Nabopolassar,Nabopalasar (akad.Nabu-apla-uṣur, tłum. „bożeNabu syna pierworodnego strzeż”[1]) (zm. ok.605 p.n.e.) – od ok.625 p.n.e. królimperium nowobabilońskiego i założyciel XI (chaldejskiej) dynastii babilońskiej. OjciecNabuchodonozora II.
Pochodził prawdopodobnie z plemieniaBit-Jakini. Inskrypcje z okresu jego panowania podają, że był władcąKraju Nadmorskiego pod panowaniem Asyrii. W zachowanych tekstach sam nazywa siebie człowiekiem ludu,niczyim synem[2].
Nabopolassar był możnym Chaldejczykiem, który po śmierciAszurbanipala przejął w 626 p.n.e.władzę w Babilonie i uniezależnił się od słabnącejAsyrii. Przez ponad 10 lat Asyryjczycy i Babilończycy walczyli ze sobą ze zmiennym szczęściem. Początkowo w walce z Asyrią odniósł kilka zwycięstw, m.in.pod Arraphą czyGablini oraz klęsk jak samodzielnyatak na Aszur. Po zdobyciu przezMedów dowodzonych przez królaKyaksaresa miastaAszur w614 p.n.e. postanowił zawrzeć sojusz z tym irańskim plemieniem w celu dokonania podziału upadającej Asyrii. W sojuszu z Medami położył kres istnieniu imperium asyryjskiego, wspólnie oblegając i burząc w612 p.n.e. stolice wroga -Niniwę iKalchu (Nimrud). W inskrypcji następująco opisuje swoje zwycięstwo nad niepokonanym dotąd wrogiem:
- Zniszczyłem kraj Subartu (tj. Asyrię), obróciłem kwitnący kraj w zgliszcza i ruiny. Asyryjczyka, który od dawien dawna rządził wszystkimi ludami i którego ciężkie jarzmo było brzemieniem dla ludów kraju, jego stopy z Akadu (tj. Babilonii) zawróciłem, jego jarzmo odrzuciłem[3].
W latach610 p.n.e.–607 p.n.e. prowadził zEgiptem zwycięską wojnę. W roku 607 p.n.e. przekazał dowództwo armii swojemu synowi i następcyNabuchodonozorowi II, który w605 p.n.e. rozbił armie faraonaNecho II.
- ↑Laessøe J.,Ludy Asyrii,Państwowe Wydawnictwo Naukowe Warszawa 1972, str. 44.
- ↑Michael Roaf, Wielkie Kultury Świata – Mezopotamia, Świat Książki 1998, s.198.
- ↑op.cit.
- Praca zbiorowa,Historia powszechna, Tom 2, Od prehistorii do cywilizacji na kontynentach pozaeuropejskich, Mediaset Group SA, 2007, ss. 601-602,ISBN 978-84-9819-809-6