Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Przejdź do zawartości
Wikipediawolna encyklopedia
Szukaj

Nowe Miasto (powiat płoński)

Na mapach:Ziemia52°39′23″N 20°37′48″E/52,656389 20,630000
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Nowe Miasto
miasto wgminie miejsko-wiejskiej
Ilustracja
Front kościoła Świętej Trójcy
HerbFlaga
HerbFlaga
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Powiat

płoński

Gmina

Nowe Miasto

Prawa miejskie

1420–1870, 2022

Burmistrz

Sławomir Zalewski

Powierzchnia

8,92[1] km²

Populacja (2022)
• liczba ludności
• gęstość


1510[2]
172 os./km²

Strefa numeracyjna

23

Kod pocztowy

09-120[3]

Tablice rejestracyjne

WPN

Plan miasta
Plan Nowego Miasta (powiat płoński)
Położenie na mapie gminy Nowe Miasto
Mapa konturowa gminy Nowe Miasto, w centrum znajduje się punkt z opisem „Nowe Miasto”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Nowe Miasto”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Nowe Miasto”
Położenie na mapie powiatu płońskiego
Mapa konturowa powiatu płońskiego, po prawej znajduje się punkt z opisem „Nowe Miasto”
Ziemia52°39′23″N 20°37′48″E/52,656389 20,630000[4]
TERC (TERYT)

1420084[5]

SIMC

0120900[5]

Urząd miejski
ul. Apteczna 8, 09-120 Nowe Miasto
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
BIP
Ten artykuł dotyczy miasta w powiecie płońskim. Zobacz też:inne znaczenia.

Nowe Miasto (alt.Nowe Miasto nad Soną) –miasto w Polsce, wwojewództwie mazowieckim, wpowiecie płońskim, wgminie Nowe Miasto[5][6]. Leży nad rzekąSoną, lewymdopływemWkry.

Nowe Miasto uzyskałolokację miejską w1420 roku, zdegradowane w1870 roku[7]. Prawa miejskie odzyskało w 2022 r.Miasto królewskieKorony Królestwa Polskiego wwojewództwie mazowieckim[8]. Należało do dzierżawy Nowe Miasto wziemi zakroczymskiej w1617 roku[9]. Do1954 roku siedziba wiejskiejgminy Modzele.W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała dowojewództwa ciechanowskiego.

Miejscowość jest siedzibągminy Nowe Miasto. Administracyjnie Nowe Miasto jest sołectwem[10].

W latach 1954–1972 miejscowość była siedzibą gromadyNowe Miasto.

Miejscowość turystyczno-wypoczynkowa dlaWarszawy (Zalew Nowomiejski i lasy).

Podział administracyjny

[edytuj |edytuj kod]
Integralne części miasta[5][6]
SIMCNazwa
1061156Czernie
1056913Osówka
1056920Piaski

Historia

[edytuj |edytuj kod]
Główny Rynek
Architektura drewniana (ul. Kościelna)
Urząd Miasta i Gminy

Prawdopodobnie istniał tugród otoczonyfosą. Później stanął zamek będący siedzibą książątmazowieckich. Nowe Miasto było lokowane w XIV wieku, o czym świadczy wzmianka z 1398 roku "jest to miasto książęce, stolica powiatu sądowego ziemi zakroczymskiej". W 1386 roku zostaje tu erygowanaparafia. Obecny kościół został zbudowany około 1471 roku.

KsiążęJanusz I obdarzył w 1420 roku miejscowośćprawem miejskim chełmińskim i nadał mu nazwę Nowe Miasto oraz ustanowił przywileje na prowadzenie wagi i postrzygalni sukna. Herb Nowego Miasta wyglądał następująco: na tarczy o niebieskim tle widniała postaćśw. Jana Chrzciciela trzymającego na ręku Baranka Bożego, w kole z chorągiewką.

