Ten artykuł dotyczy klasy masywnych obiektów transneptunowych. Zobacz też:plutonek.
Plutoidy – klasa obiektów astronomicznych, obiegającychSłońce poza orbitąNeptuna, które posiadają na tyle dużą masę, żeby mogły dzięki siłom własnej grawitacji uzyskać kształt zbliżony do sferycznego. Plutoidy nie wyczyściły otoczenia swojej orbity z innych obiektów i z tej racji nie mogą być zaliczane do kategoriiplanet. Księżyce plutoidów nie należą do plutoidów, nawet wtedy, gdy są wystarczająco masywne, aby przybrać kształt kulisty. Nazwa tej klasy obiektów pochodzi od odkrytej w1930 roku planety karłowatejPluton.
Potrzeba wprowadzenia takiej klasy pojawiła się w związku z odkrywaniem wpasie Kuipera i dalej coraz większej liczbyobiektów transneptunowych, które swymi rozmiarami i cechami przypominają Plutona. Wszystkie plutoidy są jednocześnieplanetami karłowatymi.
Roboczy projektMiędzynarodowej Unii Astronomicznej (IAU) przedstawiony 16 sierpnia 2006 roku proponował określenie „plutony”[a] jako nazwę nowej klasy obiektów[1]. 24 sierpnia2006 r. na kongresie IAU w Pradze przyjęta została propozycja zdefiniowania nowej klasy obiektów transneptunowych podobnych do Plutona, nie określono jednak jej nazwy[2], odrzucając[3] propozycję nadania jej nazwy „obiektów plutonowych”[4].
W czerwcu2008 roku na spotkaniu Komitetu Wykonawczego IAU wOslo zatwierdzono ostateczną nazwę „plutoidy” dla tej grupy obiektów, zaproponowaną przezIAU Committee on Small Body Nomenclature[5][b].
Do klasy plutoidów należąciała niebieskie, które obiegająSłońce w czasie dłuższym niż 200 lat, mająorbity o dużymmimośrodzie i nachyleniu doekliptyki. Ichmasy powinny być wystarczająco duże, by uformować te obiekty w kształt zbliżony do kuli. Termin ten nie jest zdefiniowany dla ciał pozaUkładem Słonecznym.
Znane są co najmniej 23 obiekty transneptunowe odpowiednio duże, żeby z wysokim prawdopodobieństwem mogły zostać uznane za plutoidy, kolejne 25 prawdopodobnie też kwalifikuje się do tej grupy[6]. Jednak obecnie Międzynarodowa Unia Astronomiczna zalicza do tej grupy tylko cztery największe z nich[7][8]:
Obecnie (2015) tylko jeden plutoid był badany z bliska przezsondę kosmiczną: 14 lipca 2015 roku sondaNew Horizons minęła Plutona[9].
| Pas Kuipera | |
|---|---|
| Dysk rozproszony |
