Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Przejdź do zawartości
Wikipediawolna encyklopedia
Szukaj

Ocean Indyjski

Na mapach:20°S 80°E/-20,000000 80,000000
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ocean Indyjski
Ilustracja
Kontynent

Azja,Afryka,Australia

Państwa

 Południowa Afryka,
 Mozambik,
 Madagaskar,
 Mauritius,
 Komory,
 Tanzania,
 Seszele,
 Kenia,
 Somalia,
 Dżibuti,
 Erytrea,
 Sudan,
 Egipt,
 Izrael,
 Jordania,
 Arabia Saudyjska,
 Jemen,
 Oman,
 Zjednoczone Emiraty Arabskie,
 Katar,
 Bahrajn,
 Kuwejt,
 Irak,
 Iran,
 Pakistan,
 Indie,
 Malediwy,
 Sri Lanka,
 Bangladesz,
 Mjanma,
 Tajlandia,
 Malezja,
 Singapur,
 Indonezja,
 Timor Wschodni,
 Australia

Terytoria

 Francuskie Terytoria Południowe i Antarktyczne,
 Reunion,
 Majotta,
 Brytyjskie Terytorium Oceanu Indyjskiego,
 Wyspy Kokosowe,
 Wyspa Bożego Narodzenia,
 Wyspy Ashmore i Cartiera,
 Wyspy Heard i McDonalda

Powierzchnia

68 556–73 560 tys. km²

Średnia głębokość

3890 m

Największa głębia

Rów Sundajski, 7258 m

Objętość

264 mln km³

Zasolenie

34,8

Części morza

Morze Andamańskie
Morze Arabskie
Morze Arafura
Morze Czerwone
Morze Lakkadiwskie
Morze Timor
Wielka Zatoka Australijska
Zatoka Bengalska
Zatoka Perska

Wyspy

Madagaskar,Sumatra,Jawa,Cejlon

Multimedia w Wikimedia Commons
Mapabatymetryczna Oceanu Indyjskiego

Ocean Indyjski[1] (rzadko:Indyk[2][3]) – trzeci pod względem wielkościzbiornik wodny na świecie,ocean zajmujący około 20% powierzchniWszechoceanu.

Położenie i obszar

[edytuj |edytuj kod]

Ocean Indyjski od północy ograniczony jest przezAzję, od zachodu przezPółwysep Arabski iAfrykę, od wschodu przezPółwysep Malajski,Wyspy Sundajskie orazAustralię, a od południa przezAntarktydę (Ocean Południowy). Umownymi granicami są południki: 20° i 147°długości geograficznej wschodniej.

Jego powierzchnię szacuje się na 68 556 tys. km²[4] do 73 560 tys. km²[5] (włączającMorze Czerwone iZatokę Perską); przybliżona objętość wynosi 264 mln km³[5].Rozciągłość południkowa irównoleżnikowa dochodzi do 10 tys. km. Średnia głębokość 3890 m, maksymalna 7258 m (Rów Sundajski)[4].Linia brzegowa o długości 66 526 km jest słabo rozwinięta. Jest bardzo ciepły, w północnej części temperatura wód powierzchniowych rzadko spada poniżej 25 °C, natomiast w pobliżuAntarktydy obniża się do ok. 0 °C, co daje średnią na poziomie 17 °C.Zasolenie wynosi 34,8.

Morza układu oceanicznego – Ocean Indyjski[6][7]

[edytuj |edytuj kod]

Wyspy i archipelagi

[edytuj |edytuj kod]

Większewyspy iarchipelagi:

Ukształtowanie dna

[edytuj |edytuj kod]

Ocean Indyjski podzielony jest przez grzbiety śródoceaniczne na kilka mniejszych części – basenów oceanicznych[8].

Grzbiety śródoceaniczne

[edytuj |edytuj kod]

Przez środek Oceanu Indyjskiego biegnągrzbiety śródoceaniczne, będące fragmentem globalnej sieci grzbietów. Są to grzbiety:Adeński,Arabsko-Indyjski,Środkowoindyjski,Afrykańsko-Antarktyczny,Zachodnioindyjski,Zachodnioaustralijski,Australijsko-Antarktyczny.

Baseny oceaniczne

[edytuj |edytuj kod]

Na Oceanie Indyjskim znajdują się następujące baseny oceaniczne:Arabski,Somalijski,Madagaskarski,Maskareński,Mozambicki,Crozeta,Środkowoindyjski,Kokosowy,Zachodnioaustralijski,Północnoaustralijski iPołudniowoaustralijski. W obrębie basenów widoczne sąoceaniczne strefy spękań, leżące na przedłużeniu uskoków transformacyjnych.

