 Pantelimon Erhan | |
| Data i miejsce urodzenia | 1884 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | 1971 |
| Premier Mołdawii[1] | |
| Okres | od 20 grudnia 1917 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | urząd utworzony |
| Następca | |
Pantelimon Erhan (ur. 1884 wTănătari, zm. 1971 wBukareszcie) – mołdawski i rumuński polityk, premierMołdawskiej Republiki Demokratycznej między grudniem 1917 a styczniem 1918 r.
Ukończyłseminarium duchowne w Kiszyniowie i studia filologiczne naUniwersytecie Cesarskim w Petersburgu. Następnie pracował w stolicy Rosji jako nauczyciel licealny i asystent na uczelni[2]. Po rewolucji lutowej stworzył w Petersburgu razem zIonem Inculțem Towarzystwo Besarabskie, którego celem było przygotowanie aktywistów do pokierowania wydarzeniami w Besarabii w kierunku poparcia Rządu Tymczasowego[3]. W lipcu 1917 r., po przybyciu do Kiszyniowa, poparł propozycjęVladimira Hertzy, by zwołać regionalne ciało ustawodawcze, które ogłosiłoby autonomię Besarabii w demokratycznej Rosji[2]. W wyborach do tegoż zgromadzenia, nazwanegoRadą Kraju, został wybrany z ramienia powstałych spontanicznie w regionie rad chłopskich[2]. Od początku zaliczał się w nim do pierwszoplanowych postaci[4]. Na jego wniosek Iona Inculeța został przewodniczącym Rady[2].
2 grudnia Rada Kraju ogłosiła powstanie autonomicznejMołdawskiej Republiki Demokratycznej, uznającej zwierzchność Rosji, zaś dwa dni później (według innego źródła – 7 grudnia) powierzyła Erhanowi stanowisko przewodniczącego Rady Dyrektorów Generalnych, równoznaczne ze stanowiskiem premiera autonomicznej Mołdawii[5]. Jeszcze w tym samym miesiącu i ponownie w styczniu 1918 r., w związku ze wzrostem znaczenia ruchu rewolucyjnego i siłą organizacji bolszewickich, niemal otwarcie przygotowujących się do przejęcia władzy w Kiszyniowie, Erhan osobiście prosił władze Rumunii o interwencję w Besarabii i ratowanie Rady Kraju. Wojska rumuńskie faktyczniewkroczyły do Mołdawii i do końca styczniawyparły z Kiszyniowa, a następnie z całego terenu do Dniestru oddziały bolszewickie[6]. Podobnie jak Inculeț, Erhan nie chciał jednak przyłączenia Mołdawii do Rumunii. Bardziej istotne dla niego od kwestii narodowych były reformy społeczne, przede wszystkim reforma rolna; obaj politycy słusznie przewidywali, że w Rumunii nie będzie możliwe kontynuowanie zmian w tym kierunku, jakie zaczęła wdrażać Rada Kraju[7].
1 lutego 1918 r. Erhan stracił stanowisko premiera Mołdawii (od 24 stycznia już w pełni niepodległej) na rzeczDaniela Ciugureanu[8]. Sam pozostał w jego rządzie jako Dyrektor Generalny (minister) oświaty[2].
Po przyłączeniu Besarabii do Rumunii w tym samym roku Erhan był dyrektorem oświaty na terytorium Besarabii. Został również wybrany dorumuńskiego senatu i przez pewien czas kierował kiszyniowskim liceum im. Bogdana Haşdeu. W 1940 r. opuścił Kiszyniów przed zbliżającą się Armią Czerwoną i osiadł w Bukareszcie, gdzie spędził resztę życia[2].
