Milingowie, Milingi,Milęgowie –plemię słowiańskie wspólnie zJeziercami zamieszkujące zbocza Tajgetu naPeloponezie. WIX iX wieku zostało podporządkowaneBizancjum.
Pierwszą wzmiankę o Milingach pozostawił w połowie X wiekuKonstantyn Porfirogeneta. Etymologia nazwyΜιληνγοί (Milengoi) jest sporna i niejasna. Slawiści wskazują na źródłosłówmilъ nawiązujący do nazwyMilzani (Milczan) na Łużycach. Wielu badaczy odrzuca jednak źródłosłów słowiański i wyprowadza nazwę z greckiego:μελινγόνι (melingoni) oznaczającego "mrówkę"[1].
Milingowie stanowią jedyne, oprócz Jezierców, znane z nazwy plemię słowiańskie zamieszkujące na Peloponezie. Zajmowali zachodnie zbocza górTajget. Na wschodnich zboczach Tajgetu zamieszkiwali Jeziercy[1], natomiast południowy obszar tego pasma górskiego był zajęty przezMajnotów[2]. Sądząc po wysokości płaconych w późniejszym czasie danin, byli plemieniem pięciokrotnie mniejszym od Jezierców[3].
Na teren Peloponezu obydwa plemiona dotarły w czasie wielkiej wędrówki Słowian na Bałkany w ciągu VI i VII wieku. Opierając się na informacji zamieszczonej w Kronice Monemwazijskiej o 218 latach dominacji słowiańskiej na Peloponezie, część historyków (Niederle,Wasiljew,Ostorgorski,Charanis,Lemerle), wychodząc od roku 805, ustala osiedlenie się Słowian na Peloponezie na lata 584-586, łącząc je z najazdem sklawińskim z tych lat. Z kolei krytycy wiarygodności Kroniki Monemwazijskiej (m.in. K. M. Setton) przesuwają osiedlenie się Słowian na Peloponezie na lata po 746 roku, wskazując, że pierwszy przekaz, pochodzący od Teofanesa, o obecności Słowian na Peloponezie dotyczy 782/783 roku[2]. T. Wasilewski łączy osiedlenie się Milingów i Jezierców na Peloponezie z wielką migracją sklawińską na teren Grecji w latach 610-617[4].
Kres dominacji słowiańskiej na Peloponezie, który w VIII wieku był określanyterra sclavonia (ziemią słowiańską), położyły walki podPatras około 805-806 roku. Zwycięstwo stratega Sklerosa nad Słowianami doprowadziło do ich podporządkowania odbudowanej metropolii w Patras i podporządkowanym jej trzem biskupstwom w Lacedemonie, Korone iMetone[5]. Pod koniec panowania cesarzaTeofila (829-842) doszło do buntu Słowian na Peloponezie, którego stłumienie przypadło na rządy regencji za małoletnościMichała III. Działania wojenne, prowadzone znacznymi siłami ściągniętymi z zachodnich prowincji cesarstwa, dowodzonymi przez protospathara Teoktysta, zwanego Bryenniosem, przyniosły trwałe podporządkowanie Słowian Bizancjum. Najsilniejszy opór stawili wówczas Jeziercy i Milingowie. Pokonawszy obydwa plemiona Teoktyst nałożył na nie obowiązek płacenia stałej daniny: 60 nomizmatów przez Milingów i 300 przez Jezierców[6]. Za panowania cesarzaBazylego I (867-886) podjęta została akcja chrystianizacyjna wśród Słowian peloponeskich. Poszczególne plemiona zostały podporządkowane namiestnikom bizantyńskim i zobowiązane do brania udziału w wyprawach wojennych Bizancjum[7].
W sto lat po poprzednim buncie, pod koniec rządówRomana Lekapena (920-944) Jeziercy i Milingowie ponownie wystąpili przeciwko cesarstwu. Ostatecznie pokonał ich dopiero ok. 941 roku strateg Peloponezu Krinites Arotras, podnosząc wysokość trybutu dla każdego plemienia do 600 solidów. Uspokoiło to sytuację jedynie chwilowo. Po objęciu przez zwycięzcę stanowiska stratega Hellady, doszło na Peloponezie do wybuchu niepokojów wywołanych konfliktami między lokalnymi dostojnikami. Jednocześnie bezpieczeństwu prowincji zagroził najazd "Sklwesianoi", bliżej nie określonych oddziałów słowiańskich. W tej sytuacji cesarz przywrócił obydwu plemionom dawną wysokość trybutu[7].
Milingowie zachowali odrębność etniczną i osadniczą do XII wieku. Ich terytorium było wydzielone administracyjnie jakoχώρα των εθνικων (chōra tōn etnikōn). Mieli własnego księcia (duksa), którego jednak wyznaczał strateg temy, obowiązek płacenia trybutu i udziału w działaniach wojennych[2].
Po upadku Konstantynopola (1204) Milingowie zostali podbici przez krzyżowców francuskich, zachowując jednak swą organizację plemienną. W 1293 roku opanowali miastoKalamatę. Kres ich niezależności położył najazd turecki w XV wieku
| Słowianie wschodni | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Słowianie zachodni |
| ||||||||||||||||||
| Słowianie południowi |
| ||||||||||||||||||