Movatterモバイル変換

Przejdź do zawartości

Południk

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Południk –łuk na powierzchnibryły obrotowej, będący przecięciempowierzchni tej bryłypłaszczyzną przechodzącą przez jej ośobrotu^[1]^[2]^[3]^[4]. Południki są rodziną linii parametrycznych $u={\textrm {const}}$ na danej powierzchni bryły obrotowej i wraz z równoleżnikami, z którymi przecinają się pod kątem prostym^[5] $v={\textrm {const}}$ tworzą na powierzchni bryły obrotowej tzw.siatkę krzywoliniową współrzędnych^[6]^[7].

Południków jest nieograniczona liczba, a każde miejsce na jednym południku ma taki samczas miejscowy^[5]. Ich położenie (długość geograficzną) można określić na ujemną na zachód od Greenwich lub dodatnią na wschód^[5].

Południk nasferze (południk geograficzny) lubelipsoidzie obrotowej spłaszczonej jest ważnym pojęciem wgeografii,kartografii igeodezji.

Zobacz też

[edytuj |edytuj kod]

Zobacz hasłopołudnik w Wikisłowniku

Przypisy

[edytuj |edytuj kod]

↑Eric W.E.W. Weisstein Eric W.E.W.,Meridian [online], mathworld.wolfram.com [dostęp 2022-04-14] (ang.).
↑południk geograficzny, [w:]Encyklopedia PWN [online],Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-04-14] .
↑Adam BronisławA.B. Empacher Adam BronisławA.B.,ZbigniewZ. Sęp ZbigniewZ.,AnnaA. Żakowska AnnaA.,WojciechW. Żakowski WojciechW.,Mały słownik matematyczny, wyd. 4, Warszawa: Wiedza Powszechna, 1974, s. 218 .
↑CezaryC. Bowszyc CezaryC.,JerzyJ. Konarski JerzyJ.,Wstęp do geometrii różniczkowej, wyd. 1, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2007, s. 77-78,ISBN 978-83-235-0249-4 .
↑^a^b^cJan Flis: Szkolny słownik geograficzny. Wyd. 3. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1985, s. 39.ISBN 83-02-00870-2.OCLC 37645138.
↑https://www.am.szczecin.pl/uploads/imfich/Powierzchnie_w_R3.pdf
↑BogusławB. Gdowski BogusławB.,Elementy geometrii różniczkowej z zadaniami, wyd. 3, Warszawa: Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej, 1999, s. 110-113,ISBN 83-87012-21-1 .

p
d
e

relacje
między

odcinkiem a okręgiem	promień cięciwa średnica
prostą a okręgiem	styczna sieczna normalna
kątem a okręgiem	kąt środkowy kąt wpisany kąt dopisany
okręgiem awielokątem	okrąg opisany na wielokącie okrąg wpisany okrąg dopisany okrąg dziewięciu punktów
okręgiem a parąpunktów	okrąg Apoloniusza
okręgiem asferą	okrąg mały okrąg wielki równik równoleżnik równik

figury
definiowane
okręgami

krzywe płaskie	łuk okręgu strzałka łuku półokrąg vesica piscis trójkąt Reuleaux
inne figury płaskie	koło wycinek kołowy odcinek koła pierścień kołowy księżyce Hipokratesa
krzywe sferyczne	ortodroma południk dwukąt sferyczny trójkąt sferyczny trójkąt eulerowski
powierzchnie ibryły	walec kołowy stożek kołowy powierzchnie i bryły obrotowe

o cięciwach	o kącie wpisanym o kącie dopisanym Kopernika o pizzy Salmona
o stycznych	o kącie dopisanym Monge’a Caseya

problemy
(zadania)

długości	rektyfikacja okręgu pi (π) miara łukowa kąta radian
pola	kwadratura koła kwadratura koła Tarskiego metoda wyczerpywania całka
inne	Apoloniusza Napoleona koło pakowane w okrąg

opis
analityczny

kluczowe pojęcie	okrąg jednostkowy
układ kartezjański	funkcje trygonometryczne funkcje cyklometryczne
układ biegunowy	funkcja stała grupa okręgu

inne pojęcia

krzywe	elipsy stożkowe superelipsy owale Cassiniego figury stałej szerokości kontury krzywe Jordana pętle
inne	sfera hipersfera torus

powiązane
nauki

geometria	płaska – planimetria analityczna euklidesowa
algebra	abstrakcyjna teoria grup
analiza	rzeczywista

antyczni	Tales z Miletu Archimedes zSyrakuz Apoloniusz z Pergi Proklos
średniowieczni inowożytni	Nasir ad-Din Tusi Mikołaj Kopernik René Descartes Gaspard Monge John Casey Alfred Tarski

p
d
e

Bryły obrotowe

przykłady
i ichczęści

walec obrotowy
(kołowy prosty)

stożek obrotowy
(kołowy prosty)

sfera	czasza kuli pas sferyczny
inne części	odcinek kuli półkula warstwa kulista wycinek kuli

inne

relacje między kulą
a innymibryłami

krzywe tworzone
przekrojami
brył obrotowych

stożkiem obrotowym ipłaszczyzną	krzywe stożkowe okrąg elipsa parabola hiperbola prosta
sferą i płaszczyzną	okrąg mały okrąg wielki ortodroma południk równik równoleżnik równik
walcem obrotowym i sferą	krzywa Vivianiego
torusem i płaszczyzną	okręgi Villarceau

inne krzywe na
bryłach obrotowych

na walcu obrotowym	linia śrubowa, in. helisa
na sferze	dwukąt sferyczny trójkąt sferyczny trójkąt eulerowski loksodroma

powiązaneukłady
współrzędnych

Pappusa-Guldina

powiązane
powierzchnie

kwadryki obrotowe	elipsoida o. paraboloida o. hiperboloida jednopowłokowa o. hiperboloida dwupowłokowa o.
inne powierzchnie obrotowe	pseudosfera torus

powiązane
nauki

algebra	algebra liniowa
analiza matematyczna	analiza rzeczywista
geometria	stereometria geometria sferyczna geometria analityczna

antyczni	Archimedes zSyrakuz Apoloniusz z Pergi Pappus z Aleksandrii
nowożytni	Paul Guldin Evangelista Torricelli Vincenzo Viviani

Kontrola autorytatywna (element geograficzny):

Encyklopedie internetowe:

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Południk&oldid=75341544”

Ukryta kategoria:

Szablony cytowania – problemy – cytuj – strona główna

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp