Granice państw oraz stref okupacyjnych w 1941-1943 na tle granic przedwojennych
Po klęsceKrólestwa Jugosławii, w kwietniu 1941 roku, zwycięskieIII Rzesza iKrólestwo Włoch zezwoliły przywódcy ustaszów,Ante Paveliciowi, na proklamowanie Niepodległego Państwa Chorwackiego. 10 kwietnia została ogłoszona niepodległość, 15 kwietnia 1941 NDH przystąpiło dopaktu trzech[3]. Już 18 maja 1941Benito Mussolini pozbawił jednak złudzeń chorwackich polityków, gdy narzucił traktat rzymski. Włochy miały dominować w Chorwacji, którą dodatkowo pozbawiły jeszcze częściDalmacji.
Państwo w 1941 roku liczyło około 6,3 miliona ludności i zajmowało łączny obszar 92,5 tysięcy km².
W skład nowego państwa, oprócz większości współczesnejChorwacji, weszłyBośnia iHercegowina orazSrem. Najdalej na wschód wysuniętą częścią państwa byłZemun, jedna z dzielnicBelgradu.
Niemcy i Włochy podzieliły terytorium państwa chorwackiego na swoje strefy wpływów: niemiecką, która obejmowała północno-wschodnią część NDH, graniczącą zWęgrami na północy, okupowaną przez NiemcówSerbią na wschodzie, strefą włoską na południu i III Rzeszą (Austrią) na północnym zachodzie oraz włoską, która obejmowała południowo-zachodnią część NDH, graniczącą ze strefą niemiecką na północnym wschodzie,Czarnogórą okupowaną przez Włochy na wschodzie i terytoriami jugosłowiańskimi zaanektowanymi przez Włochy na południowym zachodzie[4].
Jednocześnie już w lipcu 1941 rozpoczął działania zbrojnepartyzancki ruch oporu, w którego skład wchodzili przedstawiciele różnych narodowości[6]. Pod koniec 1941 na terenie Chorwacji większość partyzantów stanowili Serbowie (77%), zaś Chorwaci tylko 21,5%. Udział Chorwatów w partyzantce stale się jednak zwiększał i od sierpnia 1942 do września 1943 wzrósł z 32% do 34%, zaś w 1944 Chorwaci stanowili już 60,4% partyzantki w Chorwacji, Serbowie – 28,6%, Muzułmanie – 2,8% i pozostali (Słoweńcy, Czarnogórcy, Włosi, Węgrzy, Czesi, Żydzi i b. volksdeutsche) 8,2%[7].
Pokapitulacji Włoch w 1943 roku Niemcy zajęły także włoską (zachodnią) strefę wpływów, zaś NDH uzyskało terytoria na wybrzeżu adriatyckim, które po podboju Jugosławii zostały zagarnięte przez Włochy.
Jednocześnie powiększał się obszar opanowany przez oddziałyNarodowej Armii Wyzwolenia Jugosławii pod dowództwemJosipa Broza Tity, które w maju 1945 roku położyły kres istnieniu Niepodległego Państwa Chorwackiego. Ostatnią bitwą Niepodległego Państwa Chorwackiego byłabitwa pod Poljaną, stoczona już po formalnym zakończeniu II wojny światowej.
.svg)
.svg)
.svg)