Wiek skorupy ziemskiej

[edytuj |edytuj kod]

Wiek najstarszejskorupy oceanicznej na Oceanie Indyjskim określono jakojurajski. Występuje ona w dwóch rejonach: na krańcu wschodnim, międzyAustralią aIndonezją oraz w części zachodniej – pomiędzy Afryką a Madagaskarem (pod basenami Mozambickim i Madagaskarskim oraz Kanałem Mozambickim).

Wiek pozostałejskorupy ziemskiej jestkredowy ikenozoiczny, przy czym im bliżejszczeliny ryftowej, tym jest młodszy. Większość grzbietów śródoceanicznych pochodzi z ery kenozoicznej.

Klimat

[edytuj |edytuj kod]

Warunkiklimatyczne Oceanu Indyjskiego kształtują się pod wpływem wzajemnego oddziaływaniakontynentu ioceanu. Silne, północno-wschodniewiatry wieją od października do kwietnia; od maja do października dominują wiatry południowe i wschodnie. Na półkuli południowej wiatry są raczej łagodniejsze, ale letniesztormy w pobliżuMauritiusa mogą być niebezpieczne.Cyklony występują u wybrzeżyMorza Arabskiego iZatoki Bengalskiej w miesiącach wymianymonsunów zimowego i letniego.

Prądy oceaniczne

[edytuj |edytuj kod]

Prądy powierzchniowe

[edytuj |edytuj kod]

W części północnej oceanuprądy morskie są zależne odmonsunów i mają charakter sezonowy (prądySomalijski,Monsunowy iRównikowy Wsteczny). Ciepłe prądy stałe to:Prąd Południoworównikowy,Prąd Madagaskarski,Prąd Mozambicki, natomiast zimne:Prąd Zachodnioaustralijski orazPrąd Wiatrów Zachodnich.

Gospodarka

[edytuj |edytuj kod]

Przez Ocean Indyjski przebiega ważny szlak handlowy łączącyBliski Wschód,Afrykę, południowąAzję iAustralię. Jest szlakiem przewozuropy naftowej oraz produktów ropopochodnych pochodzących z rejonuZatoki Perskiej iIndonezji.Rybołówstwo jest dość słabo rozwinięte i zaspokaja głównie potrzeby lokalne. Poławia się przeważnietuńczyki ikrewetki.

Zobacz też

[edytuj |edytuj kod]

Przypisy

[edytuj |edytuj kod]
  1. Nazewnictwo Geograficzne Świata. T. Zeszyt 10: Morza i oceany. Warszawa: Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami RP, 2008, s. 17.ISBN 978-83-254-0462-8.
  2. AndrzejA. Czerny AndrzejA.,Teoria nazw geograficznych, Warszawa:Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN im. Stanisława Leszczyckiego, 2011, 50, przypis 28,ISBN 978-83-61590-16-3 [dostęp 2023-06-18] .
  3. Indyjski Ocean, [w:]Encyklopedia WIEM [online] [zarchiwizowane 2007-02-25] .
  4. abCIA World Factbook. 2011-11-15. [dostęp 2013-03-05]. [zarchiwizowane ztego adresu (2014-05-09)].
  5. abB.W.B.W. Eakins B.W.B.W.,G.F.G.F. Sharman G.F.G.F.,Volumes of the World’s Oceans from ETOPO1, NOAA National Geophysical Data Center, Boulder, CO 2010 [zarchiwizowane 2013-07-02] .
  6. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami RP: Nazewnictwo Geograficzne Świata. T. Zeszyt 10: Morza i oceany. Warszawa: Główny Geodeta Kraju, 2008, s. 32.ISBN 978-83-254-0462-8.
  7. StefanS. Trzeciak StefanS.,Meteorologia morska z oceanografią, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 175–179,ISBN 978-83-01-14160-8 .
  8. Indyjski, Ocean, [w:]Encyklopedia PWN [online],Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-05-02] .

Linki zewnętrzne

[edytuj |edytuj kod]
Informacje w projektach siostrzanych
 Multimedia wWikimedia Commons
 Definicje słownikowe wWikisłowniku
Kontynenty i regiony Ziemi
Afryka
Ameryka
Azja
Europa
Australia i Oceania
Obszary polarne
Oceany
Zobacz też
  1. leży częściowo w Azji i w Europie
Morza na świecie
Ocean
Arktyczny
Ocean
Atlantycki
Ocean
Indyjski
Ocean
Spokojny
Ocean
Południowy
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ocean_Indyjski&oldid=78101600
Kategoria:
Ukryta kategoria:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp