 Zdjęcie z 1913 | |||
| Data i miejsce urodzenia | |||
|---|---|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |||
| Zawód, zajęcie | artystka, pedagog, działaczka oświatowa i narodowa | ||
| |||
Paulina Wincentauna Miadziołka (biał. Паўліна Вінцэнтаўна Мядзёлка; ur.12 września1893 wBudsławiu, zm.13 lutego1974 tamże[1]) –białoruska artystka,pedagog, działaczka narodowa[2]. Wniosła znaczący wkład w rozwój białoruskiej sztuki teatralnej, a jej twórczość miała istotny wpływ na odrodzenie się kultury białoruskiej[1].
Od 1907 uczyła się wRydze, na wieczorowych kursach dla dorosłych, a od 1909 pozostawała wWilnie, gdzie pobierała naukę w prywatnymgimnazjum dla kobiet. W 1912 zdałamaturę i przeniosła się doPetersburga[3], gdzie w 1914 ukończyła kursy ogólnokształcące i handlowe. Zagrała w Petersburgu (jedna z pierwszych aktorek) rolę Paulinki w komediiJanki KupałyPaulinka (1913). Była przyjaciółką tego artysty, który zadedykował jej jeden ze swoich wierszy[1].
PodczasI wojny światowej ewakuowana była doCarycyna. Od jesieni 1916 była w Petersburgu sekretarzem Białoruskiego Komitetu Pomocy Ofiarom Wojny, a w 1917 przebywała wKijowie. W 1918 pracowała jako nauczycielka wMińsku, odwiedzała równieżGrodno iWilno. Od 1918 publikowała poezję. Na wiosnę 1919 została kierownikiem Białoruskiej Młodzieży „Hramada” w Grodnie. 20 lipca 1919 aresztowali ją Polacy za działalność w gazecie „Rodnyj Kraj” („Родны край”). Ponownie została aresztowana przez władze polskie w maju 1920, przed ofensywąArmii Czerwonej, podczaswojny polsko-bolszewickiej (osadzono ją z mężem wwięzieniu we Wronkach). Po zwolnieniu miała zakaz podróżowania nakresy wschodnie i zamieszkała wŁodzi. Prawdopodobnie wyjechała do Wilna, a w lutym 1921 publikowała wKownie materiały na temat tzw. polskiej okupacjiZachodniej Białorusi. Od jesieni 1921 pracowała w ambasadziesowieckiej wBerlinie (dział wydawnictw). W 1922 pojechała naŁotwę, gdzie była nauczycielką wDyneburgu. Była jednym z liderów ruchu białoruskiego na Łotwie[4]. W 1924 aresztowana została przez władze łotewskie i w 1925 wydalona na sowiecką Białoruś[4]. Od 1927 do 1930 nauczała języka białoruskiego wGorkim (Akademia Rolnicza)[3].
18 lipca 1930 była ponownie aresztowana, tym razem przez władze karneBiałoruskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej (deportowano ją doKazania), a potem wysłano doMoskwy. Z powodu choroby psychicznej została zwolniona z aresztu kilka miesięcy później. Od 1932 była nauczycielką w Moskwie (język rosyjski i literatura). W 1947 przeniosła się do rodzinnego Budsławia i do 1958 pracowała tam jako nauczycielka. W miejscowości tej napisała swoje wspomnienia zatytułowaneScieżkami życia (wydawane w odcinkach od 1958, pełne wydanie w 1974[5] i 1993)[3]. Do śmierci była pod nadzorem sowieckich organów karnych, ale mimo to w 1966 otrzymała tytuł Zasłużonego Pracownika Kultury Białorusi[1].
Miała męża,Tamasza Hryba[3].
