Ten artykuł dotyczy oblężenia Jasnej Góry w 1813. Zobacz też:inne oblężenia i bitwy o Jasną Górę i Częstochowę.| VI koalicja antyfrancuska | |||
| Czas | |||
|---|---|---|---|
| Miejsce | |||
| Terytorium | |||
| Przyczyna | wypieranie wojsk napoleońskich z Księstwa Warszawskiego po klęsce francuskiejinwazji na Rosję | ||
| Wynik | zwycięstwo Rosjan | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
| Straty | |||
| |||
Położenie na mapie Księstwa Warszawskiego (1812)  | |||
 50°48′45,1″N 19°05′49,3″E/50,812528 19,097028 | |||
Oblężenie Jasnej Góry przez wojskarosyjskie od26 marca do4 kwietnia1813 w ramachVI koalicji antyfrancuskiej.
Rosyjskikorpus generałaFabiana Gottlieba von der Osten-Sackena, podszedł podtwierdzę jasnogórską 22 marca 1813 roku. Na drugi dzień von der Osten-Sacken wezwał dowodzącego obroną twierdzy pułkownikaAntoniego Górskiego do kapitulacji, ale otrzymał negatywną odpowiedź.Rosjanie zajęli wówczas okoliczne wsie odcinając komunikację z twierdzą, ulokowali się w Starej i Nowej Częstochowie oraz opanowalikościół św. Barbary – dwa pozostałe rosyjskiepułki stanęły w odwodzie we wsi Święta Barbara.
26 marca artyleriapolska ostrzelała stanowiska rosyjskie, znajdujące się w rejonieRynku Wieluńskiego zabijając dowódcębatalionu i kilkudziesięciu żołnierzy. Generał von der Osten-Sacken podjął decyzję o regularnym oblężeniu. W nocy z 26 na 27 marca Rosjanie rozpoczęli budowę trzech baterii naprzeciw bastionu Lubomirskich, lecz ze względu na śnieg i mróz oraz ostrzał artyleryjski prowadzony przezPolaków, roboty inżynieryjne trwały tydzień. Od 2 kwietnia Rosjanie prowadzili intensywny ogień, a pod jego osłoną do fortyfikacji zbliżali się żołnierze, którzy ostrzeliwali z karabinów obrońców na południowychbastionach i wrawelinie. Polacy odpowiadali ostrzałem, rażąc baterie i podchodzącą pod mury piechotę. Rosyjski ostrzał spowodował naruszenie murów fortecznych i pożar magazynów, co osłabiło morale polskich obrońców, którzy dodatkowo zaczęli odczuwać problemy wynikające z niedostatku żywności i braku świeżej wody oraz wzrastającej liczby chorych i rannych żołnierzy. Rano 4 kwietnia pułkownik Górski zaproponował generałowi von der Osten-Sackenowi 24-godzinne zawieszenie broni i przedstawił warunki kapitulacji, które dowódca rosyjskiego korpusu odrzucił, co spowodowało dalsze walki. Dwugodzinne bombardowanie twierdzy, które po tym nastąpiło, skłoniło pułkownika Górskiego do poddania Jasnej Góry na warunkach rosyjskich. Polacy mieli wyjść z twierdzy z honorami i po złożeniu broni pójść w całości do niewoli – to samo czekało chorych i rannych żołnierzy po ich wyzdrowieniu. Natomiast cywile mogli wrócić do swoich domów, weterani doWarszawy, a 17 żandarmów do swoich powiatów. Zagwarantowano też poszanowanie własności osobistej wojskowych i osób cywilnych, a także klasztoru i duchownych.
Wieczorem 4 kwietnia żołnierze rosyjscy obsadzili obie bramy twierdzy, a polska załoga opuściła ją na drugi dzień rano. Rosjanie przejęli 24działa, próbnymoździerz i 2 starefalkonety oraz 1000 nowych francuskichkarabinów. Uwolnili też ponad dwudziestujeńców, przetrzymywanych na Jasnej Górze.
Mnisi z Jasnej Góry podarowali Osten-Sakenowi kopięCzęstochowskiego obrazu, który później został umieszczony z wielkimi honorami wKatedrze Kazańskiej wSankt Petersburgu.
