Pleochroizm (wielobarwność, polichroizm) – zjawisko zmiany barwy w zależności odpolaryzacji światła przechodzącego przez ciało. Jest on wynikiem różnejabsorpcji widmowejświatła przez substancje, zależnie od kierunku polaryzacji padającego światła.
Występuje najczęściej wkryształach, zwłaszcza tych, które charakteryzują się naturalnąanizotropiąabsorpcji. Ośrodkami absorpcji mogą być zarówno poszczególne elementy struktury kryształu (jony,atomy,cząsteczki), jak również inne ciała absorbujące, obecne w krysztale (np. domieszki).
W optyce kryształów rozróżnia się dwa rodzaje pleochroizmu:
trichroizm – w kryształach optycznie dwuosiowych (krystalizujących w układach rombowym, jednoskośnym i trójskośnym) – trzy główne barwy, jak np. wkordierycie ikunzycie.
Rozróżnia się pleochroizm słaby, wyraźny i silny.
W większości kamieni szlachetnych makroskopowy pleochroizm jest niewyraźny. Jeżeli pleochroizm jest silny, odpowiednia orientacja kamienia podczasszlifowania może barwę osłabić lub wzmocnić.