Nowe Miasto było ważnym węzłem drogowym o czym świadczyło osiem gościńców wychodzących w różnych kierunkach. Odbywały się tu co czwartek słynne targi oraz jarmarki. O zamożności miasta świadczą protokoły z odbytych lustracji np. lustracja z 1564/1565 stwierdza, że było tu 65 ogrodów, 274 domy, kościół murowany, plebania, szpital, łaźnia, postrzygalnia, waga, dwa młyny, 13 piwowarów i 20 pędzących gorzałkę. Największy rozkwit miasta przypada na XVI wiek. W 1644 roku przebywała w miejscowym zamkuLudwika Maria Gonzaga, późniejsza żona królaWładysława IV. Towarzyszący Ludwice Marii w podróżykanclerz wielki litewskiAlbrycht Stanisław Radziwiłł niezbyt pochlebnie wyrażał się o Nowym Mieście. Zapisał w swoich pamiętnikach pod datą 2 marca 1646 r.: „Nowe Miasto tylko z imienia, bo żadną miarą nawet nazwy brudnej wsi niegodne.”[11]. Po ogromnych zniszczeniach jakich dokonali Szwedzi w latach 1655–1660 miasto się wyludniło. Później walki francusko-rosyjskie na tym terenie (grudzień1806 r.), jak również oba powstania w XIX wieku przyczyniają się do dalszej stagnacji miasta. W roku 1869 na mocy ukazu carskiego Nowe Miasto traci prawa miejskie z których korzystało przez 467 lat. Prawa miejskie odzyskało 1 stycznia 2022[12].

Pod koniec XIX i na początku XX wieku wzrasta liczba mieszkańców (1885 r. – 2226, 1939 – ok. 3 tys.).

Ludzie związani z Nowym Miastem

[edytuj |edytuj kod]
 Z tym tematem związana jest kategoria:Ludzie związani z Nowym Miastem (powiat płoński).

Zobacz też

[edytuj |edytuj kod]

Przypisy

[edytuj |edytuj kod]
  1. Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2022 roku [online], Główny Urząd Statystyczny, 7 grudnia 2022 [dostęp 2022-12-08] .
  2. Raport o stanie gminy Nowe Miasto w 2023. Liczba mieszkańców w dn. 31.12.2023 s. 71
  3. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych,Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 825 [zarchiwizowane zadresu 2014-02-22] .
  4. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG,Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 8 stycznia 2025, identyfikatorPRNG: 88958.
  5. abcdGUS. Wyszukiwarka TERYT
  6. abRozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  7. Robert Krzysztofik, Lokacje miejskie na obszarze Polski. Dokumentacja geograficzno-historyczna, Katowice 2007, s. 54–55.
  8. Adolf Pawiński, Mazowsze, Warszawa 1895, s. 38.
  9. Lustracje województwa mazowieckiego XVII wieku. Cz. 1 1617–1620, wydała Alina Wawrzyńczyk, Wrocław 1968, s. 32.
  10. BIP gminy, sołectwa
  11. Albrycht Stanisław Radziwiłł, Pamiętnik o dziejach w Polsce, tłum. i opr. Adam Przyboś i Roman Żelewski, t. 2, Warszawa 1980, s. 480
  12. Od 1 stycznia 2022 r. w Polsce przybędzie 10 miast [online], Serwis Samorządowy PAP [dostęp 2021-12-31] (pol.).

Linki zewnętrzne

[edytuj |edytuj kod]
Miastawojewództwa mazowieckiego
Na prawach powiatu
Powiatowe
Gminne

Gmina Nowe Miasto
Powiatpłoński
Miasta
Gminy miejskie
Gminy miejsko-wiejskie
Gminy wiejskie

Herb powiatu płońskiego

Powiat płoński (1867–1975)
Przynależność wojewódzka
Miasta
Gminy wiejskie
(1867–1954 i 1973–75)
Gromady
(1954–72)
Miasta zdegradowanereformą carską z 1869–1870

Legenda: (1) w nawiasach podano okres praw miejskich; (2) wytłuszczono miasta trwale restytuowane; (3) tekstem prostym opisano miasta nierestytuowane, miasta restytuowane przejściowo (ponownie zdegradowane) oraz miasta niesamodzielne, włączone do innych miast (wyjątek: miasta połączone na równych prawach, które wytłuszczono); (4) gwiazdki odnoszą się do terytorialnych zmian administracyjnych: (*) – miasto restytuowane połączone z innym miastem (**) – miasto restytuowane włączone do innego miasta (***) – miasto nierestytuowane włączone do innego miasta (****) – miasto nierestytuowane włączone do innej wsi; (5) (#) – miasto zdegradowane w ramach korekty reformy (w 1883 i 1888); (6) zastosowane nazewnictwo oddaje formy obecne, mogące się różnić od nazw/pisowni historycznych.

Źródła: Ukaz do rządzącego senatu z 1 (13) czerwca 1869, ogłoszony 1 (13 lipca) 1869. Listy miast poddanych do degradacji wydano w 20 postanowieniach między 29 października 1869 a 12 listopada 1870. Weszły one w życie: 13 stycznia 1870, 31 maja 1870, 28 sierpnia 1870, 13 października 1870 oraz 1 lutego 1871 (Stawiski).

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Nowe_Miasto_(powiat_płoński)&oldid=78006842
Kategorie:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp