![]() | |||
Dane podstawowe | |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Producent | |||
Konstruktor | |||
Typ | |||
Konstrukcja | drewniana | ||
Załoga | 2 | ||
Historia | |||
Data oblotu | 1936 | ||
Wycofanie ze służby | połowa lat 50. XX w. | ||
Liczba egz. | 5 | ||
Dane techniczne | |||
Wymiary | |||
Rozpiętość | 17 m | ||
Wydłużenie | 14,1 | ||
Długość | 7,3 m | ||
Wysokość | 1,95 m | ||
Powierzchnia nośna | 20,5 m² | ||
Masa | |||
Własna | 190 kg | ||
Użyteczna | 166 kg | ||
Startowa | 356 kg | ||
Osiągi | |||
Prędkość minimalna | 49 km/h | ||
Prędkość ekonomiczna | 55 km/h | ||
Prędkość optymalna | 64 km/h | ||
Prędkość min. opadania | 0,7 m/s przy 55 km/h | ||
Doskonałość maks. | 25,6 (przy 64 km/h) | ||
Dane operacyjne | |||
Użytkownicy | |||
Polska,Estonia,Jugosławia | |||
|
Mewa – polski dwumiejscowyszybowiec wyczynowy zbudowany w dwudziestoleciu międzywojennym.
InżynierowieSzczepan Grzeszczyk iAntoni Kocjan w 1935 r. zaprojektowali dwuosobowy szybowiec wyczynowy, który otrzymał nazwęMewa. Jegoprototyp, noszący znaki rejestracyjne SP-487, został zbudowany wiosną 1936 r. wWarsztatach Szybowcowych w Warszawie,oblotu dokonał Szczepan Grzeszczyk. Szybowiec miał przekroczoną założoną masę własną o 20 kg[1].
Pod koniec czerwca 1936 r. prototyp został przygotowany do startu wIV Krajowych Zawodach Szybowcowych wUstjanowej. Spodziewano się, że zastosowane w nimklapolotki dadzą mu przewagę nad konkurencją w zakresie rozpiętości prędkości oraz możliwości ciasnego krążenia. Jako pilot został zgłoszonyMichał Offierski, organizacją zgłaszającą szybowiec do startu byłaLiga Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej[2]. Z powodu nieukończenia prób nie został dopuszczony do startu[3]. W późniejszym czasie wprowadzono w konstrukcji modyfikacje, zmianie uległo usterzenie pionowe[4]. Środowisko lotnicze pokładało w nowej konstrukcji nadzieje na ustanawianie nowych rekordów w klasie szybowców dwumiejscowych[5].
Szybowiec wystartował w kolejnych,V Krajowych Zawodach Szybowcowych, które odbyły się w terminie 5–15 sierpnia 1937 r. wInowrocławiu. Mieczysław Urban, bez pasażera, zajął na nim trzecie miejsce w klasyfikacji ogólnej[6]. Szybowiec wykazał się doskonałymi właściwościami lotnymi nawet w obszarach ujemnej termiki[7].
W 1938 r. powstał egzemplarz wzorcowy dla produkcji seryjnej, który miał dodaneinterceptory oraz zmiany w konstrukcji osłony kabiny. Cztery egzemplarzeMewy wystartowały wVI Krajowych Zawodach Szybowcowych w Inowrocławiu, które odbyły się w dniach 13-22 lipca 1938 r.[8] Szybowce zostały dopuszczone do lotów bez pasażera. Romuald Szukiewicz zajął dziewiąte miejsce,Ryszard Dyrgałła piętnaste, Michał Offierski dwudzieste a Mieczysław Urban dwudzieste pierwsze[9]. Budowę jednego z egzemplarzy ufundowały zakładyStrem, które przekazały szybowiecAeroklubowi Warszawskiemu[10].
Od 1939 r. szybowiec został dopuszczony do lotów z pasażerem i podjęto próby bicia rekordów w klasie szybowców dwumiejscowych. 27 kwietnia 1939 r. Jerzy Pietrow i Władysław Dziergas wykonali naMewie lot trwający 11 godzin i 2 minuty[11], 18 maja 1939 r. Jerzy Pietrow i Józef Jakubiec, startując zŻaru, ustanowili nowy rekord Polski w tej klasie w przelocie otwartym, uzyskując 302 km[12][13][14].
Do września 1939 r. zbudowano pięć egzemplarzyMewy – prototyp i cztery egzemplarze seryjne. Jeden egzemplarz przetrwał działania wojenne w Miłosnej, skąd został zabrany przez Niemców. Licencję na budowę szybowca uzyskałaEstonia[15] iJugosławia, jeden z wyprodukowanych na licencji egzemplarzy był użytkowany w Jugosławii do lat 50. XX w[16].
Dokumentacja technicznaMewy ocalała i po zakończeniuII wojny światowej została przekazana z Jugosławii doInstytutu Szybownictwa. InżynierowieJózef Niespał i Andrzej Kokot opracowali ją pod kątem rozpoczęcia produkcji. Z przyczyn politycznych władze komunistyczne zdecydowały o skierowaniu do produkcji niemieckiego szybowcaDFS Kranich II, który produkowano jakoIS-C Żuraw[17].
Dwumiejscowy szybowiec wyczynowy w układzie wolnonośnego średniopłata o konstrukcji drewnianej.
Kadłub okonstrukcji półskorupowej i przekroju eliptycznym, całkowiciekrytysklejką brzozową.Kabina załogi dwumiejscowa z miejscami w układzie tandem.Osłona kabiny dwuczęściowa, ze szkieletem z rurek stalowych, otwierana na prawo. Pierwsza kabina wyposażona w tablicę przyrządów zprędkościomierzem,wysokościomierzem,wariometrem,busolą izakrętomierzem. W drugiej kabinie znajdowały siępedały idrążek sterowy, które można było demontować na czas lotu. Pomiędzy załogantami pozostawiono wolną przestrzeń z przeznaczaniem na radiostację i przyrządy pomiarowe. Fotele regulowane, dostosowane dospadochronów plecowych. W kadłubie znajdowały się trzy bagażniki dostępne z wnętrza kabiny. Z produktu kadłuba umieszczono zaczep do lotu na holu oraz hak do startu z lin gumowych[18].
Skrzydło o obrysie trapezowym, mające w widoku z przodu tzw. mewi kształt, wyposażone wlotki typu Friese (w prototypie zastosowano klapolotki).Dżwigar skrzynkowy, drewniany, wspomagany dodatkowym skośnym zastrzałem pomocniczym. Pokrycie płata do dźwigara sklejką, dalej płótnem. Na górnej powierzchni płata umieszczono drewnianeinterceptory[19].
Usterzenie klasyczne, krzyżowe.Statecznik poziomu dwudzielny, płytowy, wolnonośny, zamocowany do statecznika pionowego za pomocąłożysk kulkowych. Statecznik pionowy o konstrukcji drewnianej, ster kierunku rogowo odciążony aerodynamicznie. Stateczniki do dźwigarów kryte sklejką dalej płótnem.
Podwozie jednotorowe z jesionową płozą przednią,amortyzowaną dętką oraz metalowąpłozą ogonową. Do startu stosowano odrzucany dwukołowy wózek startowy[20].
Szybowiec był malowany w całości na kolor kremowy. Na usterzeniu pionowym umieszczone było logoLigi Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej[19].