| Obiekt zlisty światowego dziedzictwa UNESCO | |||
 litografia z "L'Orto botanico di Padova nell 'anno 1842" Roberto De Visiani | |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Typ | kulturowy | ||
| Spełniane kryterium | II, III | ||
| Numer ref. | |||
| Region[b] | Europa i Ameryka Północna | ||
| Historia wpisania na listę | |||
| Wpisanie na listę | 1997 | ||
Położenie na mapie Wenecji Euganejskiej  | |||
Położenie na mapie Włoch  | |||
 45°23′56″N 11°52′50″E/45,398889 11,880556 | |||
| |||
Ogród botaniczny w Padwie (wł.Orto Botanico di Padova) – ogród botaniczny założony wPadwie w 1545 roku, wpisany w 1997 roku nalistę światowego dziedzictwa UNESCO.
Uniwersytet Padewski powstał w 1222 roku. Ogród (Hortus Botanicus Patavinus) został założony w 1545 roku na mocy uchwałySenatuRepubliki Weneckiej z 29 czerwca 1545 roku dla studentów Uniwersytetu Padewskiego[1]. Inicjatorem jego powstania byłGiovanni Battista da Monte (Montanus)[1]. Służył studentom medycyny, aby mogli kształcić się, rozpoznawać rośliny i sporządzać z nich potrzebne lekarstwa[2]. Dodatkowo Wenecja, która była światowym centrum handlu ziołami leczniczymi potrzebowała specjalistów potrafiących prawidłowo je klasyfikować[1]. W ogrodzie gromadzono, aklimatyzowano i rozpowszechniono w Europie przywożone z wypraw rośliny egzotyczne[3] takie jak: występujący dziko w Persjililak pospolity (Syringa vulgaris) (1565), z Azjihiacynt wschodni (Hyacinthus orientalis) (1590), czy powszechnie dziś uprawiane rośliny amerykańskie, jakagawa amerykańska (Agave americana) (1561),słonecznik zwyczajny (Helianthus annuus) (1568) iziemniak (Solanum tuberosum) (1590)[1]. W 1591 roku został wydany katalog 1168 gatunków roślin[3]. Ze względu na wysoką wartość hodowanych roślin, w ogrodzie często dochodziło do kradzieży[2]. Ustały one po otoczeniu posiadłości wysokim murem[2]. Najstarsza część ogrodu przetrwała w niezmienionym stanie i można ją podziwiać współcześnie[2].
W 1997 roku ogród został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO, a w 2014 roku w pobliżu renesansowego ogrodu została ukończona nowa część wraz z nowoczesnym budynkiem noszącym nazwę Ogród Różnorodności Biologicznej (Giardino della Biodiversità)[4].
Ogród zaprojektowałAndrea Moroni zBergamo[5]. Jego renesansowe korzenie przejawiały się w fascynacji geometrią oraz symetrią, dlatego też ogród ma ciekawy układ przestrzenny[5]. Całość zbudowana została na planie koła z wpisanym w niego kwadratem, podzielonym na cztery ćwiartki przez dwie aleje ustawione według głównych kierunków świata[5]. W ogrodzie znajduje się łącznie 2000 stanowisk roślinnych rozmieszczonych na planach skomplikowanych geometrycznie figur osymetrii gwiaździstej[5]. Na początku XVIII wieku wybudowane zostały cztery bramy, a następnie otaczający całość mur z białą, kamienną balustradą[5]. Fontanny, które umiejscowiono za południową i wschodnią bramą, zostały udekorowane posągami przedstawiającymi Teofrastusa i Salomona z Czterema Porami Roku[5]. W połowie XIX wieku wybudowano szklarnie, które częściowo zachowały się do dziś oraz trzyzegary słoneczne: sześcienny, sferyczny i cylindryczny[5]. Ogród zajmuje 2,20 ha, a strefa buforowa ma 11 ha[6].
Ogród botaniczny jest własnością publiczną, ale opiekuje się nimUniwersytet Padewski[6]. W jego imieniu ogrodem zarządza "Praefectus Horti Botanici Patavini" mianowany przez rektora Uniwersytetu[6]. Wspomaga go Komitet Techniczno-Naukowy (CTS) złożony z ekspertów w dziedzinie botaniki i patologii roślin[6]. Uniwersytet, który jest odpowiedzialny za utrzymanie ogrodu, utrzymuje stały personel (ogrodników), w czym wspiera go finansowo gmina[6]. Aby zapobiec zabudowie Uniwersytet Padewski wykupił okoliczne tereny, gdzie zaplanowano utworzenie nowoczesnego Ogrodu Różnorodności Biologicznej[6].
Teren, na którym zbudowano Ogród Różnorodności Biologicznej, zakupiono w 2003 roku, aby zapewnić ogrodowi pas bezpieczeństwa, oddzielający go od otaczającego go miasta[4]. Międzynarodowy konkurs na projekt jego zagospodarowania wygrał architektGiorgio Strappazzon[4]. Nowe szklarnie mają zainstalowanepanele fotowoltaiczne i system zbierania wody deszczowej, służącej do podlewania[4]. Umieszczono w nich 1300 gatunków z całego świata[4]. W ogrodzie przygotowano trzy wystawy:
W 1997 roku ogród, jako dobro kultury, został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO[8]. W uzasadnieniu napisano m.in., że był on źródłem inspiracji dla wielu ogrodów we Włoszech i całej Europie, przyczynił się do rozpowszechniania roślin oraz do ochrony gatunków roślin ex-situ[6].
