Zobacz też:inne okręty o tej nazwie. Bliźniacza jednostka „Nautilusa” – „Diamant” | |
| Klasa | |
|---|---|
| Typ | |
| Projekt | Q6 |
| Historia | |
| Stocznia | |
| Położenie stępki | 8 sierpnia 1927 |
| Wodowanie | 21 marca 1930 |
 Marine nationale | |
| Wejście do służby | 15 lipca 1931 |
| Wycofanie ze służby | 8 grudnia 1942 |
| Zatopiony | 31 stycznia 1943 |
| Los okrętu | zezłomowany w 1947 |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność • na powierzchni • w zanurzeniu |
|
| Długość | 65,9m |
| Szerokość | 7,2 m |
| Zanurzenie | 4,3 m |
| Zanurzenie testowe | 80 m |
| Rodzaj kadłuba | |
| Napęd | |
| 2silniki wysokoprężne o łącznej mocy 1300 KM 2silniki elektryczne o łącznej mocy 1000 KM 2śruby | |
| Prędkość • na powierzchni • w zanurzeniu |
|
| Zasięg | powierzchnia: 7000 Mm przy 7,5 w. |
| Uzbrojenie | |
| 32miny, 7 torped 1 działo kal. 75 mm, 2wkm kal. 13,2 mm | |
| Wyrzutnie torpedowe | 3 × 550 mm |
| Załoga | 42 |
Nautilus (Q152) –francuskipodwodny stawiacz min zokresu międzywojennego iII wojny światowej, jedna z sześciu jednostek typuSaphir. Okręt zostałzwodowany 21 marca 1930 roku w stoczniArsenal de Toulon(inne języki) wTulonie, a w składMarine nationale wszedł 15 lipca 1931 roku. Jednostka pełniła służbę naMorzu Śródziemnym, a od zawarciazawieszenia broni między Francją aNiemcami znajdowała się pod kontroląrządu Vichy. W grudniu 1942 roku okręt został przejęty przez Niemców wBizercie i przekazanyWłochom, lecz 31 stycznia 1943 roku został zatopiony w Bizercie przezalianckie samoloty. Podniesiony, ostatecznie zostałzezłomowany w sierpniu 1947 roku.
Osobny artykuł:Okręty podwodne typu Saphir.„Nautilus” zamówiony został w ramach programu rozbudowy floty francuskiej z 1926 roku[1][2]. Projekt otrzymał sygnaturę Q6[3]. Okręty otrzymały prosty i bezpieczny system przechowywaniamin, zwanyNormand-Fenaux(inne języki), w którym miny były przechowywane w szybach umieszczonych w zewnętrznychzbiornikach balastowych, z bezpośrednim mechanizmem zwalniającym[1][2]. Powiększoną wersją okrętów typuSaphir były zbudowane na zamówieniePolski stawiacze min typuWilk[4].
„Nautilus” zbudowany został wArsenale w Tulonie(inne języki)[1][3].Stępkę okrętu położono 8 sierpnia 1927 roku[5][a], azwodowany został 21 marca 1930 roku[1][6].
„Nautilus” był średniej wielkości podwodnym stawiaczem min o konstrukcjidwukadłubowej[1][6].Długość całkowita wynosiła 65,9metra (64,9 metramiędzy pionami),szerokość 7,2 metra izanurzenie 4,3 metra[1][7][b].Wyporność normalna w położeniu nawodnym wynosiła 761ton, a w zanurzeniu 925 ton[1][6][c]. Okręt napędzany był na powierzchni przez dwaczterosuwowesilniki wysokoprężne Normand-Vickers o łącznej mocy 1300 KM[1][8]. Napęd podwodny zapewniały dwasilniki elektryczne o łącznej mocy 1000 KM[1][6][d].Dwuśrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 12węzłów na powierzchni i 9 węzłów w zanurzeniu[1][7]. Zasięg wynosił 7000 Mm przy prędkości 7,5 węzła w położeniu nawodnym (lub 4000 Mm przy prędkości 12 węzłów) oraz 80 Mm przy prędkości 4 węzłów w zanurzeniu[1][9].Zbiorniki paliwa mieściły 95 tonoleju napędowego[1][e].Dopuszczalna głębokość zanurzenia wynosiła 80 metrów[3].
