Parrasjos, Parrazjasz –malarzgrecki działający około420-370 p.n.e., głównie wAtenach, czołowy przedstawiciellinearyzmu malarskiego, mistrz analizypsychologicznej i dramatycznej ekspresji.
Pochodził najprawdopodobniej zEfezu, choć jako miejsce jego urodzenia bierze się pod uwagę równieżSydon i Ateny. Był synem i uczniem malarzaEuenora, zasłynął także jako rywalZeuksisa iTimantesa. Wcześnie przybył do Aten i uzyskał obywatelstwo. W życiu prywatnym niezwykle zarozumiały, ubierał się ekscentrycznie i otaczał zbytkiem. Twórczość i osobowość Parrasjosa znane są wyłącznie ze źródeł pisanych, żaden z jego obrazów nie zachował się do czasów współczesnych.
Niezwykle płodny artystycznie, Parrasjos namalował wiele obrazów (niekiedy inspirowanych dramatamiSofoklesa iEurypidesa), głównie o tematycemitologicznej (np.Cierpiący Filoktet,Tezeusz,Uleczenie Telefosa,Prometeusz przykuty do skały,Symulowany szał Odyseusza,Herakles), rzadziejalegorycznej (słynny Demos ateński, genialnie obrazujący złożoność jego natury, przed415 p.n.e.), rodzajowej (m.in.Tracka piastunka z dzieckiem w ramionach) iportretowej (np. kryptoautoportret pod postacią młodzieńczegoHermesa, sygnowanypseudonimem). Malował także małych rozmiarów obrazyerotyczne, którymi później delektował sięcesarz rzymskiTyberiusz, który otrzymane w spadku płótno przedstawiająceAtalantę iMelaagra podczasstosunku oralnego zawiesił w swej sypialni[1].
Parrasjos chętnie uczestniczył w konkursach malarskich m.in. przedstawiając naSamosSpór o zbroję Achillesa pokonał Timantesa, ale najsłynniejszym konkursem malarskim, w jakim wziął udział był pojedynek z Zeuksisem. Według anegdoty Zeuksis, jego rywal, namalował takwinogrona, że ptaki zlatywały się, by je dziobać, natomiast gdy Parrasjos namalował zasłonę, Zeuksis poprosił go o odsunięcie jej, by mógł zobaczyć co zakrywa. Zeuksis poczuł się pokonany, ponieważ on sam zdołał oszukać tylko ptaki.
Parrasjos osiągał doskonałe efekty iluzjonistyczne, nie za pomocą koloru iświatłocienia, ale rysunku wydobywającego wszystkie walory linii,konturu i skrótu, dbał również bardzo o symetrię swoich obrazów. Był wynalazcą technikitemperyenkaustycznej. Z jego rysunków i projektów (m.in. dlatoreutyMysa, wykonawcycentauromachii na tarczy Ateny PromachosFidiasza z ok.400 p.n.e.) korzystali później malarzewaz, toreuci ikoroplaści.