Ten artykuł należy dopracować:
przedstawiono sytuację tylko z polskiej perspektywy –artykuł powinien być przekrojowy.
Pomóż go poprawić. Nastronie dyskusji mogą znajdywać się pomocne komentarze.
Obrona cywilna – system, którego celem jestochrona ludności, zakładów pracy i urządzeń użyteczności publicznej, dóbr kultury, ratowanie i udzielanie pomocy poszkodowanym w czasiewojny oraz współdziałanie w zwalczaniu skutkówklęsk żywiołowych ikatastrof.
Z dniem 23 kwietnia 2022 r. weszła w życie ustawa z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny (Dz.U. z 2024 r. poz. 248). Nowa ustawa uchyliła starą ustawę z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2021 r. poz. 372, z późn. zm.), która w Dziale IV wyczerpująco regulowała problematykę obrony cywilnej. Nowa ustawa nie zawiera takich przepisów, i tym samym, do końca 2024 r. w Polsce nie było podstaw prawnych funkcjonowania obrony cywilnej[1]. W 2025 r. weszła w życie ustawa z dnia 5 grudnia 2024 r. o ochronie ludności i obronie cywilnej (Dz.U. z 2024 r. poz. 1907), która reguluje te zagadnienia.
Do 22 kwietnia 2022 r. organizacją obrony cywilnej w Polsce zajmowała się Obrona Cywilna Kraju, której szefem był Komendant GłównyPaństwowej Straży Pożarnej. Szefowie Obrony Cywilnej na poziomie gminy, powiatu i województwa opracowywali i opiniowali tzw.plany obrony cywilnej, które były najważniejszą instrukcją dla władz cywilnych w przypadku wystąpienia zagrożenia dla ludności.
Szefem Obrony Cywilnej na poziomiewojewództwa byłwojewoda, na poziomiepowiatu lubmiasta na prawach powiatu –starosta lubprezydent miasta, na poziomiegminy –wójt,burmistrz, prezydent miasta.
Podstawowymi jednostkami organizacyjnymi były formacje obrony cywilnej, które składać się mogły z oddziałów przeznaczonych do wykonywania zadań ogólnych, jak i jednostek specjalistycznych (np.ratownictwa). Były tworzone decyzją terenowych organów administracyjnych oraz pracodawców.
Służba w strukturach Obrony Cywilnej Kraju była obowiązkiem obywatela RP, na mocy ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej. Odbywała się ona na zasadach zbliżonych dosłużby wojskowej. Mogła być zarządzona jako służba zastępcza.
Międzynarodowym znakiem graficznym obrony cywilnej jest niebieskitrójkąt równoboczny na pomarańczowym tle, niedotykający wierzchołkami krawędzi[2]. Na mocy norm prawa międzynarodowego, mienie oznaczone tym znakiem nie podlega konfiskacie przez obce wojska w czasiewojny. Nie należy mylić go z oznakowaniem pojazdów specjalnych (czarny trójkąt w żółtym lub czerwonym kole) używanych m.in. wSiłach Zbrojnych RP.
![]() | Zobacz multimedia związane z tematem:Obrona cywilna |