krzeczunowicz,Filip Zaleski.

Od lat 80. XIX wieku zaczęli obsadzać stanowiska obejmowane dotychczas przezstańczyków. Z podolaków wyłonili się później „ateńczycy” – ugrupowanie młodych konserwatystów pod przewodnictwem Wojciecha Dzieduszyckiego, opowiadające się za współpracą polsko-ukraińską.

Na początku XX wieku podolacy stali się podporąendecji Romana Dmowskiego, który rozwinął i przeobraził program polityczny podolaków. W1907 wraz ze stańczykami utworzyliStronnictwo Prawicy Narodowej, jednak już w1908 mimo formalnej jedności wyłoniły się znowu niezależne frakcje: konserwatystów krakowskich oraz podolaków (przeciwnych wszelkim reformom). Podolacy podzielili się z kolei na tzw. „autonomistów”, czyli podolaków właściwych (Dawid Abrahamowicz,Andrzej Lubomirski,Leon Jan Piniński, Agenor Gołuchowski, Filip Zaleski i Wacław Zaleski) i Centrum (Jan Potocki,August Krasicki,Witold Czartoryski). Współpracowali oni (zwłaszcza Centrum) zeStronnictwem Demokratyczno-Narodowym. Razem z SDN weszli oni do Antybloku,Centralnego Komitetu Narodowego iNaczelnego Komitetu Narodowego (z którego wkrótce się wycofali).

Po 1918 r. podolacy ulegli podziałom: część związała się zkonserwatystami krakowskimi (Stanisław Starzyński), inni z Narodową Demokracją (Witold Czartoryski).

 Z tym tematem związana jest kategoria:Podolacy.

• Ryszard Sadaj – „Kto był kim w Galicji”, Kraków 1993,ISBN 83-7081-089-6
• Jerzy Holzer, Jan Molenda – „Polska w pierwszej wojnie światowej”, Warszawa 1963
• Magdalena Semczyszyn, „Społeczno-polityczne postawy ziemiaństwa wschodniogalicyjskiego w świetle lwowskiej „Gazety Narodowej” (1886−1914)” [w:] Społeczeństwo-Polityka-Kultura. Studia nad dziejami prasy w II Rzeczypospolitej, red. T. Sikorski, Szczecin 2006, s. 7−23.
• Jacek Skwara, „Konserwatyści wschodniogalicyjscy–Podolacy wobec kwestii ukraińskiej w okresie namiestnictwa Michała Bobrzyńskiego 1908–1913”, „Rocznik historyczno-archiwalny”, t. 11, 1996.

• Polskie partie i ugrupowania w Galicji
• Podolacy