| Nestor meridionalis[1] | |||
| (J.F. Gmelin, 1788) | |||
 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek | nestor kaka | ||
| Synonimy | |||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 | |||
| |||
| |||
Nestor kaka,kaka[5] (Nestor meridionalis) –gatunek dużej papugi z rodzinynestorów (Nestoridae) zamieszkującejNową Zelandię. Narażony na wyginięcie.
Gatunek ten po raz pierwszy zgodnie z zasadaminazewnictwa binominalnego opisał w 1788 rokuJohann Friedrich Gmelin w 13. edycjilinneuszowskiegoSystema Naturae. Autor nadał mu nazwęPsittacus meridionalis, a jakomiejsce typowe wskazał Nową Zelandię[3][6][7], co później uściślono na cieśninę Dusky Sound naWyspie Południowej[3][6]. Obecnie gatunek umieszczany jest w rodzajuNestor należącym domonotypowej rodziny nestorów[8]. Wyróżnia się dwapodgatunkiN. meridionalis[6][8].
Długość ciała około 45 cm, masa ciała średnio 550 g[6]. Upierzenie oliwkowobrązowe, „łuskowane”. Obroża,kuper, brzuch i spódskrzydeł czerwone, ciemię jasne, pomarańczowe policzki. Ogon krótki. Samice są podobne do samców, ale mają trochę krótszydziób z mniej zagiętą górną szczęką[6].
Nestor kaka jestendemitemNowej Zelandii. Poszczególne podgatunki zamieszkują[2][8]:
Pierwotne lasy[6] położone od nizin do wysokości 1000 m n.p.m.[4]
Prowadzi osiadły, częściowo koczowniczy tryb życia[6]. Lata szybko i nisko, czasami wysoko w powietrzu: widoczne wtedy dobrze potężny dziób i głowa.
W skład jego diety wchodzą owoce (w tymjagody),nasiona, kwiaty, pąki,nektar orazbezkręgowce[6]. Poszukującowadów, potrafi rozbić dziobem kawałki zgniłego drewna.
Sezon lęgowy trwa od września do marca. Gniazduje w dużych dziuplach. W zniesieniu 1–8 jaj (zwykle 3–5). Ich inkubacją zajmuje się wyłącznie samica przez około 3 tygodnie. Pisklęta przebywają w dziupli przez około 70 dni, po jej opuszczeniu jeszcze przez 4–5 miesięcy są zależne od pożywienia dostarczanego przez rodziców[6].
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) po raz pierwszy sklasyfikowała nestora kakę w 1988, uznając go zagatunek bliski zagrożenia (NT –Near Threatened); w 1994 podniesiono status dogatunku narażonego (VU –Vulnerable), a od 2000 gatunek uznawany był zazagrożony (EN –Endangered); w 2022 przywrócono mu status gatunku narażonego (VU). Liczebność populacji, według szacunków, zawiera się w przedziale 2500–9999 dorosłych osobników. Trend liczebności populacji uznaje się za spadkowy[4]. Gatunek ten jest ujęty w II załącznikukonwencji waszyngtońskiej (CITES)[9].
