Moskiewski Uniwersytet Państwowy im. M.W. Łomonosowa[3][4][5][6][7][8][a], skrótowoUniwersytet Moskiewski[10] lubUniwersytet (im.)Łomonosowa (w Moskwie);ros. Московский государственный университет имени М.В. Ломоносова[13], skrótowo МГУ имени М.В. Ломоносова[13] lub МГУ[13] – rosyjskiuniwersytet publiczny wMoskwie, największy i najbardziej znany w kraju, otwarty26 kwietnia?/7 maja 1755[1]. Został założony przez cesarzowąElżbietę Piotrowną[1], dzięki pomysłowiMichaiła Łomonosowa i aktywnym zabiegomIwana Szuwałowa.
Uczelnia została zorganizowana przez Łomonosowa (który został mianowany jej pierwszym rektorem) na wzórUniwersytetu w Getyndze. Duże zasługi w jego założeniu przypisuje się równieżIwanowi Szuwałowowi, który wspierał tę ideę[14] – mając silną pozycję na dworze carycyElżbiety Romanowej, był patronem Łomonosowa w inicjatywach związanych z rozwojem szkolnictwa wyższego. Dekret cesarzowej Elżbiety o utworzeniu Uniwersytetu Moskiewskiego i dwóch gimnazjów został przez nią podpisany24 stycznia?/4 lutego 1755[2][15][16]. Wcześniej,12 stycznia?/23 stycznia 1755 – w dzień imienin matki Szuwałowa, Tatiany Rodionownej[17] – Elżbieta Romanowa zatwierdziła projekt utworzenia Uniwersytetu Moskiewskiego[1] (który miał być otwarty „dla ludzi wszystkich stanów i profesji”), dlatego teżDzień Tatiany (12 styczniawedług kalendarza juliańskiego, według kalendarza gregoriańskiego w XX i XXI w. – 25 stycznia) jest obchodzony jako Dzień Rosyjskich Studentów, upamiętniając datę założenia Uniwersytetu Moskiewskiego[2].
Uroczyste otwarcie zajęć na uniwersytecie odbyło się w dniu obchodów rocznicy koronacji Elżbiety Romanowej26 kwietnia?/7 maja 1755. Pierwszym kuratorem uniwersytetu zostałIwan Szuwałow, a pierwszym dyrektorem –Aleksiej Argamakow[1].
Początkowo instytucja składała się z trzech wydziałów: filozofii, prawa i medycyny. Miała kształcić przede wszystkim młodzież pochodzenia nieszlacheckiego. Pod koniec XVIII wieku uniwersytet reprezentował wysoki poziom, zwłaszcza w zakresienauk matematyczno-przyrodniczych, a w jego programach badań i nauczania dominowały ideeoświeceniowe. W 1804 nowy statut rozszerzył jego autonomię, ograniczoną następnie przez caraMikołaja I w 1828, jednak idee wolnomyślicielskie na uniwersytecie ciągle były żywe. W 1883 uchwalono kolejny statut, rozszerzający badania naukowe i przywracający system wyłaniania władz uniwersytetu na drodze wyborów. Reforma caraAleksandra II z 1884 ponownie odebrała uczelni autonomię.
Po 1917 uniwersytet stał się uczelnią państwową i uległ reorganizacji. Od lat 30. do 50. życie akademickie zostało zdominowane przezideologię bolszewicką i politykę. Kryzys pogłębiał ograniczony dostęp do dokonań nauki światowej. W połowie lat 50. rozpoczęła się ograniczona liberalizacja i rozbudowa uczelni. W 1992 wszedł w życie statut zapewniający uniwersytetowi autonomię.
- 23 stycznia 1755 – 8 marca 1917: Cesarski Uniwersytet Moskiewski (Императорский Московский университет)
- luty–październik 1917: Uniwersytet Moskiewski (Московский университет)
- od 1918: Pierwszy Uniwersytet Moskiewski (1-й Московский университет)
- od września 1930: Moskiewski Uniwersytet Państwowy (Московский государственный университет)
- od 20 października 1932: Moskiewski Uniwersytet Państwowy im.M.N. Pokrowskiego (Московский государственный университет им. М. Н. Покровского)
- od 11 listopada 1937: Moskiewski Uniwersytet Państwowy (Московский государственный университет)
- od 7 maja 1940: Moskiewski Uniwersytet Państwowy im.M.W. Łomonosowa (Московский государственный университет им. М. В. Ломоносова)
Najwcześniejszą siedzibą uczelni był budynek znajdujący się na obecnymplacu Czerwonym w Moskwie, na miejscu dawnego Muzeum Historycznego.
