Msza Wieczerzy Pańskiej (łac.Missa in Coena Domini)[1] – wchrześcijaństwie msza wWielki Czwartek wieczorem, mająca upamiętniaćOstatnią WieczerzęJezusa z uczniami. Mszą tą rozpoczyna sięTriduum Paschalne. Wraz z rozpoczęciem mszy kończy się okresWielkiego Postu[2].
Podczas Ostatniej Wieczerzy Jezus ustanowił dwasakramenty –Eucharystię słowami:Bierzcie i jedzcie z Tego wszyscy: to jest bowiem ciało moje, które za was będzie wydane. (Mt 26,26; Mk 14,22; Łk 22,19; 1Kor 11,24) orazBierzcie i pijcie z niego wszyscy: to jest bowiem kielich krwi mojej nowego i wiecznego przymierza, która za was i za wielu będzie wylana na odpuszczenie grzechów. To czyńcie na moją pamiątkę (Mt 26,27-28; Mk 14,24; Łk 22,20; 1Kor 11,25) orazkapłaństwo przez nakaz czynienia tego samego, co on (To czyńcie na moją pamiątkę).
Liturgia mszy Wieczerzy Pańskiej powinna odbywać się w godzinach wieczornych. W Wielki Czwartek rano odbywa sięmsza krzyżma świętego, poza tym sama Ostatnia Wieczerza odbywała się wieczorem. Kolorszat liturgicznych podczas tej mszy to biały.
Przebieg liturgii
Podczas mszy w trakcie hymnuChwała na wysokości biją wszystkie dzwony w świątyni. Po zakończeniu śpiewu dzwony i organy milkną (mogą być jednak nadal używane wyjątkowo dla podtrzymania śpiewu). W czasie przeistoczenia używane sąkołatki bez gongu. W niektórych kościołach odbywa sięobrzęd obmycia nóg dwunastu mężczyznom, czyli tzw. "Mandatum". Podczas Mszy Wieczerzy Pańskiej konsekruje się dostateczną liczbękomunikantów, aby wystarczyły na dzień obecny i następny. Po zakończeniu WieczerzyNajświętszy Sakrament przenosi się do kaplicy adoracji, zwanejciemnicą (na pamiątkę uwięzienia Jezusa po Ostatniej Wieczerzy), gdzie adoruje się go do późnych godzin nocnych i przez cały Wielki Piątek. Podczas przenosin Najświętszego Sakramentu śpiewa się hymn św. Tomasza „Sław języku tajemnicę” (Pange Lingua Gloriosi). Po zakończeniu liturgii obnaża się ołtarz, zdejmując świece, mszał, krzyż i obrus (łac.denudatio altaris). Gest ten symbolizuje odarcie Chrystusa z szat oraz jego opuszczenia przez bliskich. Sam ołtarz bowiem jest symbolem Chrystusa. Niegdyś zachowywano także zwyczaj zmywania mensy ołtarzowej wodą z winem na znak, iż z serca Jezusa wypłynęły krew i woda.Tabernakulum pozostaje otwarte i puste.
Czytania mszalne
Chrześcijaństwo zachodnie | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Chrześcijaństwo wschodnie |
| ||||||||||||
Postacie folklorystyczne | |||||||||||||
Zwyczaje polskie |
| ||||||||||||
Zwyczaje międzynarodowe |
| ||||||||||||
Atrybuty |