Pieszy – osoba znajdująca się pozapojazdem nadrodze i niewykonująca na niej robót lub czynności przewidzianych odrębnymi przepisami. Za pieszego uważa się również osobę prowadzącą, ciągnącą lub pchającąrower,motorower,motocykl,hulajnogę elektryczną,urządzenie transportu osobistego,urządzenie wspomagające ruch,wózek dziecięcy,podręczny lubinwalidzki, osobę poruszającą się w wózku inwalidzkim, a także osobę w wieku do 10 lat kierującą rowerem pod opieką osoby dorosłej[2].
Ruch pieszy jest podstawową metodą przemieszczania się ludzi od początku istnienia gatunku ludzkiego. Nasi przodkowie wywędrowali zAfryki około 60 000 lat temu. Przebadanie tras tej wędrówki jest jednym z celówProjektu Genograficznego. Przeszli wzdłuż wybrzeżyIndii aż doAustralii. PrzemierzyliAzję i dotarli doAmeryki, a zAzji Środkowej przemaszerowali doEuropy.
W osiemnastym i dziewiętnastym wieku piesza wędrówka stała się wWielkiej Brytanii czy wStanach Zjednoczonych popularnym sportem widowiskowym, tak jak obecniejazda konna. Jednym z najsłynniejszych pieszych byłkapitan Robert Barclay Allardice, znany jako „Sławny Pieszy” („The Celebrated Pedestrian”) ze Stonehaven. Jego najbardziej godnym podziwu wyczynem był trwający 1000 godzin spacer w tempie mili na godzinę, który wykonał między 1 czerwca i 12 lipca 1809 roku. Udało mu się w ten sposób przemówić do wyobraźni społeczeństwa i zmobilizować 10 000 widzów, by uczestniczyli w wydarzeniu. Do końca XIX wieku wiele osób usiłowało powtórzyć jego sukces. Wśród nich byłaAda Anderson, która poszła w ślady sławnego pieszego i maszerowała przez 1000 godzin w tempie ćwierć mili na kwadrans.Od XIX wieku zainteresowanie pieszą wędrówką zaczęło słabnąć. Mimo żechód zalicza się do sportów olimpijskich, nie wzbudza już porównywalnych emocji. Niemniej jednak piesi nadal uczestniczą w takich popularnych wędrówkach jakLand’s End do John o’ Groats wWielkiej Brytanii, czy przemierzająAmerykę Północną od oceanu do oceanu. Pierwszą znaną osobą, która obeszła kulę ziemską, byłDave Kunst. 20 czerwca 1970 r. rozpoczął swą wędrówkę z miasteczka Waseca w stanie Minnesota w kierunku wschodnim. 5 października 1974 r. zakończył wyprawę, wchodząc do miasta od strony zachodniej. Tego typu wydarzenia są często powiązane z akcjami charytatywnymi czy zbiórką pieniędzy. Biorą w nich udział zarówno takie sławy, jak SirJimmy Savile czyIan Botham, jak i zwyczajni obywatele, którzy inaczej nie znaleźliby się w centrum uwagi opinii publicznej.
Regularne maszerowanie ma istotny wpływ nazdrowie człowieka iśrodowisko naturalne. Dzięki codziennemu poruszaniu się pieszo można skutecznie zapobiecotyłości i związanym z nią problemom zdrowotnym. Zwyczaj pokonywania samochodem nawet najkrótszych odległości w znacznym stopniu przyczynia się zarówno do otyłości, jak i dozmian klimatycznych, wywoływanych częściowo poprzez emisjęspalin.Silniki spalinowe wewnętrznego spalania charakteryzują się wyjątkowo słabą wydajnością i bardzo zanieczyszczają środowisko przez pierwsze kilka minut pracy (rozruch zimnego silnika) – w czasie pokonywania krótkich podróży w mieście. Korzystanie zpublicznych środków transportu stanowi zachętę do chodzenia, ponieważ zazwyczaj wymaga to pokonania pieszo nieco większych odległości na przystanek niż drogi do zaparkowanego samochodu.
W dzisiejszych czasach przy drogach wytycza się ścieżki przeznaczone specjalnie dla ruchu pieszych, czylichodniki. Istnieją również ścieżki, z których korzystają wyłącznie piesi, zwłaszcza naszlakach turystycznych, ale są też takie drogi, przy których nie ma ścieżek dla pieszych. Ścieżki wytyczone na terenach górskich i leśnych noszą nazwę szlaków. Podczas gdy na niektórych drogach dopuszcza się zarówno ruch pieszy, konny i samochodowy, to na innych piesi mają całkowity zakaz wstępu.Deptaki przeznaczone się wyłącznie dla ruchu pieszych. Na niektórych drogach są specjalne przejścia dla pieszych. Most tylko dla pieszych nazywamykładką.W wielu miejscach w Stanach Zjednoczonych przepisy bezwzględnie wymagają od kierowcy przepuszczenia pieszego na przejściu.W Wielkiej Brytanii piesi mają prawo korzystać ze wszystkich dróg publicznych (bez względu na to, czy mają onechodniki), wyłączającautostrady i niektóretunele imosty. Zazwyczaj zaleca się, by piesi szli w przeciwnym kierunku do ruchu samochodów w przypadku, gdy przy drodze nie machodnika.
Jeśli samochód porusza się z prędkością ok. 65 kilometrów na godzinę (40 mil na godz.), ryzyko zabicia potrąconego pieszego jest od 3,5 do 4,5 razy wyższe w porównaniu do jazdy z prędkością ok. 50 kilometrów na godzinę (30 mil na godz.)[3].Grupa robocza do spraw bezpieczeństwa ruchu drogowego wStanach Zjednoczonych obliczyła, że odsetek zabitych wśród potrąconych pieszych wynosi 2,3% w przypadku samochodów poruszających się z prędkością 10–20 mil na godzinę (ok. 16–32 km/h). Gdy prędkość rośnie do 40 mil (65 km/h) i więcej, 54% potrąconych ginie[4].
 | Zobacz hasłopieszy w Wikisłowniku |
 | Zobacz multimedia związane z tematem:Pieszy |
