Movatterモバイル変換

[0]ホーム
URL:

Przejdź do zawartości
Wikipediawolna encyklopedia
Szukaj

Nagroda Sacharowa

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Nagroda im. Sacharowa za wolność myśli
Ilustracja
Wręczenie nagrody Malali Yousafzai w 2013 roku
Nagroda za

walka na rzecz prawa człowieka i wolności

Przyznający

Parlament Europejski

Organizacja

 Unia Europejska

Lokalizacja

Strasburg,Francja

Pierwsze rozdanie

1988

Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Nagroda Sacharowa, pełna nazwa:Nagroda im. Sacharowa za wolność myśli – wyróżnienie przyznawane dla jednej lub kilku osobistości, lub też grupy osób szczególnie zasłużonych w walce na rzeczpraw człowieka i wolności. Nagroda ustanowiona w grudniu 1988 przezParlament Europejski i nazwana na cześć radzieckiego naukowca oraz działacza politycznegoAndrieja Sacharowa.

Nagroda Sacharowa przyznawana jest zwykle w październiku. Nominacji może udzielić grupa polityczna lub przynajmniej 40 posłów Parlamentu Europejskiego. Komisja do Spraw Zagranicznych i Komisja Rozwoju poprzez głosowanie wybierają trzech finalistów z listy nominowanych, następnie Konferencja Przewodniczących PE wybiera laureata.

Podczas pierwszej edycji nagroda została przyznanaNelsonowi Mandeli iAnatolijowi Marczenko ex aequo. W 1990 nagrodę przyznanoAung San Suu Kyi, która nie mogła jej odebrać aż do 2013 roku, ponieważ przebywała w więzieniu wBirmie. W 2020 postanowiono odebrać jej to wyróżnienie m.in. „za wspieranie masakry ludności muzułmańskiej Rohindżów w Mijanmie”[1]. Nagrodę przyznaje się również organizacjom. Pierwszą z nich, która została uhonorowana była argentyńskaMatki z Plaza de Mayo w 1992. Pięciu laureatów otrzymało późniejPokojową Nagrodę Nobla – kolejno: Nelson Mandela, Aung San Suu Kyi,Malala Yousafzai,Denis Mukwege iNadia Murad.

Laureaci

[edytuj |edytuj kod]
RokWyróżnionyKrajUwagi
1988Nelson Mandela[2] Południowa Afryka
Anatolij Marczenko[3] ZSRRnagroda przyznana pośmiertnie
1989Alexander Dubček[4] Słowacja
1990Aung San Suu Kyi[5] Mjanmawykluczona z grona laureatów we wrześniu 2020 r.[6]
1991Adem Demaçi[7] Kosowo
1992Matki z Plaza de Mayo[8] Argentyna
1993dziennikOslobođenje[9] Bośnia i Hercegowina
1994Taslima Nasrin[10] Bangladesz
1995Leyla Zana[11] Turcja
1996Wei Jingsheng[12] Chińska Republika Ludowa
1997Salima Ghezali[13] Algieria
1998Ibrahim Rugova[14] Kosowo
1999Xanana Gusmão[15] Timor Wschodni
2000¡Basta Ya![16] Hiszpania
2001Nurit Peled[17] Izrael
Izzat Ghazzawi[18] Palestyna
Zacarias Kamwenho[19] Angola
2002Oswaldo Payá[20] Kuba
2003Organizacja Narodów Zjednoczonych[21]
Kofi Annan[21] Ghana
2004Białoruskie Stowarzyszenie Dziennikarzy[22] Białoruś
2005Kobiety w Bieli[23] Kuba
Reporterzy bez Granic[24]
Hauwa Ibrahim[25] Nigeria
2006Alaksandr Milinkiewicz[26] Białoruś
2007Salih Mahmoud Osman[27] Sudan
2008Hu Jia[28] Chińska Republika Ludowa
2009Stowarzyszenie Memoriał[29] Rosja
2010Guillermo Fariñas[30] Kuba
2011Mohamed Bouazizi[31] Tunezjanagroda przyznana pośmiertnie
Asma Mahfuz[32] Egipt
Ahmad as-Sanusi[33] Libia
Razan Zajtuna[34] Syria
Ali Farzat[35] Syria
2012Dżafar Panahi[36] Iran
Nasrin Sotude[37] Iran
2013Malala Yousafzai[38] Pakistan
2014Denis Mukwege[39] Demokratyczna Republika Konga
2015Raif Badawi[40] Arabia Saudyjska
2016Nadia Murad[41] Irak
Lamiya Aji Bashar[41] Irak
2017opozycja demokratyczna wWenezueli[42] Wenezuela
2018Ołeh Sencow[43] Ukraina
2019Ilham Tohti[44] Chińska Republika Ludowa
2020Demokratyczna opozycja na Białorusi[45] BiałoruśJako reprezentanta opozycji wskazanoRadę Koordynacyjną ds. Przekazania Władzy na Białorusi[46].
2021Aleksiej Nawalny[47] Rosja
2022Naród ukraiński[48] Ukraina
2023Mahsa Żina Amini i ruch„Kobieta, Życie, Wolność”[49] Irannagroda przyznana pośmiertnie
2024María Corina Machado[50] Wenezuela
Edmundo González Urrutia[50] Wenezuela

