Ten artykuł należy dopracować: Pliniusz Młodszy, łac.Gaius Plinius Caecilius Secundus, takżeMinor (ur. ok.61 r. n.e., zm. ok.113 r. n.e.) – polityk, mówca, prawnik i pisarzrzymski.
Urodził się wComum Novum (dziśComo wLombardii). Po śmierci ojca, Lucjusza Caeciliusa Cilo,edyla prowincji, został adoptowany przezPliniusza Starszego, który był jego wujem. Rozpoczął karierę urzędniczą za cesarzaDomicjana, wycofał się jednak z życia publicznego zrażony terrorem. Powrócił do polityki za cesarzaTrajana, który darzył go zaufaniem i powierzył mu namiestnictwo prowincjiBitynii iPontu.
Pliniusz był znakomitym mówcą, co potwierdza jedyna zachowana mowa (Panegiryk) na cześć cesarza Trajana. Do historii przeszedł jakoepistolograf. Zachowało się jego 247 listów (Epistulae)[1], które stanowią obraz życia w tych czasach. Pliniusz pisał o wybuchuWezuwiusza, pogrzebach, narodzinach, życiu w mieście i na wsi. Wartość największą stanowią listy doTacyta (gdzie opisana jest m.in. śmierć Pliniusza Starszego) oraz listy do cesarza (m.in. o prześladowaniu chrześcijan)[2]. Styl Pliniusza Młodszego określany bywa jako jasny, rzeczowy, zwięzły[przez kogo?]. Jego listy, w odróżnieniu od np. korespondencjiCycerona były od początku przeznaczone do publikacji, nie jest to więc ściśle rzecz biorąc korespondencja prywatna.
Zdaniem historyków XIX-wiecznych Pliniusz, zwłaszcza w porównaniu zSeneką iTacytem, uchodził za obywatela przeciętnie majętnego. Tymczasem już powierzchowne badania[3] pozwoliły stwierdzić, że Pliniusz miał 10 tysięcyha ziemi, co kwalifikowało jego posiadłości do typulatyfundialnego. Trzeba jednocześnie przyjąć, że różna była wartość ziemi ornej, lasów, pastwisk, winnic, a wreszcie posiadłości podmiejskich i miejskich, zwłaszcza w okolicach Rzymu.
Dobra ziemskie Pliniusza koncentrowały się w trzech regionach Italii: pierwsze wUmbrii koło Tifernum Tiberinum na pograniczu zEtrurią, drugie w okolicachComum Novum nadJeziorem Laryjskim i trzecie wLacjum koło nadmorskiej osady Vicus Laurentium. Ta ostatnia posiadłość – mimo bliskości Rzymu – przynosiła najmniejsze dochody, o czym sam pisał tłumacząc, że tam właśnie powstało najwięcej jego dzieł:"nec agrum, quem non habeo, sed ipse me studiis excolo". Największe natomiast dochody przynosiły mu dobra w okolicach Jeziora Laryjskiego, co zaprzątało jego gospodarską uwagę. Oba ośrodki oddalone od Rzymu przynosiły mu ponad milionsesterców rocznego przychodu.
Najbardziej dziś znanym (i najczęściej cytowanym) fragmentem prac Pliniusza Młodszego jest opis wybuchuWezuwiusza w roku 79 n.e., kiedy to nieoczekiwanie poniósł śmierć obserwujący kataklizm jego wuj Pliniusz Starszy.
Pliniusz Młodszy jest głównym bohaterem powieści historycznejJacka Hajduka pt.Pliniusz Młodszy (Novae Res, Gdynia 2012).
- ISNI: 0000000120990775
- VIAF: 10638270, 7919164604120137910003, 108612281, 305539250, 763144647693233081793, 306137710, 300159474326627662791, 164144928757954440083, 106969434, 1456149544570800490008
- ULAN: 500293708
- LCCN: n79075182
- GND: 118595091
- NDL: 00724134
- LIBRIS: rp356kp91knh0zq
- BnF: 11920050t
- SUDOC: 027076474
- SBN: CFIV037070
- NLA: 35685271
- NKC: jn19981001999
- BNE: XX875701
- NTA: 068363044
- BIBSYS: 90104108
- CiNii: DA00889419
- Open Library: OL6893161A
- PLWABN: 9810703164305606
- NUKAT: n96401172
- J9U: 987007266520605171
- PTBNP: 56242, 824487
- CANTIC: a10138663
- LNB: 000085572
- NSK: 000118395
- BNA: 000033479
- CONOR: 15449187
- BNC: 000104257
- ΕΒΕ: 62816
- BLBNB: 000323555
- KRNLK: KAC200905625
- LIH: LNB:V*384218;=BM