W latach 1786–1793 powstał u zbiegu dzisiejszych ulic Hercena i prospektu Marksa nowy budynek z przeznaczeniem na uniwersytet, zbudowany w styluklasycystycznym. Budynek ten spłonął w 1812 i został przebudowany w latach 1817–1819 przez architektaDomenica Gilardiego, w styluempire. Przed centralną częścią budynku znajdują się pomniki rewolucjonistówAleksandra Hercena iNikołaja Ogariowa, niegdysiejszych studentów tej uczelni, wykonane w 1922. W latach 1833–1836 dobudowano nowe budynki w bezpośrednim sąsiedztwie dawnej siedziby. W skład kompleksu wchodziła także uniwersyteckacerkiew, zamieniona później nadom kultury. Przed nowym gmachem ustawiono pomnik Łomonosowa.Rotundę, kończącą jedno skrzydło, zajmowała uczelniana biblioteka.
W latach 1948–1970 uniwersytet uzyskał zupełnie nową lokalizację i nowy kompleks budynków. Przeniesiony został naWzgórza Worobiowe, gdzie zbudowano (na powierzchni ponad 320 ha) 30 głównych budynków i 20 budynków pomocniczych. Założono też park iogród botaniczny oraz wybudowanoobiekty sportowe iobserwatorium astronomiczne. Główny gmach, który szybko stał się jednym zarchitektonicznych symboli Moskwy, zbudowano według projektuLwa Rudniewa w latach 1949–1953.
Uniwersytet Moskiewski liczy 21 wydziałów, ponad 200katedr, 360 laboratoriów, 163 gabinety studyjne oraz 8 instytutów naukowych i badawczych. Prowadzistudia licencjackie,magisterskie,podyplomowe,doktoranckie, a także studia w trybiekorespondencyjnym,zaocznym iwieczorowym.
W 2008 pracowało na uniwersytecie 9000 nauczycieli akademickich i kształciło się 38 000 studentów.
- Wiaczesław Wołgin (1921–1925)
- Andriej Wyszynski (1925–1928)
- Aleksandr Niesmiejanow (1948–1951)
- Iwan Pietrowski (1951–1973)
- Anatolij Łogunow (1977–1992)
- Wiktor Sadowniczij (od 1992)
W Niemczech działa Deutsche Assoziation der Absolventen und Freunde der Moskauer Lomonossow-Universität (DAMU)[18], które wydaje zeszyty Lomonossow[19].
- ↑Encyklopedia PWN podaje cztery wersje pełniejszej nazwy: Uniwersytet im. M. Łomonosowa w Moskwie[9], Uniwersytet im. M.W. Łomonosowa w Moskwie[10], Uniwersytet Moskiewski im. M.W. Łomonosowa[11] i Uniwersytet im. M.W. Łomonosowa[12].
- ↑abcdeОснован Московский университет [online], Президентская библиотека [dostęp 2021-09-09] (ros.).
- ↑abcМосква, Московский Государственный Университет [online], oldgravura.ru [dostęp 2021-09-09] (ros.).
- ↑Uzbekistan: nauka i edukacja w Rosji, studium.uw.edu.pl, 25 kwietnia 2016.
- ↑Rusycystyka. umcs.pl. [zarchiwizowane ztego adresu (2019-06-06)]., umcs.pl.
- ↑Konferencja z jubileuszem, umk.pl, 17 czerwca 2016.
- ↑VI Międzynarodowa Konferencja Naukowa z cyklu Polska-Rosja. polskarosja.uph.edu.pl. [zarchiwizowane ztego adresu (2019-06-06)]., polskarosja.uph.edu.pl.
- ↑Rada naukowa, czasopisma.bg.ug.edu.pl.
- ↑Rada Naukowa, ags.wnoz.us.edu.pl.
- ↑Uniwersytet im. M. Łomonosowa, [w:]Encyklopedia PWN [online],Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2019-06-10] .
- ↑abUniwersytety świata (2010), [w:]Encyklopedia PWN [online],Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2019-06-10] .
- ↑Rosja. Ważniejsze uniwersytety, [w:]Encyklopedia PWN [online],Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2019-06-10] .
