Krajobraz obwoduLeśny krajobraz regionuDiagram pokazujący klimat regionu na przykładzie wysokości temperatur i wielkości opadów w stolicy obwodu – JekaterynburguJezioroTawatujRzekaTura
Obwód swierdłowski (ros. Свердловская область) – jednostka administracyjnaFederacji Rosyjskiej. Jego nazwa pochodzi od byłej nazwy stolicy obwodu,Jekaterynburga (do 1991 – Swierdłowsk).
Na terytorium obwodu panujeklimat umiarkowanytypu kontynentalnego. Charakteryzuje się on dużymi różnicami temperatur w ciągu roku – chłodnymizimami i ciepłymi latami. Średniatemperatura powietrza w styczniu wynosi (zależnie od regionu) od −16 °C do −20 °C, a lipca – od +16 °C do +19 °C.
Na terenie obwodu corocznie notuje się ok. 500 mmopadów, głównie w formiedeszczu. Występują one głównie w ciepłej połowie roku, zaś maksimum przypada na lipiec.
W regionie znajduje się dość duża ilość cieków wodnych, jednak z powodu położenia tego terytorium na obszarze górskim, będącymdziałem wód większość miejscowych rzek i strumieni ma niewielkie rozmiary. Znajduje się tutaj także pewna liczba – zwykle niewielkich – jezior.
Na terenie obwodu swierdłowskiego mieszka 4 399 700 osób (2007). Liczba ta w ostatnich latach spada – jeszcze w 2002 populacja regionu wynosiła 4 486 214 osób. Niemal 88% ludności (3 943 529 osób w 2002) zamieszkuje w miastach, a 12% (542 685 osób; 2002) – na wsiach. Około 30% całej populacji obwodu zamieszkuje w jegostolicy –Jekaterynburgu (będącym 5. pod względem liczby mieszkańców miastem Rosji).
Zdecydowana większość ludności wyznajeprawosławie. Po okresieateizacji w czasachZSRR pozostała także duża liczba niewierzących. W regionie istnieje niespełna 5% mniejszośćmuzułmańska (złożona głównie zTatarów), ponadto żyją tutaj niewielkie grupy wyznawców innychreligii, m.in.katolików, a także wyznawców nowych wyznań religijnych, wywodzących się z tradycjiprotestanckiej.
Obwód swierdłowski, podobnie jak inne części Federacji Rosyjskiej, posiada dość duży zakres autonomii w sprawach lokalnych. Kwestie lokalnego ustroju regulujeStatut obwodu swierdłowskiego z 1994.
Budynek lokalnego parlamentu
Według postanowień tego aktu prawnego władza prawodawcza w regionie należy do dwuizbowegoparlamentu, złożonego z lokalnej Dumy oraz Izby Reprezentantów. Wyższa izba parlamentu – Izba Reprezentantów składa się z 21 posłów, wybieranych w jednomandatowych okręgach, zaś Duma – z 28 posłów, wybieranych z jednego okręgu obejmującego cały region, z list partyjnych. Kadencja obu izb trwa 4 lata, przy czym co 2 lata odbywają się wybory, w których wymieniana jest połowa składu Dumy.
Władzę wykonawczą sprawuje rząd, składający się z ministerstw,departamentów i urzędów. Na czele rządu stoigubernator, będący zarazem szefem obwodu. Obecnie (od 1995) funkcję tę sprawujeEduard Rossiel z partiiJedna Rosja.
Pod względempodziału administracyjnego obwód swierdłowski ma skomplikowaną strukturą. Cały region dzieli się na 5 okręgów administracyjnych (ros.управленческий округ): wschodni, zachodni, północny, południowy i gornozawodzki. Stolica obwodu –miastoJekaterynburg nie wchodzi w skład żadnego z nich i w tym zakresie stanowi odrębną jednostkę. Okręgi administracyjne dzielą się z kolei narejony, przy czym największe miasta nie wchodzą w skład tego podziału i stanowią okręgi miejskie (bezpośrednio w składzie okręgu administracyjnego); okręgami miejskimi (jednak o innym statusie) są takżemiasta (lub osiedla typu miejskiego) zamknięte.