Przypisy

[edytuj |edytuj kod]
  1. ↑Aung San Suu Kyi suspended from the Sakharov Prize Community | News | European Parliament [online], www.europarl.europa.eu, 9 października 2020 [dostęp 2021-10-23] (ang.).
  2. ↑First Sakharov Prize Laureate Nelson Mandela 1918 - 2013 [online], Sakharov Prize Network [dostęp 2017-11-01] [zarchiwizowane zadresu 2017-11-07] (ang.).
  3. ↑Anatoli Marchenko [online], Sakharov Prize Network [dostęp 2017-11-01] [zarchiwizowane zadresu 2020-07-04] (ang.).
  4. ↑Alexander Dubcek [online], Sakharov Prize Network [dostęp 2017-11-01] [zarchiwizowane zadresu 2015-09-25] (ang.).
  5. ↑Aung San Suu Kyi [online], Sakharov Prize Network [dostęp 2017-11-01] [zarchiwizowane zadresu 2017-11-07] (ang.).
  6. ↑Aung San Suu Kyi wykluczona spośród laureatów nagrody Sacharowa [online],RMF24, 10 września 2020 [dostęp 2020-09-10] (pol.).
  7. ↑Adem Demaçi [online], Sakharov Prize Network [dostęp 2017-11-01] [zarchiwizowane zadresu 2019-07-26] (ang.).
  8. ↑Las Madres de Plaza de Mayo [online], Sakharov Prize Network [dostęp 2017-11-01] [zarchiwizowane zadresu 2017-11-07] (ang.).
  9. ↑Oslobodjenje [online], Sakharov Prize Network [dostęp 2017-11-01] [zarchiwizowane zadresu 2017-11-07] (ang.).
  10. ↑Taslima Nasrin [online], Sakharov Prize Network [dostęp 2017-11-01] [zarchiwizowane zadresu 2017-03-21] (ang.).
  11. ↑Leyla Zana [online], Sakharov Prize Network [dostęp 2017-11-01] [zarchiwizowane zadresu 2020-05-07] (ang.).
  12. ↑Wei Jingsheng [online], Sakharov Prize Network [dostęp 2017-11-01] [zarchiwizowane zadresu 2016-11-04] (ang.).
  13. ↑Salima Ghezali [online], Sakharov Prize Network [dostęp 2017-11-01] [zarchiwizowane zadresu 2016-10-31] (ang.).
  14. ↑Ibrahim Rugova [online], Sakharov Prize Network [dostęp 2017-11-01] [zarchiwizowane zadresu 2017-11-07] (ang.).
  15. ↑José Alexandre „Xanana” Gusmão [online], Sakharov Prize Network [dostęp 2017-11-01] [zarchiwizowane zadresu 2017-03-06] (ang.).
  16. ↑¡BASTA YA! [online], Sakharov Prize Network [dostęp 2017-11-01] [zarchiwizowane zadresu 2017-11-07] (ang.).
  17. ↑Nurit Peled-Elhanan [online], Sakharov Prize Network [dostęp 2017-11-01] [zarchiwizowane zadresu 2017-06-17] (ang.).
  18. ↑Izzat Ghazzawi [online], Sakharov Prize Network [dostęp 2017-11-01] [zarchiwizowane zadresu 2017-11-07] (ang.).
  19. ↑Dom Zacarias Kamwenho [online], Sakharov Prize Network [dostęp 2017-11-01] [zarchiwizowane zadresu 2017-11-07] (ang.).
  20. ↑Oswaldo José Payá Sardiñas [online], Sakharov Prize Network [dostęp 2017-11-01] [zarchiwizowane zadresu 2017-11-07] (ang.).
  21. ↑abUN Secretary General Kofi Annan and all the staff of the United Nations [online], Sakharov Prize Network [dostęp 2017-11-01] [zarchiwizowane zadresu 2017-11-07] (ang.).
  22. ↑The Belarusian Association of Journalists [online], Sakharov Prize Network [dostęp 2017-11-01] [zarchiwizowane zadresu 2016-10-29] (ang.).
  23. ↑Ladies in White [online], Sakharov Prize Network [dostęp 2017-11-01] [zarchiwizowane zadresu 2017-11-07] (ang.).
  24. ↑Reporters without Borders [online], Sakharov Prize Network [dostęp 2017-11-01] [zarchiwizowane zadresu 2017-11-07] (ang.).
  25. ↑Hauwa Ibrahim [online], Sakharov Prize Network [dostęp 2017-11-01] [zarchiwizowane zadresu 2017-11-07] (ang.).
  26. ↑Aliaksandr Milinkevich [online], Sakharov Prize Network [dostęp 2017-11-01] [zarchiwizowane zadresu 2017-11-07] (ang.).