Głównym uzbrojeniem okrętu były 32miny kotwiczne Sautier-Harlé O-6 o masie 1090 kg każda (w tym 220 kgmateriału wybuchowego), które były przechowywane w 16 pionowych szybach umieszczonych w zewnętrznych zbiornikach balastowych, po dwie w szybie (system Normand-Fenaux)[10]. Okręt wyposażony był też w pięćwyrzutni torped: dwie stałekalibru 550 mm nadziobie i jeden potrójny zewnętrzny dwukalibrowy obracalny aparat torpedowy, mieszczący jedną torpedę kalibru 550 mm i dwie kalibru 400 mm, usytuowany narufie[3][10]. Łącznie okręt przenosił siedem torped, w tym pięć kalibru 550 mm i dwie kalibru 400 mm[3][6][f]. Uzbrojenie artyleryjskie stanowiło umieszczone przedkioskiemdziało pokładowe kalibru 75 mm M1928 L/35 oraz zdwojone stanowisko wielkokalibrowych karabinów maszynowychHotchkiss kalibru 13,2 mm L/76[3][6].
Załoga okrętu składała się z 3 oficerów oraz 39 podoficerów i marynarzy[1][9][g].
„Nautilus” wszedł do służby w Marine nationale 15 lipca 1931 roku[5][11][h]. Jednostka otrzymałanumer ewidencyjny Q152[3]. W momencie wybuchuII wojny światowej okręt pełnił służbę naMorzu Śródziemnym, wchodząc w skład 20.dywizjonu 6.eskadry 4.Flotylli okrętów podwodnych wBizercie (wraz z siostrzanymi okrętami „Rubis”, „Saphir” i „Turquoise”)[11]. Dowódcą okrętu był w tym okresiekpt. mar. E. Briand[11]. 7 lutego 1940 roku „Nautilus”, „Rubis” i „Saphir” w eskorcieawiza„Commandant Rivière”(inne języki) wyszły zOranu i po przebyciuCieśniny Gibraltarskiej dołączyły dokonwojów9-R i63-KS, docierając następnie doBrestu (okręty podwodne zostały skierowane na remont stoczniowy)[12]. Po zakończonym remoncie „Nautilus” i „Saphir” w eskorcie awiza „Yser” wyruszyły z Brestu na Morze Śródziemne, docierając 28 kwietnia doGibraltaru i 1 maja do Bizerty[13].
W czerwcu 1940 roku „Nautilus” nadal wchodził w skład 20. dywizjonu okrętów podwodnych w Bizercie, a jego dowódcą był kpt. mar. E. Briand[14][15]. Powypowiedzeniu wojny przez Włochy jednostka udała się pod włoskie wybrzeże w celu postawieniazagród minowych[16]. 14 czerwca „Nautilus” postawił miny nieopodalTrypolisu[16][17]. 22 czerwca, w dniu zawarciazawieszenia broni między Francją a Niemcami, okręt przebywał wSafakisie[18]. W wyniku jego postanowień „Nautilus” znalazł się pod kontroląrządu Vichy i został rozbrojony w Bizercie[5]. Na przełomie 1941 i 1942 roku okręt został wycofany z czynnej służby[7].
Polądowaniu aliantów w Afryce Północnej, 8 grudnia 1942 roku „Nautilus” został przejęty przezNiemców w Bizercie i przekazanyWłochom[19][20]. Okręt nie został wyremontowany i nigdy nie wszedł do służby wewłoskiej marynarce[19]. 31 stycznia 1943 roku jednostka została zatopiona podczas nalotu bombowcówB-1712. Armii Powietrznej(inne języki)USAAF na Bizertę[21][22][i]. Okręt został później podniesiony i ostateczniezezłomowany 12 sierpnia 1947 roku[5].