Niektóre z zamieszczonych tu informacji wymagająweryfikacji.
Uwagi: Zweryfikować i podać źródło klasyfikacji. Dostosować układ artykułu do innych tego typu.. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się wdyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon{{Dopracować}} z tego artykułu.
Ornitopody, dinozaury ptasionogie (Ornithopoda, zgr. ornis – ptak + pous – stopa) – grupadinozaurów z rzęduptasiomiednicznych (Ornithischia).
Nie jest pewne, kiedy pojawiły się ornitopody; wiadomo, że istniały już wśrodkowej jurze (Callovosaurus zkeloweju). Tradycyjnie do ornitopodów zaliczano żyjące odpóźnego triasu dowczesnej kredyheterodontozaury, a także niewielkie środkowojurajskie dinozaury ptasiomiedniczne zChin, jakHexinlusaurus (dawniejYandusaurus multidens) czyAgilisaurus[1]; jednak nowsze analizy kladystyczne sugerują, że dinozaury te nie należały do ornitopodów[2][3]. Grupa osiągnęła największe zróżnicowanie wkredzie. Ornitopody były najliczniejszymi zwierzętami lądowymi swoich czasów. Wszystkie były roślinożerne i dwunożne, przystosowane do sprawnego biegu.Charakteryzowały się trzema palcami stopy, brakiem kostnego pancerza, pyskiem zakończonym dziobem, wydłużonąkością łonową i dziurą w dolnej szczęce. Dzięki przystosowaniu do rozdrabniania i żucia pokarmu roślinnego mogły go lepiej i szybciej trawić zwiększając tempometabolizmu. Wiele form miało na sklepieniach czaszki kostne wyrostki przypominające rogi lub hełmy puste od wewnątrz, które obudowane skórą mogły służyć do wydawania dźwięków. Kończyny przednie mniejsze. Dzięki odkryciom wielu szkieletów w jednym miejscu i odkopaniu skamieniałych gniazd wiemy, że żyły w stadach i opiekowały się młodymi.Są znane z wykopalisk na wszystkich kontynentach (łącznie zAntarktydą).
↑David B. Norman, Hans-Dieter Sues, Lawrence M. Witmer, Rodolfo A. Coria: Basal Ornithopoda. W: David B. Weishampel, Peter Dodson, Halszka Osmólska (red.): The Dinosauria. Wyd. drugie. Berkeley: University of California Press, 2004, s. 393-412.ISBN 0-520-24209-2.
↑Richard J. Butler, Roger M. H. Smith, David B. Norman. A primitive ornithischian dinosaur from the Late Triassic of South Africa, and the early evolution and diversification of Ornithischia. „Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences”. 274 (1621), s. 2041–2046, 2007.DOI:10.1098/rspb.2007.0367. (ang.).
↑Richard J. Butler, Paul Upchurch, David B. Norman. The phylogeny of the ornithischian dinosaurs. „Journal of Systematic Palaeontology”. 6, s. 1–40, 2008.DOI:10.1017/S1477201907002271. (ang.).