Paradoks Olbersa –paradoks ukazujący sprzeczność pomiędzy obserwowanym ciemnym niebem nocnym a hipotezą, że nocne niebo powinno świecić jednostajnym blaskiem gwiazd je wypełniających. Dylemat ów był rozważany przez naukowców od dawna, jednakHeinrich Olbers nadał mu rozgłos formułując go w następujący sposób:Dlaczego w nocy niebo jest ciemne, skoro patrząc w każdym kierunku, patrzę na jakąśgwiazdę?[1].
Paradoks ten nie jest obecnie tak frapujący jak niegdyś – kiedy zakładano, żeWszechświat jestnieskończony (przestrzennie i czasowo) i jednorodny. Obecnie wiemy, że Wszechświat powstał w wynikuWielkiego Wybuchu13,82 miliardów lat temu, a zatem skończony jest jego wiek. Zatem nawet jeśli Wszechświat jest nieskończony przestrzennie, to ze względu na skończonąprędkość światła dociera do nas promieniowanie jedynie ze skończonego obszaru. Co więcej, z powodu ekspansji Wszechświata światło dalekich galaktyk jest osłabione (przesunięte ku czerwieni) tym bardziej, im dalej dane źródło się znajduje.
Olbers rozumował następująco:
Jeśli Wszechświat byłby zatem taki jak w założeniach Olbersa, noc wcale nie powinna być ciemna.
Alternatywne rozwiązanie paradoksu Olbersa podałBenoit Mandelbrot. Stwierdził on, że nie musimy koniecznie negować nieskończoności Wszechświata. Możemy zanegować jego jednorodność – materia według Mandelbrota nie jest rozłożona w przestrzeni jednorodnie, afraktalnie. Dla kosmosu fraktalnego nie można zastosowaćmodelu Friedmana, przewidującego jednorodną ekspansję Wszechświata[2].
Bronisław Kuchowicz,Dlaczego niebo jest ciemne?,miesięcznik „Delta”, lipiec 1976 [dostęp 2023-05-21].