Urodził się w Desio kołoMediolanu jako syn fabrykanta przędzalni jedwabiu Francesca Rattiego i Teresy Galli[3]. Początkowo uczył się w szkołach kościelnych. Po zdaniu matury w gimnazjum państwowym w Mediolanie wstąpił doseminarium duchownego.Święcenia kapłańskie przyjął 20 grudnia 1879[3]. Kontynuował studia wRzymie (prawo kanoniczne naUniwersytecie Gregoriańskim,teologię na dominikańskim uniwersytecieSapienza orazfilozofię w Akademii św. Tomasza), uzyskując trzy doktoraty[3]. W 1882 wrócił do Mediolanu i pracował 3 miesiące w duszpasterstwie. Przez kilka lat był w tamtejszym seminarium profesoremdogmatyki ihomiletyki[3].
Od 5 listopada 1888 pracował wBibliotece Ambrozjańskiej w Mediolanie[3] (zajmował się m.in. konserwatorstwem, muzealnictwem, zabezpieczaniem starodruków oraz zdobył gruntowną wiedzę historyczną). Odbył badania naukowe w ośrodkach europejskich, m.in. w Berlinie, Wiedniu, Oksfordzie, Paryżu, Monachium i Rydze. W latach 1907–1911 był prefektem Biblioteki Ambrozjańskiej[3]. W roku 1914 został mianowany na stanowiskoprefektaBiblioteki Watykańskiej iprotonotariusza apostolskiego[3].
Papież Pius XI w 1931Pawilon Watykanu zbudowany przez papieża Puisa XI przyPlace de Varsovie w Paryżu z okazji Wystawy Światowej w 1937. Pawilon składał się z widocznej po lewej stronie złotej wieży będącej dzwonnicą zwieńczoną rzeźbą Matki Boskiej z Dzieciątkiem Jezus oraz z kościoła.
Podczas pobytu w Polsce wizytatora apostolskiego Achille Rattiego doszło do konfliktu pomiędzy nim a ówczesnym biskupem krakowskimAdamem Sapiehą, który – w czasie pierwszego powojennego zjazdu polskich biskupów w Gnieźnie (26–30 sierpnia 1919) – poprosił Achille Rattiego o opuszczenie sali obrad, argumentując, iżKościół polski chce rozstrzygać swoje sprawy bez wpływów zewnętrznych[6]. Napięcia w relacjach pomiędzy Rattim a Sapiehą mogły przyczynić się do tego, że po wyborze Achille Rattiego na papieża Piusa XI (6 lutego 1922) biskup krakowski Adam Sapieha nie otrzymał z rąk Piusa XI kapelusza kardynalskiego. Do godności kardynała Adama Sapiehę wyniósł (18 lutego 1946) papieżPius XII.
Po śmierci Benedykta XV zebrało siękonklawe, które 6 lutego 1922, w czternastym głosowaniu, wybrało Rattiego na papieża[1]. Elekt przyjął imię Piusa XI. Po koronowaniu udzielił błogosławieństwaUrbi et Orbi z loggii bazyliki św. Piotra, co wydarzyło się po raz pierwszy od 1870[1].
Papież Pius XI w 1922 nakazał, aby konklawe rozpoczynało się po upływie 15-18 dni od śmierci papieża. Miało to umożliwić przybycie na konklawe kardynałom zamorskim. Wkrótce po zakończeniupierwszej wojny światowej rozpoczął dialog z włoskimifaszystami, na czele których stałBenito Mussolini[2], uznając go publicznie za „człowieka zesłanego przez Opatrzność”[7]. Dzięki negocjacjom zduce i zdolnościom dyplomatycznymsekretarzy stanuPietra Gasparriego iEugenia Pacellego papież doprowadził do pojednania z Włochami[1]. 11 lutego 1929 podpisanotraktaty laterańskie, które zapewniły suwerennośćPaństwu Miasto Watykan, uregulowały sprawy finansowe i konkordat oraz ostatecznie rozwiązały tzw.kwestię rzymską[2]. W zamian za korzystne dla Watykanu rozwiązanie kwestii rzymskiej papież zmobilizował kościół do poparcia Mussoliniego w wyborach zaplanowanych na dzień 24 marca 1929. Między innymi dzięki poparciu księży, którzy zachęcali parafian do poparcia faszyzmu, a w niektórych wypadkach prowadzili wiernych do lokali wyborczych, partia faszystowska uzyskała 98.3% głosów[8].
