| Myiagra freycineti[1] | |||
| Oustalet, 1881 | |||
Zdjęcie z 1943 | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek | muszarka rdzawopierśna | ||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2] | |||
| |||
| |||
Muszarka rdzawopierśna[3] (Myiagra freycineti) – gatunek małego ptaka z rodzinymonarek (Monarchidae). Występowałendemicznie na wyspieGuam (Mariany,Mikronezja). Ostatni znany osobnik padł w maju 1984 z nieznanych przyczyn.
Muszarkę rdzawopierśną po raz pierwszy opisałÉmile Oustalet w 1881 na łamachBulletin de Sciences de la Société Philomatique de Paris. Nowemu gatunkowi nadałnazwęMyiagra freycineti[4]. Obecnie (2021)Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny podtrzymuje tę nazwę[5]. Spreparowane okazy przechowywane są w zbiorach wHonolulu,Lejdzie iWaszyngtonie[6]. Epitet gatunkowy upamiętnia postaćLouisa Claude’a Desaulses de Freycineta (1779–1842), francuskiego podróżnika i odkrywcy[7]. Niektórzy autorzy uznają muszarkę rdzawopierśną za podgatunek mającej szeroki zasięg występowaniamuszarki pacyficznej (M. oceanica)[6].

Długość ciała wynosiła około 13 cm[6] (jedno ze źródeł podaje 13–14,5 cm dla 6 osobników). Przybliżone wymiary dla 6 osobników, oryginalne podane w calach (z dokładnością do 0,01 cala): długość skrzydła 63–71 mm, długość ogona 57–60 mm, długośćskoku 19–20 mm, górnej krawędzi dzioba: 13–14 mm (inne źródło podaje 15–17 mm[8]). Rozpiętość skrzydeł miała wynosić około 22 cm[9]. Masa ciała dla 5 zważonych osobników wyniosła 10,5–12,5 g[10].
U dorosłych głowa i szyja były niebieskie z metalicznym połyskiem. Grzbiet ipokrywy skrzydłowe miały barwę niebieskozieloną.Kuper niebieskozielony z szarawym nalotem. Broda i gardło białe. Pierś jasnocynamonowa[6]; inne źródło opisuje jej barwę jako płową lub jaskrawordzawą[9]. Ogon łupkowoszary. Dziób, nogi i stopy czarne,tęczówka czarnobrązowa[6] (inne źródło opisuje dziób jako ciemnoniebieski). W przypadku, gdy muszarki rdzawopierśne były zaalarmowane, miały stawiać swój czub na głowie. Osobniki młode miały mieć między innymi ochrowobrązową górną część grzbietu i większą rdzawą plamę na spodzie ciała, do tego ich głowa nie była aż tak jaskrawometaliczna[9].
Pierwotnie muszarki rdzawopierśne zamieszkiwały całą wyspęGuam we wszystkich środowiskach, z wyjątkiem południowych obszarów pokrytychsawanną. Żywiły sięowadami; często widywano je w towarzystwiewachlarzówek guamskich (Rhipidura rufifrons uraniae), które żerowały jednak wyżej w roślinności[6]. W jednym z badańpierzące się ptaki odłowiono w styczniu i od maja do lipca[10]. Muszarki rdzawopierśne bardzo agresywnie broniły swojego terytorium, niekiedy przepędzając większe od siebieskworczyki mikronezyjskie (Aplonis opaca). Ich głos kontaktowy składał się z 1–6 gwizdów[6].
Okres lęgowy prawdopodobnie trwał cały rok, ale główny sezon lęgowy przypadał na okres od stycznia do czerwca; aktywność w pozostałych miesiącach była mniejsza, szczególnie w listopadzie i grudniu. Gniazdo było dobrze ukryte. Budulec stanowiła kora,porosty[6], korzonki[8] i delikatne trawy spojone pajęczyną[6]. Jedno z gniazd umieszczone było około 1,8 m (6 stóp) nad ziemią[10], inne doniesienie mówi zaś o gnieździe ulokowanym blisko 1 m (3 stopy) nad ziemią, na drzewie. Miało ono średnicę około 55 mm i głębokość 22 mm[8]. Zniesienie liczyło 2jaja (niekiedy 1); skorupka miała barwę ciemnokremową, pokrywały ją rdzawobrązowe plamki[6]. Jedno ze zbadanych jaj miało barwą przypominać jajogąsiorka (Lanius collurio); miało wymiary 19 na 14,6 mm[8].
IUCN uznaje muszarkę rdzawopierśną zagatunek wymarły (EX,Extinct)[11]. W pewnym artykule z 1898 wspomniano, że muszarka rdzawopierśnazdaje się być pospolita na wyspie[8]. Jedno źródło z 1901 roku mówi o tym, że wówczas muszarki te były pospolite we wszystkich częściach wyspy[9]. Wkrótce po zakończeniu II wojny światowej na pokładzie wojskowego statku towarowego na Guam przypadkiem zawleczono nadrzewne wężeBoiga irregularis. Szybki wzrost populacji węży na terenie pozbawionym do tej pory takich drapieżników spowodował spadek liczebności tutejszych ptaków skutkujący wymieraniem kolejnych gatunków, w tymendemitów[12]. W 1971 muszarki rdzawopierśne były już ograniczone tylko do północnegopłaskowyżu. W latach 70. XX wieku nastąpił znaczny spadek ich liczebności. Na początku 1983 odnotowano niecałe 100 osobników żyjących w dorzeczu rzekiPajon. Do października 1983 pozostał tylko jeden samiec. Ten (a być może inny) okaz został złapany do niewoli celem rozpoczęcia programu rozrodu, który się nie powiódł, ponieważ nie odnaleziono już więcej muszarek rdzawopierśnych. Pojedynczy samiec padł 15 maja 1984 z nieznanych przyczyn. Możliwe, że odpowiedzialność za wymarcie ponosi jakaś choroba, która wytępiła prawie całą populację tych muszarek w pół roku. Decydującym czynnikiem zdaje się jednak być drapieżnictwo ze strony wężyBoiga irregularis[6].