Nibylis [ 10] (Lycalopex ) –rodzaj ssaków drapieżnych zrodziny psowatych (Canidae).
Rodzaj obejmuje gatunki występujące wAmeryce Południowej [ 11] [ 12] [ 13] .
Długość ciałasamic 48–89 cm,samców 44,5–92,5, długość ogona 11,5–49,3 cm; masa ciała samic 1,8–10 kg, samców 1,9–13,8 kg[ 12] [ 14] .
Rodzaj zdefiniował w 1854 roku niemieckiprzyrodnik Hermann Burmeister w publikacji własnego autorstwa dotyczącej systematyki brazylijskich zwierząt[ 1] . Burmeister wymienił dwa gatunki –Canis azarae [ d] Wied-Neuwied, 1824 iCanis vetulus Lund, 1842 – nie wskazującgatunku typowego ; gatunkiem typowym jest (późniejsze oznaczenie)[ 15] Canis vetulus P.W. Lund, 1842 .
Procyon : gr. προpro ‘przed’; κυωνkuōn , κυνοςkunos ‘pies’[ 16] . Gatunek typowy: Fisher wymienił trzy gatunki –Procyon annulatus G. Fischer, 1814 (=Ursus lotor Linnaeus, 1758 ),Procyon concolor G. Fischer, 1814 (=Viverra cancrivora Brongniart, 1792 ) iProcyon gymnocercus G. Fisher, 1814 – nie wskazując gatunku typowego.Vulpes :łac. vulpes ,vulpis ‘lis’[ 17] . Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe):Vulpes fulvipes W.C.L. Martin, 1837 .Lycalopex :gr. λύκος lýkos ‘wilk’; αλωπηξalōpēx , αλωπεκοςalōpekos ‘lis’[ 18] .Pseudalopex (Pseudolopex ): gr. ψευδοςpseudos ‘fałszywy’; αλωπηξalōpēx , αλωπεκοςalōpekos ‘lis’[ 19] . Gatunek typowy (późniejsze oznaczenie):Canis magellanicus J.E. Gray , 1847 (=Canis culpaeus G.I. Molina, 1782 )[ 15] .Pseudolycos : gr. ψευδοςpseudos ‘fałszywy’[ 20] ; λυκοςlukos ‘wilk’[ 21] . Gatunek typowy: Philippi nie podał gatunku typowego.Eunothocyon : gr. ευeu ‘ładny, piękny, typowy’[ 22] ; rodzaj †Nothocyon Matthew , 1899 . Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie):Canis sladeni O. Thomas , 1904 (=Canis vetulus P.W. Lund , 1842 ).Angusticeps : łac.angustus ‘wąski, mały’[ 23] ;-ceps ‘-głowy’, odcaput ,capitis ‘głowa’[ 24] . Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe):Canis reissii [ e] Hilzheimer, 1906 .Viverriceps : rodzajViverra Linnaeus, 1758 (wiwera);-ceps ‘-głowy’, odcaput ,capitis ‘głowa’[ 24] . Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe):Canis reissii [ e] Hilzheimer, 1906 .Microcyon : gr. μικροςmikros ‘mały’[ 25] ; κυωνkuōn , κυνοςkunos ‘pies’[ 26] . Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie):Speothos riveti Trouessart, 1906 (=Canis culpaeus G.I. Molina, 1782 ).Do rodzaju należą następujące żyjące współcześnie gatunki[ 27] [ 14] [ 11] :
Grafika Gatunek Autor i rok opisu Nazwa zwyczajowa[ 10] Podgatunki[ 12] [ 11] [ 14] Rozmieszczenie geograficzne[ 12] [ 11] [ 14] Podstawowe wymiary[ 12] [ 14] [ f] StatusIUCN [ 28] Lycalopex vetulus (P.W. Lund , 1842) nibylis siwy gatunek monotypowy endemit Brazylii: siedliskacerrado na środkowym obszarze płaskowyżu; zakres wysokości: 90–1100 mn.p.m. DC: 49–71 cm DO: 25–38 cm MC: 2,5–4 kg NT Lycalopex fulvipes (W.C.L. Martin , 1837) nibylis Darwina gatunek monotypowy endemitChile : lasy wyspyChiloé i przybrzeżne góry (Park Narodowy Nahuelbuta iCordillera de Oncol ); zakres wysokości: 0–1400 m n.p.m. DC: 48–59 cm DO: 19,5–25 cm MC: 1,8–3,9 kg EN Lycalopex culpaeus (G.I. Molina , 1782) nibylis andyjski 6 podgatunków wzdłużAndów i obszarów pagórkowatych od południowejKolumbii (Uariño ),Ekwadoru ,Peru ,Boliwii , Chile iArgentyny (w tymSierra de Córdoba ) na południe doZiemi Ognistej ; zakres wysokości: do 4800 m n.p.m. DC: 44–92 cm DO: 30–49 cm MC: 3,4–13,8 kg LC Lycalopex griseus (J.E. Gray , 1837) nibylis argentyński gatunek monotypowy po obu stronach Andów w południowym Peru, Chile i Argentynie; introdukowany do Ziemi Ognistej; zakres wysokości: do 4000 m n.p.m. DC: 50–66 cm DO: 11,5–35 cm MC: 2,5–5 kg LC Lycalopex gymnocercus (G. Fischer , 1814) nibylis pampasowy gatunek monotypowy łąki pampasowe we wschodniej Boliwii, Paragwaju, południowo-wschodniej Brazylii, Urugwaju oraz północnej i środkowej Argentynie; zakres wysokości: 0–3500 m n.p.m. DC: 50–74 cm DO: 25–41 cm MC: 3–8 kg LC Lycalopex sechurae (O. Thomas , 1900) nibylis drobnozębny gatunek monotypowy strefy przybrzeżne południowo-zachodniego Ekwadoru i północno-zachodniego Peru (3–12° S); zakres wysokości: 0–1200 m n.p.m. DC: 50–78 cm DO: 27–34 cm MC: 2,6–4,2 kg NT
Kategorie IUCN: LC –gatunek najmniejszej troski , NT –gatunek bliski zagrożenia , EN –gatunek zagrożony .
Opisano również gatunki wymarłe:
↑ NieProcyon Storr, 1780 . ↑ NieVulpes Frisch, 1775 . ↑ Niepoprawna późniejsza pisowniaPseudalopex Burmeister, 1856 ↑ PodgatunekCerdocyon thous . ↑a b PodgatunekC. culpaeus . ↑ DC – długość ciała;DO – długość ogona;MC – masa ciała↑a b H. Burmeister: Systematische Uebersicht der Thiere Brasiliens: welche während einer Reise durch die Provinzen von Rio de Janeiro und Minas geraës gesammlt oder beobachtet Wurden . T. 1. Berlin: G. Reimer, 1854, s. 95. (niem.) . ↑ G. Fischer: Zoognosia tabulis synopticis illustrata: in usum praelectionum Academiae imperialis medico-chirugicae mosquensis edita . Cz. 3. Mosquae : Typis Nicolai S. Vsevolozsky, 1814, s. xi ,178 . (łac.) . ↑ W. Martin. Observations upon a New Fox from Mr. Darwin’s Collection (Vulpes fulvipes) . „Proceedings of the Zoological Society of London”. 5, s. 11, 1837. (ang.) . ↑ H. Burmeister: Erlauterungen zur fauna Brasiliens: enthaltend Abbildungen und ausfuhrliche Beschreibungen neuer oder ungenugend bekannter Thier-Arten . Berlin: Georg Reimer, 1856, s. 24 ,44 . (niem.) . ↑a b R.A. Philippi. Einige neue Chilenische Canis-Arten . „Archiv für Naturgeschicthe”. 69, s. 157, 1903. (niem.) . ↑ J.A.Allen: Reports of the Princeton University Expeditions to Patagonia, 1896–1899 . Wyd. 1. Cz. 3. Princeton: The University, 1905, s. 152. (ang.) . ↑ Hilzheimer 1906 ↓ , s. 114 .↑ Hilzheimer 1906 ↓ , s. 116 .↑ É. L. Trouessart. Sur une espèce nouvelle du genre Icticyon (Speothos), provenant de l'Equateur . „Comptes Rendus Hebdomadaires des Séances de l’Académie des Sciences”. 