  27. ↑Salih Mahmoud Mohamed Osman [online], Sakharov Prize Network [dostęp 2017-11-01] [zarchiwizowane zadresu 2017-11-07] (ang.).
  28. ↑Hu Jia [online], Sakharov Prize Network [dostęp 2017-11-01] [zarchiwizowane zadresu 2017-08-23] (ang.).
  29. ↑Memorial [online], Sakharov Prize Network [dostęp 2017-11-01] [zarchiwizowane zadresu 2017-11-07] (ang.).
  30. ↑Guillermo Fariñas [online], Sakharov Prize Network [dostęp 2017-11-01] [zarchiwizowane zadresu 2016-09-14] (ang.).
  31. ↑Mohamed Bouazizi [online], Sakharov Prize Network [dostęp 2017-11-01] [zarchiwizowane zadresu 2017-11-07] (ang.).
  32. ↑Asmaa Mahfouz [online], Sakharov Prize Network [dostęp 2017-11-01] [zarchiwizowane zadresu 2017-04-03] (ang.).
  33. ↑Ahmed El Zuber El Senussi [online], Sakharov Prize Network [dostęp 2017-11-01] [zarchiwizowane zadresu 2017-11-07] (ang.).
  34. ↑Razan Zaitouneh [online], Sakharov Prize Network [dostęp 2017-11-01] [zarchiwizowane zadresu 2017-10-28] (ang.).
  35. ↑Ali Ferzat [online], Sakharov Prize Network [dostęp 2017-11-01] [zarchiwizowane zadresu 2017-05-16] (ang.).
  36. ↑Jafar Panahi [online], Sakharov Prize Network [dostęp 2017-11-01] [zarchiwizowane zadresu 2017-10-28] (ang.).
  37. ↑Nasrin Sotoudeh [online], Sakharov Prize Network [dostęp 2017-11-01] [zarchiwizowane zadresu 2017-10-28] (ang.).
  38. ↑Malala Yousafzai receives 2013 Sakharov Prize for Freedom of Thought [online], Sakharov Prize Network [dostęp 2017-11-01] [zarchiwizowane zadresu 2016-01-13] (ang.).
  39. ↑Denis Mukwege [online], Sakharov Prize Network [dostęp 2017-11-01] [zarchiwizowane zadresu 2017-11-07] (ang.).
  40. ↑Parlament Europejski uhonorował blogera, który „ośmieszył islam”. tvn24.pl, 29-10-2015. [dostęp 2017-11-01]. (pol.).
  41. ↑abAleksandra Gresz (AIP): Nagroda Sacharowa 2016 dla Nadii Murady Basee Tahy i Lamii Aji Baszar - byłych niewolnic ISIS. polskatimes.pl, 27 października 2016. [dostęp 2016-10-27].
  42. ↑Wenezuelska opozycja z Nagrodą Sacharowa (www.tvn24.pl) [online], TVN24, 26 października 2017 [dostęp 2017-10-26] (pol.).
  43. ↑Nagroda imienia Sacharowa. W tym roku odznaczono ukraińskiego reżysera Ołeha Sencowa [online], Gazeta.pl, 25 października 2018 [dostęp 2018-10-25] (pol.).
  44. ↑Ilham Tohti laureatem Nagrody Sacharowa [online], wyborcza.pl, 24 października 2019 [dostęp 2019-11-15] (pol.).
  45. ↑Białoruska opozycja z Nagrodą im. Sacharowa. Wyróżnienie za „obronę wolności myśli” [online], Wprost, 22 października 2020 [dostęp 2020-10-29] (pol.).
  46. ↑Demokratyczna opozycja na Białorusi - 2020, Białoruś [online], Parlament Europejski [dostęp 2020-10-29] (pol.).
  47. ↑Alexej Nawalny bekommt Menschenrechtspreis der EU,Der Spiegel, 20 października 2021,ISSN2195-1349 [dostęp 2021-10-20] [zarchiwizowane zadresu 2021-10-20] (niem.).
  48. ↑Wyróżnienie dla narodu ukraińskiego. Przyznano ważną nagrodę [online], wydarzenia.interia.pl [dostęp 2022-10-19] (pol.).
  49. ↑Jina Mahsa Amini i irański ruch protestu kobiet z Nagrodą Sacharowa 2023 [online], PAP MediaRoom, 19 października 2023 [dostęp 2023-11-03] (pol.).
  50. ↑abNagroda im. Sacharowa 2024. Europarlamentarzyści wskazali finalistów [online], PolskieRadio24.pl, 17 października 2024 [dostęp 2024-12-19] (pol.).

Linki zewnętrzne

[edytuj |edytuj kod]
LaureaciNagrody Sacharowa
XX wiek
XXI wiek
Kontrola autorytatywna (human rights award):
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Nagroda_Sacharowa&oldid=76266851”
Kategorie:
Ukryta kategoria:
[8]ページ先頭
©2009-2025 Movatter.jp