W sumie w regionie funkcjonuje 30 rejonów, 25 okręgów miejskich i 4 miasta zamknięte.
Na terenie obwodu swierdłowskiego żyje 2343,3 tys. osób aktywnych zawodowo. W 2006 stopabezrobocia w regionie wynosiła 6,9%. W styczniu 2007 średnia płaca w regionie wynosiła 13 941,4rubla, tj. 525,4USD (według kursu z 31 stycznia 2007).
Obwód swierdłowski zajmuje 2. miejsce w Rosji pod względem wartości produkcji przemysłowej.W strukturze lokalnego przemysłu dominujehutnictwo, zarówno żelaza, jak imetali nieżelaznych (odpowiednio – 31% i 19% całej wartości produkcjiprzemysłowej).Istnieje też wysoko rozwiniętyprzemysł maszynowy, produkujący m.in. ciężki sprzęt wykorzystywany w innych gałęziach gospodarki, maszyny i urządzenia AGD oraz sprzęt wojskowy.
Pozostałe gałęzie przemysłu (jak spożywczy, chemiczny, drzewny i in.) nie mają dużego udziału w strukturze gospodarczej regionu i produkują głównie na potrzeby lokalnego rynku.
W 2006 na terenie obwodu znajdowało się (było zarejestrowanych) 829 dużych gospodarstw rolnych (byłychkołchozów isowchozów, obecnie zwykle spółek) oraz 2178 chłopskich gospodarstw indywidualnych. Jedynie część z nich rzeczywiście prowadziła działalność produkcyjną (odpowiednio: 499 i 893)
W 2006 łączna powierzchnia zasiewów w regionie wynosiła 877,8 tys. ha, zaśpogłowie zwierząt gospodarskich obejmowało m.in. 225,9 tys. sztukbydła i 10 075,1 tys. sztukdrobiu.
Obwód swierdłowski jest ważnym punktem na mapie rosyjskiego transportu. Przez region przebiega wiele ważnych dróg kolejowych i samochodowych łączącychazjatycką i europejską część kraju, w tymkolej transsyberyjska.
Na terenie obwodu funkcjonuje Uralski oddziałRosyjskiej Akademii Nauk. Działają tutaj m.in. 22 instytuty naukowe, oraz ponad 100 ośrodków naukowo-badawczych i technologicznych.
Na początku roku szkolnego 2006/2007 w regionie funkcjonowały 1344 szkoły średnie (w tym 50 wieczorowych), 91 średnich szkół specjalizacyjnych, 19 państwowych wyższych uczelni i ich 34 file, 11 uczelni niepaństwowych i 6 filii.
Rosja zajęła te tereny po rozbiciuChanatu kazańskiego w połowie XVI w. Swój udział w opanowaniu regionu miałJermak Timofiejewicz. Po zajęciu ziem dzisiejszego obwoduRosjanie, by zabezpieczyć swe panowanie i zapewnić spokój kolonistom założyli szereg twierdz:Wiekoturie (1598),Turinsk (1600),Irbit (1633),Ałapajewsk (1639) itd.
Od 1703 w regionie zaczęła się rozwijaćmetalurgia, co zwiększyło napływ osadników i spowodowało trwałą rusyfikację tych ziem.
Obwód swierdłowski utworzono 17 stycznia 1934 poprzez wydzielenie części ówczesnego obwodu uralskiego. Pierwotnie teren obwodu obejmował nieco odmienne niż dziś obszary: zajmował terytorium dzisiejszegoKraju Permskiego, nie obejmował natomiast niektórych swych dzisiejszych rejonów, należących wówczas doobwodów czelabińskiego iomskiego.
Nazwa obwodu wywodzi się od ówczesnej nazwy stolicy regionu Jekaterynburga – Swierdłowsk, nazwanego na cześć działacza partyjnego i politycznego –Jakowa Swierdłowa.
W 1979 w wojskowym instytucie badawczym zajmującym się bronią biologiczną w ówczesnym Sierdłowsku miało miejsce masowe zarażeniewąglikiem, w wyniku którego zmarło ok. 100 osób.
.JPG)
.svg)
.jpg)
.jpg)
