Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Przejdź do zawartości
Wikipediawolna encyklopedia
Szukaj

Odrzywół

Na mapach:Ziemia51°31′09″N 20°33′21″E/51,519167 20,555833
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ten artykuł dotyczy miasta. Zobacz też:inne znaczenia.
Odrzywół
miasto wgminie miejsko-wiejskiej
Ilustracja
Kościół św. Jadwigi i św. Stanisława w Odrzywole
Herb
Herb
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Powiat

przysuski

Gmina

Odrzywół

Prawa miejskie

1418–1870, od 2024

Burmistrz

Kamil Korycki[1]

Powierzchnia

7,9279[2] km²

Wysokość

150 m n.p.m.

Populacja (2024)
• liczba ludności
• gęstość


1012[3]
127,65 os./km²

Strefa numeracyjna

48

Kod pocztowy

26-425[4]

Tablice rejestracyjne

WPY

Położenie na mapie gminy Odrzywół
Mapa konturowa gminy Odrzywół, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Odrzywół”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo znajduje się punkt z opisem „Odrzywół”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Odrzywół”
Położenie na mapie powiatu przysuskiego
Mapa konturowa powiatu przysuskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Odrzywół”
Ziemia51°31′09″N 20°33′21″E/51,519167 20,555833[5]
TERC (TERYT)

1423044[6]

SIMC

0630110[6]

Urząd miejski
ul. Warszawska 53
26-425 Odrzywół
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Odrzywółmiasto wPolsce położone wwojewództwie mazowieckim, wpowiecie przysuskim, wmiejsko-wiejskiej gminie Odrzywół, nadDrzewiczką[6][7]. Ma status sołectwa[8].

Odrzywół jest siedzibągminy oraz rzymskokatolickiej parafiiśw. Jadwigi[9].

Uzyskałlokację miejską w 1418 roku[10]. Zostałpozbawiony praw miejskich 13 stycznia 1870 i włączony dogminy Ossa wpowiecie opoczyńskim[11]. W latach 1870–1954 siedziba wiejskiej gminy Ossa, 1954–1972gromady Odrzywół[12], a od 1973 nowejgminy Odrzywół[13].W latach 1975–1998 należał administracyjnie dowojewództwa radomskiego, od 1999 wpowiecie przysuskim w województwie mazowieckim. 1 stycznia 2024odzyskał status miasta[2].

W Odrzywole krzyżują siędroga wojewódzka nr 728GrójecKońskie (połączenie z DK7 – odległość do Warszawy 90 km) orazdroga krajowa nr 48Tomaszów MazowieckiKock (odległość do Radomia 45 km; od Łodzi 90 km).

Historia

[edytuj |edytuj kod]

Odrzywół założony został w 1418 przez Dobrogosta Czarnego Odrzywolskiego herbuNałęcz (starosty radomskiego, ówczesnego właściciela tych ziem) we włościach wsiWysokin. Zgodę na założenie miasta wydał królWładysław II Jagiełło za umożliwienie przeprawy wojskom polskim podążającym podGrunwald przezWisłę. Przeprawę umożliwiłmost pontonowy. W tych czasach był to pierwszy tego typu sposób przeprawy w Polsce.

Odrzywół posiadałprawa miejskie od 1418 r. (pierwotnie jako Wysokin) do 1867. Zostały mu one odebrane przezcaraAleksandra II z dynastiiRomanowów za udział i pomoc wpowstaniu styczniowym.

Kościół św. Jadwigi i św. Stanisława w Odrzywole został wybudowany na początku XX wieku w styluneogotyckim. Przy kościele odrzywolskim stoi parterowa zabytkowa osiemnastowieczna plebania. Została wybudowana w 1790 w wyniku ofiarności parafian odrzywolskich na rzucie prostokąta. Posiada dach mansardowy i ganek wsparty na dwóch kolumnach, co przypomina XVIII-wieczny dworek szlachecki. Od wschodniej strony posiada dobudówkę. W plebanii w kwietniu 1809 przebywał książę Józef Poniatowski.

W 1921 w Odrzywole mieszkało 389 Żydów, co stanowiło 29,1% ogółu mieszkańców. Mieli swojąsynagogę i korzystali zcmentarza wNowym Mieście nad Pilicą. W 1941 hitlerowcy utworzyli getto, zgromadzono w nim około 750 Żydów, getto zostało zlikwidowane w sierpniu 1942, wywożąc uwięzionych do getta w Nowym Mieście, a stamtąd doobozu zagłady w Treblince[14].

