![]() | |||||
| |||||
Państwo | |||||
---|---|---|---|---|---|
Obwód | |||||
Rejon | |||||
Data założenia | 1171 | ||||
Prawa miejskie | 1938[1] | ||||
Powierzchnia | 23,53 km² | ||||
Populacja (2025) • liczba ludności |
| ||||
Nr kierunkowy | +380 3843 | ||||
Kod pocztowy | 30500 – 30509 | ||||
Tablice rejestracyjne | |||||
Położenie na mapie obwodu chmielnickiego ![]() | |||||
Położenie na mapie Ukrainy ![]() | |||||
![]() | |||||
| |||||
Strona internetowa |
Połonne (ukr. Полонне) – miasto naUkrainie, wobwodzie chmielnickim, wrejonie szepetowskim, 135 km odChmielnickiego. Leży na Wyżynie Wołyńskiej. Przez miasto przepływa rzekaChomora. Stacja kolejowaPołonne na liniiSzepetówka –Berdyczów. Położone na historycznymWołyniu.
Przez Połonne wiodła trasawyprawy kijowskiej Bolesława Chrobrego. Położona w pobliżuCzarnego Szlaku miejscowość, wzmiankowana była w 1169 i 1172 r. w związku z najazdemPołowców. Na mocyukładu z 1366 rokukról PolskiKazimierz Wielki przekazał księciuLubartowi m.in. Połonne.
W 1570 roku na południe od Starego Miasta założone Nowe Miasto i obdarzono prawem magdeburskim[3]. W 1607 r. zbudowano kościół zamkowy pw. Najświętszej Marii Panny (później objęty przez Jezuitów, następnie parafię z nowym wezwaniem św. Anny)[3]. Miasto wraz z kościołem zostało spalone przez Tatarów w 1618 r. W 1621 r. miasto wraz z drewnianym zamkiem objęła w posiadanieZofia Ostrogska, a po jej śmierci w 1623 r. właścicielem stał się jej mąż Stanisław Lubomirski. On to ufortyfikował miasto w latach 1640–1646. W wyniku tych prac miasto zostało otoczone wałami w kształcie pięcioboku według projektuKrzysztofa Mieroszewskiego, co miało na celu zaryglowanie wojskom nieprzyjacielskim dostępu do Wołynia. W obrębie fortyfikacji zbudowanych według szkoły holenderskiej znalazło się Stare i Nowe Miasto Połonne, zamek i osada Wola. W 1642 r. Stanisław Lubomirski przekazał Połonne swojemu najmłodszemu synowiKonstantemu Lubomirskiemu. Między latami 1645–1646 wojewoda krakowskiStanisław Lubomirski ufundował kościół parafialny św. Anny w Połonnem – Nowym Mieście[3].
W 1648 roku na skutek zdrady miasto opanowali Kozacy pod wodząKrzywonosa i je ograbili[3]. Kozacy ponownie opanowali miasto w 1651 r. i tym razem całkowicie je spalili dokonując rzezi mieszkańców[3][4]. Zginął wtedy też słynny kabalista Samson Ostropolski. Gdy w sierpniu 1653 hetmanBohdan Chmielnicki wyprawił syna swegoTymosza naMołdawię, wtedy oddział Demka Łysowca, wysunięty ku granicom Mołdawii przez wodza kozackiego zapewne w tym celu by ściągnąć w tę stronę uwagę wojsk polskich, zagarnął Połonne[5].
W XVII wieku w Połonnem były dwa murowane kościoły katolickie: zamkowy i fara miejska.
W drodze zKamieńca Podolskiego w dniu 23 listopada 1781 r. na zamku zatrzymał sięStanisław August Poniatowski, a w 1786 r. miasto otrzymało przywilej królewski organizowania jarmarków. W Połonnem stacjonowało dowództwo3 Brygady Artyleriiarmii koronnej. Fortyfikacje wzmocnili Polacy po raz ostatni w 1792 roku przed spodziewanąwojną z Rosją. W tym samym roku na drodze w kierunkuZasławia stoczono zwycięską dla Polakówbitwę pod Zieleńcami. W tym czasie miasto było, po Dubnie i Zasławiu, trzecim miastem Wołynia.
WII rozbiorze Polski miasto zostało zagarnięte przezRosję. W czasiepowstania styczniowego miasto zajął generałEdmund Różycki, który następnie stoczył zwycięskąbitwę pod Salichą. W drugiej połowie XIX wieku w pobliżu miasta zbudowano linię kolejową. Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku Połonne nie powróciło do Polski.
W czasiewojny polsko-bolszewickiej w 1920 w Połonnem stacjonowały7 eskadra myśliwska i9 eskadra wywiadowczalotnictwa Wojska Polskiego. Po Traktacie Ryskim pozostało w składzie ZSRR[3]. Temu okresowi historii miasta Marek A. Koprowski poświęcił rozdział swojej książkiKresy we krwi[6].
Prawa miejskie miasto posiada od 1938 roku[7]. PodczasWielkiego terroru w piwnicy kościoła św. Anny funkcjonariuszeNKWD zamurowali żywcem grupę 168 miejscowych katolików[8], w tym Polaków represjonowanych w ramachoperacji polskiej.
Od czerwca 1941 do 1944 pod okupacjąhitlerowskich Niemiec. 2 września 1941 roku Niemcy utworzyli w mieściegetto dla żydowskich mieszkańców. Przebywało w nim około 2000 osób. 25 czerwca 1942 roku Niemcy zlikwidowali getto, a Żydów zamordowali. Sprawcami zbrodni byli niemieccy policjanci z Szepietówki oraz lokalna ukraińska policja[9].
Od 1947 do 1955 roku proboszczem parafii katolickiej byłAntoni Chomicki. Od 1991 roku w granicach Ukrainy. Do 2020 siedziba administracyjnarejonu połońskiego.
Rodzinne miasto śpiewaczki operowejWalentyny Stepowej.
W 2008 miasto miało 22 217 mieszkańców z których 89,9% stanowiąUkraińcy, 6,9%Polacy a 2,4%Rosjanie.
W mieście rozwinął się przemysł ceramiki szlachetnej oraz spożywczy[1].
![]() | Zobacz w indeksieSłownika geograficznego Królestwa Polskiego hasłoPołonne |
Miasta | |
---|---|
Osiedla | |
Wsie |
|
Siedliska |