- ↑Moskowskij gosudarstwiennyj uniwiersitiet imieni M.W. Łomonosowa, [w:]Encyklopedia PWN [online],Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2019-06-10] .
- ↑abcПресс-служба МГУ. msu.ru. [dostęp 2019-06-06].
- ↑Szuwałow, Iwan Iwanowicz. W: Encykłopiediczeskij słowar´ Brokgauza i Jefrona. T. XXXIXa: Szenje – Szujskij monastyr´. 1903, s. 955–956. (ros.).
- ↑Указ Императрицы Елизаветы Объ учрежденіи Московскаго Университета и двухъ Гимназій [online], runivers.ru [dostęp 2021-09-09] (ros.).
- ↑Московский государственный Университет на Воробьевых горах [online], kuzminkimoscow.ru [dostęp 2021-09-09] (ros.).
- ↑ТетянаТ. Ніжинська ТетянаТ.,Именины у Татьяны: выходной в публичном доме и другие киевские традиции [online], bigkyiv.com.ua, 25 stycznia 2020 [dostęp 2021-09-10] (ros.).
- ↑DAMU.
- ↑Lomonossow – DAMU-Hefte.
| Ukończone | - Wieża Federacji, wieża „Wschód” (374 m)
- OKO 1 (354 m)
- Mercury City Tower (339 m)
- Jewrazija (309 m)
- Miasto Stolic, wieża „Moskwa” (302 m)
- Basznia na Nabierieżnoj, wieża C (268 m)
- Pałac Triumfu (264 m)
- Miasto Stolic, wieża „Petersburg” (257 m)
- Evolution Tower (255 m)
- OKO 2 (244,9 m)
- Wieża Federacji, wieża „Zachód” (242 m)
- gmachUniwersytetu Moskiewskiego (240 m)
- Imperia Tower (239 m)
- dom na Mosfilmowskoj I (213 m)
- hotel Ukraina (206 m)
- Tricolor 1 (194 m)
- Mirax Plaza, wieża A (193 m)
- Tricolor 2 (190 m)
- Continental (190 m)
- Worobjowy Gory II (188 m)
- dom na Biegowaji 3 (177,9 m)
- Edelweiss (176 m)
- dom na Wybrzeżu Kotielniczeskim (176 m)
- Ałyje Parusa Wieża IV (176 m)
- Nordstar Tower (172 m)
- gmachMSZ FR (172 m)
- Mirax Plaza, wieża B (168 m)
- Swissôtel Krasnye Holmy (166 m)
- Zagorye Quarter Tower (165 m)
- Well House (162 m)
- dom na placu Kudryńskim (160 m)
- Avenue 77: Block 1 (155 m)
- Avenue 77: Block 2 (155 m)
- Avenue 77: Block 3 (155 m)
- Worobjowy Gory III (155 m)
- Worobjowy Gory I (155 m)
- Sterowiec (153 m)
- budynek Gazpromu (150,9 m)
- dom w Sokolnikach (146,9 m)
- Izmailov Park (140 m)
- North Park (139 m)
- Centralny Dom Turystów (138,5 m)
- dom na Villanzh (138 m)
- wieżowiec na placu Czerwonej Bramy (138 m)
- hotel Leningradskaja (136 m)
- dom na Biegowaji 1 (135,7 m)
- dom na Biegowaji 2 (135,7 m)
- Monte Falcone (135,2 m)
- Monarch Center (134 m)
- Rublyovka Lights (132 m)
- wieżowiec Instytutu Delta (132 m)
- Północna Wieża (131,8 m)
- dom na Mosfilmowskoj II (131 m)
- hotel Kosmos (130,6 m)
- One Jantarny Gorod (130 m)
- Blok Domnikov (130 m)
- Olympia II (129 m)
- WTC (128 m)
- Basznia na Nabierieżnoj B (127 m)
- Mirax-Park Basznia Zima (126 m)
- Krylatskie Ognie I (125 m)
- Tricolor 3 (124 m)
- Basznia ENEA (123,7 m)
- Airbus (123 m)
- Basznia Elena (123 m)
- VDNKh Tower (121,7 m)
- Krylatska Panorama (120 m)
- Mirax-Park Basznia Jesień (120 m)
- Mirax-Park Basznia Lato (120 m)
- Falcon Hill (120 m)
- gmachRosyjskiej Akademii Nauk (120 m)
|
|---|
| W budowie | |
|---|
