.jpg)
Plan Germania, takżeWelthauptstadt Germania – plan przebudowyBerlina podnazistowskim przewodnictwem. Była to część wizjiAdolfa Hitlera dotycząca przyszłych Niemiec po oczekiwanym zwycięstwie wII wojnie światowej.Albert Speer, nazywany „pierwszym architektemTrzeciej Rzeszy”, stworzył wiele planów przebudowy miasta, lecz tylko ich niewielka część została zrealizowana w latach 1937–1943[1].
Niektóre z projektów takie jak np. budowa wielkiej osi Wschód-Zachód, która miała rozszerzyć Charlottenburger Chaussee (dzisiajStrasse des 17. Juni), oraz umieszczenieberlińskiej kolumny zwycięstwa w centrum, daleko odReichstagu, gdzie pierwotnie stała, zostały pomyślnie zrealizowane. Inne projekty, jak np. budowaWielkiej Hali, zostały odłożone z powodu rozpoczęcia wojny. Wiele starych budynków zostało wyburzonych, aby zrobić miejsce pod planowane budowle.
Połączona nazwa „Welthauptstadt Germania” dla projektu architektonicznego po raz pierwszy pojawiła się we wspomnieniachAlberta Speera w książceInside the Third Reich z 1969. Chociaż nazwa ta nie pojawia się w żadnym oficjalnym dokumencie z okresuIII Rzeszy i nie została nigdy użyta nawet przez Adolfa Hitlera, to pomimo to stała się ona synonimem dla architektonicznych planów przebudowy Berlina, które nosiły nazwę:Gesamtbauplan für die Reichshauptstadt.
TerminWelthauptstadt (Stolica Świata) zostało użyte przez Hitlera wWilczym Szańcu. Cytat pochodzi z książki Wernera JochmannaAdolf Hitler. Monologe im Führerhauptquartier 1941–1944.
Jako stolica świata Berlin powinien być porównywalny tylko ze starożytnym Egiptem, Babilonem i Rzymem! Czym jest Londyn, czym jest Paryż w porównaniu z tym!.
NazwaWelthauptstadt została wybrana, ponieważ w tamtym czasie uważano berlińską architekturę za zbyt prowincjonalną i chciano, abyBerlin był zbudowany z jeszcze większym rozmachem niż inne europejskie stolice, tj.Paryż,Londyn, a w szczególnościRzym.
Pierwszym krokiem w tych planach byłStadion Olimpijski w Berlinie wybudowany naolimpiadę w roku 1936. Stworzenie tego stadionu przyczyniło się do wzrostu prestiżu rządu narodowych socjalistów. Dużo większy stadion miał zostać wybudowany wNorymberdze na terenie przeznaczonym do organizacji zjazdów partii. Stadion miał pomieścić 400 tys. osób, wykopano fundamenty pod stadion, lecz jego budowę zawieszono z powodu wybuchu wojny. Gdyby został wybudowany, byłby największym stadionem na świecie. Speer zaprojektował takżeNową Kancelarię Rzeszy, w której znajdowała się m.in. sala dwa razy większa niż Sala Lustrzana wWersalu. Hitler chciał od Speera zaprojektowania trzeciej kancelarii, lecz prace nad nią nigdy się nie rozpoczęły. Druga kancelaria została zniszczona przezArmię Czerwoną w 1945.
Prawie żaden z innych planowanych budynków dla Berlina nie został zbudowany. Berlin miał zostać zreorganizowany wzdłuż centralnej 5-kilometrowej alei znanej jakoPrachtallee (Aleja Wspaniałości). Biegłaby ona z południa, krzyżując się z osią Wschód-Zachód nieopodalBramy Brandenburskiej, podążając kursem dawnej Siegesallee przez dzielnicę Tiergarten i prowadząc do zachodniego obszaru odlotniska Tempelhof. Ta nowa oś Północ-Południe miała służyć paradom wojskowym i byłaby zamknięta dla ruchu samochodowego. Pojazdy zamiast tego miałyby jeździć autostradą bezpośrednio pod aleją. Istniejące do dziś fragmenty tunelu autostradowego figurują w rejestrzezabytków[2]. Żadne prace nie rozpoczęły się na powierzchni, chociaż Speer przeniósł Siegesallee do innej części Tiergarten w 1938, przygotowując miejsce pod budowę alei.
Plan był także nazwą dla budynków dwóch nowych wielkich stacji kolejowych. Nowe stacje miały być zbudowane przy okrężnej linii kolejowej miejskiej (S-Bahn-Ring) zNordbahnhof w Weddingu i większymSüdbahnhof naSchönebergu na południowym końcu alei, w miejscu gdzie dziś znajduje się dworzecBerlin Südkreuz.
Na północnym końcu alei po stronie Königsplatz (obecnie Plac Republiki) miał powstać wielki otwarty dla wszystkich plac znany jakoGroßer Platz, którego powierzchnia miała wynieść około 350 tys. metrów kwadratowych. Plac miał być otoczony przez największe budynki z pałacem Führera po stronie zachodniej w miejscu po byłejOperze Krolla, budynkiemReichstagu z 1894 po stronie wschodniej oraz siedzibami trzeciej Kancelarii Rzeszy i najwyższego dowództwa niemieckiej armii po stronie południowej (z tej samej strony z której miało być wejście od Alei Wspaniałości). Północną stronę placu miała obejmować rzekaSprewa.
Speer planował wybudowanie budynku, który byłby chlubą Berlina. Według planów miała to byćWielka Hala zaprojektowana przez samego Hitlera. Gdyby została wybudowana, byłaby największym budynkiem o charakterze zamkniętym na świecie. Budynek miał osiągnąć 200 metrów wysokości, 250 metrów obwodu kopuły, pomieścić 180 tysięcy ludzi. Mimo wybuchu wojny pozyskano teren pod budowę i wykonano plany inżynieryjne.
Na południowej alei miał stanąć Łuk Triumfalny wzorowany na paryskim łuku, lecz dużo większy – miał osiągnąć 100 metrów wysokości[3].
Wątpliwości co do stawiania tak monumentalnych rozmiarów budowli zostały spowodowane położeniem Berlina, który stał na gruntach o charakterze bagnistym. Obawiano się, że tak wielkie budynki będą zapadać się pod własnym ciężarem. W związku z tym zbudowanoSchwerbelastungskörper, był to masywny żelbetowy blok, poprzez który planowano sprawdzić szybkość osiadania przyszłych budynków. Założono, że górną granicą osiadania będzie 6 cm, lecz w ciągu trzech lat budowla osiadła o 18 cm. Pomimo tego Hitler nakazał kontynuowanie prac. Schwerbelastungskörper powstał w miejscu, w którym miał stanąć Łuk Triumfalny i istnieje do dziś[4].
Zdaniem Alberta Speera, po rozpoczęciuPlanu Barbarossa w czerwcu 1941 roku, Hitler spodziewał się całkowitego zwycięstwa w wojnie w 1945 roku. Następnie po ukończeniu wszystkich planów architektonicznych dla Berlina chciał zorganizować Światową Wystawę w Berlinie w 1950 roku[5].
 | Zobacz multimedia związane z tematem:Plan Germania |