Omomierz – przyrząd służący dopomiarurezystancji[1]. Do pomiaru rezystancji wykorzystuje się zależności występujące wprawie Ohma, czyli przez pomiar lub ustawienie natężenia prądu płynącego przez badany element i napięcia na badanym elemencie.
Omomierz jest jedną z podstawowych funkcji każdegomiernika uniwersalnego.
Klasyczne układy omomierzy można podzielić na szeregowe i równoległe.
Omomierz szeregowy – układ składa się zeźródła napięcia, rezystora, przeskalowanegoamperomierza oraz badanego elementu. Wszystkie elementy połączone są szeregowo. Pomiaru dokonuje się przez pomiar natężeniaprądu – przeskalowany miernik wskazuje opór. Najprostsze mierniki posiadają pokrętło do regulacji podłączonego szeregowo oporu, by korygować zmiany napięcia w trakcie zużycia baterii. Wadą tego układu jest odwrócona i nieliniowa skala – zero amperomierza odpowiada nieskończonemu oporowi, natomiast przy zerowej rezystancji miernik wskazuje najwyższą wartość, odpowiadającą górnemuzakresowi miernika.
Rezystancję rezystora określa wzór:
gdzie:
Omomierz równoległy – układ składa się ze źródła napięcia stałego, opornika wzorcowego i badanego elementu, które połączone są szeregowo. Równolegle do badanego elementu podłączony jest amperomierz. Skala amperomierza jest wyskalowana w jednostkach oporu. Ten typ omomierza nadaje się do pomiaru małych rezystancji, zwłaszcza w tzw.układzie czteropunktowym (patrzbocznik).
Natężenie prądu płynące w układzie (czyli przez źródło napięcia oraz rezystor szeregowy, a także przez równolegle połączony rezystor mierzony oraz amperomierz) określa wzór:
zaś natężenie wskazywane przez amperomierz (bocznikowany rezystorem mierzonym) wynosi:
Mierzony opór:
Gdy mierzona rezystancja jest znacznie mniejsza od rezystancji oporników, to wzory te upraszczają się do:
gdzie:
Obecne układy elektroniczne pozwalają na zbudowanieźródła prądu elektrycznego dającego stałenatężenie prądu niezależnie od obciążenia źródła, zwaneźródłem prądowym. Omomierz równoległy oparty na źródle prądowym składa się ze źródła prądowego oraz miernika napięcia. Mierzoną rezystancję określa wzór:
Zaletą tej metody jest liniowa zależność uzyskiwanego napięcia w funkcji mierzonego oporu.
Popularną metodą w woltomierzach cyfrowych jest pomiar stosunku napięć na dwóch opornikach: wzorcowym i badanym zasilanym takim samym prądem. Ta metoda jest szczególnie użyteczna przy wykorzystywaniuprzetwornika analogowo-cyfrowego z podwójnym całkowaniem, gdyż dokładność pomiaru zależy wyłącznie od dokładności opornika wzorcowego i jakości przetwornika analogowo-cyfrowego.
gdzie:
Do pomiaru oporności wykorzystywane są teżmostki pomiarowe, np. mostek Thomsona, mostek Wheatstone’a.
