Michael Sela (hebr. מיכאל סלע, ur.2 marca1924 wTomaszowie Mazowieckim jakoMieczysław Salomonowicz[1], zm.27 maja2022[2]) –izraelski chemik,biochemik iimmunolog, profesor Zakładu Immunologii wInstytucie Naukowym Weizmana, dyrektor i rektor tej uczelni, profesor kontraktowy licznych uczelni amerykańskich, autor wielu patentów, badacz nagrodzony wieloma nagrodami.
Michael Sela (Mieczysław Salomonowicz) pochodzi ze znanej rodziny Salomonowiczów z Piotrkowa Trybunalskiego i Tomaszowa Mazowieckiego. Jest synem Jakuba Salomonowicza (1891–1954), przemysłowca tomaszowskiego, i Rywki z Aleskowskich (ur. 1891). Jego dziadek Mordka Salomonowicz (1858–1915), który w Tomaszowie Mazowieckim osiedlił się w roku 1875, należał do przodujących i najbogatszych fabrykantów. Jego babka Chaja Salomonowiczowa (1859–1930) wywodziła się z tomaszowskiej rodziny Marchewów.
Ciotką Mieczysława Salomonowicza byłaStefania z Marchewów Tuwimowa, żonaJuliana Tuwima, która także pochodziła z rodziny tomaszowskich Marchewów. Ilekroć Tuwimowie (po roku 1919) odwiedzali Tomaszów, tylekroć (do roku 1935) mieszkali w domu Salomonowiczów. Wedle tradycji rodzinnej tekst poetycki Tuwima skierowany do żony:A może byśmy tak, jedyna, / Wpadli na dzień do Tomaszowa? / Może tam jeszcze zmierzchem złotym / Ta sama cisza trwa wrześniowa odnosi się do jednej z wizyt Tuwimów w mieszkaniu Salomonowiczów (tekst ten spopularyzowała w piosenceEwa Demarczyk). We wrześniu 1939 roku po ucieczce z Polski doRumunii Tuwimowie przez trzy tygodnie mieszkali u Jakuba Salomonowicza wBukareszcie.
24 marca 1949 roku wTel Awiwie Sela ożenił się z Margalit Liebman (1925–1975), córką Zeliga i Lei. Po śmierci pierwszej żony ożenił się po raz drugi w roku 1976 z Sarą z domu Kika. Ma trzy córki: Irit (ur. 1949) i Orlee (ur. 1953) z pierwszego małżeństwa, Tamar (ur. 1978) z drugiego. Ma pięcioro wnucząt.
WTomaszowie pobierał pierwsze nauki w zakresiechederu i szkoły powszechnej. Dopiero w szkole nauczył się języka polskiego, którego mimo długoletniego pobytu poza granicami Polski nigdy nie zapomniał. W roku 1935 w wieku jedenastu lat opuścił rodzinne miasto i Polskę, osiedlając się wraz z rodziną w Bukareszcie (Rumunia). Naukę w zakresie szkoły średniej pobierał w gimnazjum publicznym wBukareszcie, a następnie w Gimnazjum Polskim w miejscowościKrajowa. Tam w roku 1940 uzyskał świadectwo maturalne. Z powodu nasilających się ruchów faszystowskich w Rumunii rodzina Salomonowiczów zdecydowała się przesiedlić doPalestyny. W lutym 1941 roku dotarł na ziemi przodków. Od roku 1941 studiował chemię naUniwersytecie Hebrajskim wJerozolimie. Studia te ukończył w roku 1946, uzyskując tytuł magistra nauk chemicznych. W latach 1947–48 studiował chemię naUniwersytecie Genewskim wSzwajcarii.
W latach 1950–1963 pracował w Zakładzie BiofizykiInstytutu NaukowegoChaima Weizmana wRechowot (Izrael). Praca naukowa na tej uczelni wyższej zaowocowała licznymi publikacjami.
W roku 1954 na Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie uzyskał stopień naukowy doktora na bazie prac prowadzonych w Instytucie Naukowym Weizmana. W latach 1963–1975 był kierownikiem nowo utworzonego Zakładu Immunologii Chemicznej. W latach 1970–1973 pełnił funkcję dziekana Wydziału Biologicznego. W latach 1970–71 był wicerektorem, a w latach 1975–1985 rektorem uczelni. W roku 1966 został profesorem immunologii (W. Garfield Weston Professor of Immunology). Profesorem zwyczajnym został w roku 1985. Jest członkiem licznym towarzystw naukowych. Od roku 1998 jest członkiemPolskiej Akademii Umiejętności.
Opublikował ponad 800 artykułów, rozdziałów, książek z zakresu immunologii, biochemii i chemii molekularnej.
Najważniejsze dokonania profesora Seli dotycząimmunologii, zwłaszcza zaś badań nad syntetycznymiantygenami,molekułami, które nakłaniająsystem immunologiczny do reakcji, doodpowiedzi odpornościowej. Badania te doprowadziły do wyjaśnienia podstawowych zjawisk immunologicznych i odkrycia genetycznej kontroli oddziaływania immunologicznego, a następnie do stworzeniaszczepionek opartych na metodach syntetycznych. Kierując swe badania ku medycynie i funkcjonalnemu wykorzystaniu odkrytych zjawisk, profesor Sela starał się wykorzystać wykryte zjawiska do zwalczania chorób autoimmunologicznych. Był jednych z pierwszych uczonych, którzy wprowadzili i wyzyskali syntetycznepolipeptydy jakoantygeny.
Dokonania i osiągnięcia profesora Seli zostały nagrodzone licznymi nagrodami, w tymNagrodą Wolfa w dziedzinie medycyny (1998).
Nicole Kresge, Robert D. Simoni, Robert L. Hill. Isolation and Characterization of Antibodies: the Work of Michael Sela. „J. Biol. Chem.”. 285, s. e12–e14, 2010.DOI:10.1074/jbc.O110.000235.