W odpowiedzi na coraz większą rolę i wpływ na wychowanie młodzieży organizacji „Balilla”[9], papież wydał encyklikęNon abbiamo bisogno (29 czerwca 1931), w której potępił faszyzm, monopolizację wychowania młodzieży, szerzenie kultu państwa. Papież upomniał się o prawo rodziców do wychowania i przestrzegania w tym względzie postanowień konkordatu[9].
Zgodnie ze swoją dewizą „Pokój Chrystusa w państwie Chrystusa”, Pius XI angażował się w łagodzenie skutków wojny na świecie[2]. Jedną z jego pierwszych inicjatyw była inauguracja (23 grudnia 1922) działalnościAkcji Katolickiej[1]. Wkrótce potem podjął usilne kroki, by nawiązać stosunki dyplomatyczne z wieloma krajami[2]. Doprowadził do podpisania ponad 20 porozumień; znacznie poprawił stosunki pomiędzy państwem a Kościołem we Francji, gdzie złagodzonoustawę z 1905 roku[1].
Papież, który żywo interesował się sprawami misji, sprzeciwiał się sytuacji wMeksyku iRosji, gdzie prześladowano katolików[2]. W kwietniu 1937 zachęcał Meksykanów, by organizowali się w ramach Akcji Katolickiej[1]. Popierał takżeFrancisco Franco i jego działania w Hiszpanii oraz potępił tamtejszy rozdział Kościoła od państwa[1].
W 1925 podpisał konkordat z Polską, w którym ustanowiono 5 metropolii łacińskich, jedną ormiańską i jedną unicką[2].
Papież Pius XI ustanowił i nadał ruchowi alpinistycznemu i organizacjom turystyki górskiej patrona św.Bernarda z Menthon[10] w 1923.
Na przełomie lat dwudziestych i trzydziestych wydał serię encyklik (Divini illius magistri,Casti conubii,Quadragesimo anno iNova impendet), w których wyraził stanowisko Kościoła w sprawach dotyczących wychowania chrześcijańskiego, definicji małżeństwa, metod antykoncepcji i bezrobocia[1]. W 1928 potępił fałszywie pojmowanyekumenizm w encykliceMortalium animos, gdzie stanowczo przeciwstawił się promowaniu jedności z Kościołami chrześcijańskimi, które nie pozostawały w łączności doktrynalnej z Kościołem katolickim[1]. Podjął także próby rozmów ekumenicznych zKościołem anglikańskim iCerkwią prawosławną, które nie przyniosły oczekiwanych rezultatów[2].
Casti connubii o małżeństwie chrześcijańskim – 31 grudnia 1930
Quadragesimo Anno o odnowieniu ustroju społecznego i dostosowaniu go do Prawa Ewangelicznego na czterdziestą rocznicę encyklikiRerum novarum – 15 maja 1931
Po 21 latach opracowywania materiałów archiwalnych, dotyczących 17-letniego pontyfikatu Piusa XI, dnia 18 września 2006 zgodnie z decyzjąBenedykta XVI tajne watykańskie archiwum zawierające 30 tysięcy teczek, a w nich m.in. prywatne listy papieża, jego oficjalne korespondencje, encykliki i pisma, zostało otwarte dla historyków[20][21].
Tuż po otwarciu do Watykanu zgłosiło się około 50 naukowców z całego świata badających okres od 1922 do 1939, których interesowała postawa Stolicy Apostolskiej względem rosnących przed wybuchemII wojny światowej postaw antysemickich i faszystowskich, głównie w Niemczech i we Włoszech[21].
Mural Piusa XI w Warszawie na Powiślu ul. Lipowa 5
W 1930 został wybity medal upamiętniający o treściW dziesiątą rocznicęCudu nad Wisłą (rewers) iOjciec św. Pius XI w 1920 r. nie opuścił Warszawy (awers), wydany przez Mennicę Warszawską, a zaprojektowany przez Stefana Rufina Koźbielewskiego[27].
↑Józef Marecki, Filip Musiał (red.),Niezłomni. W obronie Ojczyzny i Kościoła, Wydawnictwo WAM, Kraków 2008, s. 10-11.
↑Geoffrey Robertson: Czy papież jest winny. O odpowiedzialności Watykanu w sprawie naruszania praw człowieka. Warszawa: Wydawnictwo Czarna Owca, 2013, s. 141.ISBN 978-83-7554-400-8.
↑BarbaraB.Petrozolin-SkowrońskaBarbaraB.,Encyklopedia Warszawy, Warszawa: Wydawn. Nauk. PWN, 1994,ISBN 83-01-08836-2,OCLC32820814 [dostęp 2022-06-19]. Brak numerów stron w książce
.jpg)
.jpg)