Zabytki

[edytuj |edytuj kod]

Galeria

[edytuj |edytuj kod]
  • Fragment Rynku
    Fragment Rynku
  • Zabudowa śródmiejska
    Zabudowa śródmiejska
  • Herb gminy Odrzywół
    Herb gminy Odrzywół

Ludzie związani z Odrzywołem

[edytuj |edytuj kod]
 Z tym tematem związana jest kategoria:Ludzie związani z Odrzywołem.

Przypisy

[edytuj |edytuj kod]
  1. Wybory Samorządowe 2024 [online], gov.pl [dostęp 2024-05-04] (pol.).
  2. abDz.U. z 2023 r. poz. 1472.
  3. Wybory Samorządowe 2024 [online], gov.pl [dostęp 2024-05-14] (pol.).
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych,Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 843 [zarchiwizowane zadresu 2014-02-22] .
  5. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG,Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikatorPRNG: 91302.
  6. abcGUS. Wyszukiwarka TERYT.
  7. Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  8. Strona gminy, sołectwa. odrzywol.eu. [dostęp 2018-02-15]. [zarchiwizowane ztego adresu (2018-02-15)].
  9. Opis parafii na stronie diecezji.
  10. Postanowienie z 24 października (5 listopada) 1869 (Dziennik Praw, rok 1869, tom 69, nr 239, s. 419).
  11. Postanowienie z 24 października (5 listopada) 1869, ogłoszone 1 (13 stycznia) 1870 (Dziennik Praw, rok 1869, tom 69, nr 239, str. 419)
  12. Uchwała Nr 13g/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 29 września 1954 r. w sprawie podziału na gromady powiatu opoczyńskiego; w ramach Zarządzenia Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 20 grudnia 1954 r. w sprawie ogłoszenia uchwał Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 29 września 1954 r., dotyczących reformy podziału administracyjnego wsi (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 31 grudnia 1954 r., Nr. 15, Poz. 104)
  13. Uchwała Nr XVII/80/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 8 grudnia 1972 w sprawie utworzenia wspólnych rad narodowych dla miast nie stanowiących powiatów i gmin w województwie kieleckim (Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach z dnia 9 grudnia 1972, Nr 26, Poz. 174).
  14. TOP – Tygodnik Opoczyński – przegląd artykułu [online], www.opoczno-top.pl [dostęp 2019-09-19] .

Linki zewnętrzne

[edytuj |edytuj kod]
Gmina Odrzywół
Miastawojewództwa mazowieckiego
Na prawach powiatu
Powiatowe
Gminne

Powiatprzysuski
Miasta
Gminy miejsko-wiejskie
Gminy wiejskie

Herb powiatu przysuskiego

Powiat opoczyński (1867–1975)
Przynależność wojewódzka
Miasta
Gminy wiejskie
(1867–1954 i 1973–75)
Gromady
(1954–72)
Miasta zdegradowanereformą carską z 1869–1870

Legenda: (1) w nawiasach podano okres praw miejskich; (2) wytłuszczono miasta trwale restytuowane; (3) tekstem prostym opisano miasta nierestytuowane, miasta restytuowane przejściowo (ponownie zdegradowane) oraz miasta niesamodzielne, włączone do innych miast (wyjątek: miasta połączone na równych prawach, które wytłuszczono); (4) gwiazdki odnoszą się do terytorialnych zmian administracyjnych: (*) – miasto restytuowane połączone z innym miastem (**) – miasto restytuowane włączone do innego miasta (***) – miasto nierestytuowane włączone do innego miasta (****) – miasto nierestytuowane włączone do innej wsi; (5) (#) – miasto zdegradowane w ramach korekty reformy (w 1883 i 1888); (6) zastosowane nazewnictwo oddaje formy obecne, mogące się różnić od nazw/pisowni historycznych.

Źródła: Ukaz do rządzącego senatu z 1 (13) czerwca 1869, ogłoszony 1 (13 lipca) 1869. Listy miast poddanych do degradacji wydano w 20 postanowieniach między 29 października 1869 a 12 listopada 1870. Weszły one w życie: 13 stycznia 1870, 31 maja 1870, 28 sierpnia 1870, 13 października 1870 oraz 1 lutego 1871 (Stawiski).

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Odrzywół&oldid=78007366
Kategorie:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp