| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Narodowość | |
| Język | |
| Dziedzina sztuki |
Nina Rydzewska (ur.26 czerwca1902 wWarszawie[1], zm.8 lutego1958[2] wSzczecinie) – polska poetka i powieściopisarka.
Córka Antoniego (zm. 1905) i Konstancji ze Staszczaków, która wyszła powtórnie za mąż za Józefa Rydzewskiego[1]. Od najmłodszych lat zmagała się z nędzą. Pierwszą pracę, korepetytorki pisania i czytania, podjęła mając 10 lat. Uczyła się w warszawskim gimnazjum Zofii Kudasiewiczowej i wSzkole Handlowej[1]. Szkołę i studia opłacała z zarobionych przez siebie pieniędzy. PrzedII wojną światową była członkiemPPS, do 1939 pracowała w biurze KapitułyOrderu Virtuti Militari[1].
Około1926 lub1927 roku związała się zgrupą poetycką Kwadryga. Debiutanckim wierszemMadonna Nędzarzy wywołała burzę środowiskendeckich, zwrócono się do prokuratury o wszczęcie wobec niej procesu. Prawicowa prasa, wspierana i opłacana przez endecję, żądała uwięzienia poetki. W jej obronie stanęło jednak środowisko twórcze, m.in.Juliusz Kaden-Bandrowski,Stanisław Ryszard Dobrowolski,Kazimiera Iłłakowiczówna,Konstanty Ildefons Gałczyński; a wspomniany wiersz wygrał konkursGłosu Literackiego. Część wierszy poetka opublikowała w tomieMiasto w1929 roku. Publikowała m.in. wGłosie Literackim iWiadomościach Literackich. Była także członkiem Sekcji Marynistycznej Towarzystwa Literatów i Dziennikarzy[1]. WpływyKościoła i skrajnej prawicy katolickiej były jednakże w ówczesnej Polsce na tyle duże, że wiele gazet i wydawnictw coraz częściej odmawiało druku wierszy Rydzewskiej[3].
W 1937 roku wydałamarynistyczną powieśćAkwamaryna, ukazującą problemypolskich kobiet iKaszubów przez pryzmat losów głównej bohaterki – Weroniki; fabułę książki wieńczy budowaGdyni[4].
Jej mężem był Gruzin Asłan Baytugan; od 1944 roku przebywał on w Wielkiej Brytanii, zaś samo małżeństwo zakończyło się rozwodem[4].
Podczaswojny mieszkała w Warszawie, jesienią 1944 uwięziona, uciekła z transportu i do końca wojny mieszkała wKoninie[1]. Później wielokrotnie zmieniała miejsca pobytu. Między innymi podjęła pracę wkopalni węgla wBiałym Kamieniu, co znalazło odzwierciedlenie w powieściLudzie z węgla[4]. W1953 roku osiadła w Szczecinie. Zamieszkała w willi przy ul. Pogodnej 34 (Głębokie)[5], w której wcześniej mieszkałJerzy Andrzejewski[6]. Była prezesem szczecińskiego oddziałuZwiązku Literatów Polskich w latach 1954-55 oraz 1955-56[7]. Pracowała wRadiu Szczecin, była kierownikiem redakcji literackiej, zajmowała się m.in. tematyką kaszubską. Odmówiono jej wtedy stypendium twórczego.
Wydała również m.in. powieśćGodzina W (1946). Rękopis powieściMol na Krzyskim Wzgórzu został przyjęty do druku dwa dni po jej śmierci.Akwamaryna iMol na Krzyskim Wzgórzu stanowią dwie części nieukończonejtrylogiiRybacy bez sieci[4].
Była członkiem Związku Literatów Polskich. Odmówiono jej przyjęcia doPZPR. Rok przed śmiercią otrzymała Nagrodę Literacką Szczecina. Nazwiskiem Rydzewskiej nazwano ulicę w Szczecinie. Pochowana została nacmentarzu Centralnym w Szczecinie (kwatera 23c)[8]. Związane z Rydzewską archiwalia przechowujeKsiążnica Pomorska im. Stanisława Staszica w Szczecinie[4].