143, s. 1186, 1906. (fr.) . ↑a b W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata . Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 149.ISBN 978-83-88147-15-9 . (pol. • ang.) . ↑a b c d C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World . Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 430.ISBN 978-84-16728-35-0 . (ang.) . ↑a b c d e C. Sillero-Zubiri: Family Canidae (Dogs). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (red. red.): Handbook of the Mammals of the World . Cz. 1: Carnivores. Barcelona: Lynx Edicions, 2009, s. 429–432.ISBN 978-84-96553-49-1 . (ang.) . ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (red. red.): GenusLycalopex . [w:]Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-05-18]. (ang.) . ↑a b c d e Class Mammalia. W: Lynx Nature Books: All the Mammals of the World . Barcelona: Lynx Edicions, 2023, s. 666–667.ISBN 978-84-16728-66-4 . (ang.) . ↑a b O. Thomas. On various South-American mammals . „The Annals and magazine of natural history”. Eight series. 13 (75), s. 352, 1914. (ang.) . ↑ Palmer 1904 ↓ , s. 568 .↑ Palmer 1904 ↓ , s. 708 .↑ Palmer 1904 ↓ , s. 388 .↑ Palmer 1904 ↓ , s. 588 .↑ Jaeger 1959 ↓ , s. 210 .↑ Jaeger 1959 ↓ , s. 146 .↑ Jaeger 1959 ↓ , s. 98 .↑ Jaeger 1959 ↓ , s. 19 .↑a b Jaeger 1959 ↓ , s. 50 .↑ Jaeger 1959 ↓ , s. 155 .↑ Jaeger 1959 ↓ , s. 74 .↑ N.S. Upham, C.J. Burgin, J. Widness, M.A. Becker, H. Handika, J.S. Zijlstra & D.G. Huckaby: The ASM Mammal Diversity Database . [w:]ASM Mammal Diversity Database (Version 2.2) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2025-07-01]. (ang.) . ↑ Taxonomy:Lycalopex – Genus . The IUCN Red List of Threatened Species. [dostęp 2025-07-01]. (ang.) .↑ H.F.P. Gervais & F. Ameghino: Los mamiferos fosiles de la America Meridional / Les mammifères fossiles de l’Amérique du Sud . Paris; Buenos Aires: F. Savy; Igon Hermanos, 1880, s. 38. (hiszp. • fr.) . ↑ F. Ameghino: Rápidas diagnosis de algunos mamíferos fósiles nuevos de la República Argentina . Buenos Aires: Pablo E. Coni é hijos, 1888, s. 5. (hiszp.) . ↑ Mariano A. Ramírez i Francisco J. Prevosti. Systematic revision of some fossil foxes (Carnivora, Canidae) from the Pleistocene of Argentina . „Ameghiniana”. 51 (1), s. 37–51, 2014. (ang.) . ↑ E. Nordenskiöld. Ein neuer Fundort für sâugetierfossilien in Peru . „Arkiv för zoologi”. 4 (11), s. 10, 1908. (niem.) . M. Hilzheimer. Papio mundamensis, Felis deliensis, Canis reissii und andre neue Säugetiere . „Zoologischer Anzeiger”. 30, s. 109-118, 1906. (niem.) . T.S. Palmer . Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals . „North American Fauna”. 23, s. 1–984, 1904. (ang.) . Edmund C. E.C. Jaeger Edmund C. E.C. ,Source-book of biological names and terms , wyd. 3, rewizja 2, Springfield: Charles C. Thomas, 1959, s. 1–316,OCLC 11069271 (ang.) .Identyfikatory zewnętrzne: