.jpg) Gunnera manicata | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Nadklasa | |||
| Klasa | |||
| Nadrząd | Myrothamnanae | ||
| Rząd | parzeplinowce | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Gunnerales Takht. ex Reveal Novon 2: 239. 13 Oct 1992 | |||
| |||
| |||
.jpg)
Parzeplinowce (Gunnerales Takht. ex Reveal) –rząd roślinokrytonasiennych. Obejmuje dwie rodziny z dwoma rodzajami i ok. 50 gatunkami[3]. Rośliny te występują głównie na półkuli południowej i wstrefie międzyzwrotnikowej[2]. Charakterystyczna dla nich jestdwupienność i obecnośćkwasu elagowego. Ichkwiaty są drobne[2], z niewielkim lub całkiem zredukowanymokwiatem,liście ząbkowane[3], obecnośćprzylistków, anatomiczne podobieństwodrewna, wydzielanieżywicy[4]. Generalnie jednak rośliny z obu zaliczanych tu rodzin istotnie różnią się między sobą;parzeplinowate to mezofityczne, na ogół okazałe byliny,Myrothamnaceae tosklerofityczne krzewy[2].
W dawniejszych systemach rząd we współczesnym ujęciu nie był wyróżniany. Wsystemie Takhtajana jeszcze z 2009 obie zaliczane tu rodziny włączane były do zupełnie różnych rzędów i podklas –Myrothamnaceae we własnym rzędzieMyrothamnales zaliczane były do podklasyHamamelidae, aparzeplinowateGunneraceae zaliczane były doskalnicowcówSaxifragales w podklasieRosidae[5] (do tych samych podklas rodziny te włączane były w tym systemie także w jego wersji z 1996[6]). Wsystemie Cronquista z 1981 rodzinaGunneraceae zaliczana była do rzęduHaloragales, aMyrothamnaceae do rzęduHamamelidales[7]. Wsystemie Reveala tworzonym w latach 1994-1999 rząd parzeplinowców obejmował tylko parzeplinowateGunneraceae[8]. W wersji z 2007 autor tego systemu włączył tu takżeMyrothamnaceae iAextoxicaceae[9].
Bliskie pokrewieństwo zaliczanych tu dwóch mocno odmiennych współcześnie rodzin potwierdziły badania molekularne. Klasyfikowane były w rzędzieGunnerales od pierwszych wersjisystemu APG jako pierwsza (bazalna) grupa tzw. późnychdwuliściennych właściwych (core eudicots)[2].
W systemie Ruggiero i in. (2015) rząd parzeplinowców tworzy jeden z 18 nadrzędów okrytonasiennych –Myrothamnanae i obejmuje obie zaliczane tu rodziny zgodnie zsystemem APG III (2009)[1].
Rośliny te oddzieliły się one od wspólnych przodków z innymi dwuliściennymi właściwymi od 118 do 77 milionów lat temu. O ileMyrothamnaceae nie są znane ze śladów kopalnych, o tyleGunneraceae zostawiły ich wiele z okresukredy, kiedy to występowały obficie na wszystkich kontynentach półkuli południowej[4].
| ← |
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
