Messier 109
Galaktyka Messier 109 (SDSS) |
| Odkrywca | Pierre Méchain |
|---|
| Data odkrycia | 12 marca 1781 |
|---|
| Dane obserwacyjne (J2000) |
| Gwiazdozbiór | Wielka Niedźwiedzica |
|---|
| Typ | SB(rs)bc[1] |
|---|
| Rektascensja | 11h 57m 35,98s[2] |
|---|
| Deklinacja | +53° 22′ 28,3″[2] |
|---|
| Odległość | 55mlnly[3] (17Mpc) |
|---|
| Przesunięcie ku czerwieni | +0,003496 ±0,000010[4] |
|---|
| Jasność obserwowana | 10,6[5]m |
|---|
| Rozmiary kątowe | 7,6' × 4,7'[1] |
|---|
| Charakterystyka fizyczna |
| Satelity galaktyki | UGC 6923,UGC 6940 iUGC 6969 |
|---|
| Alternatywne oznaczenia |
| M109, NGC 3992, UGC 6937, EQ 1155+536, IRAS 11549+5339, IRAS 11550+5339, LEDA 37617, [M98c] 115501.0+533913, MCG+09-20-044, TC 755, TC E19, Z 1155.0+5339, Z 269 – 23 |
Gwiazdozbiór Wielkiej Niedźwiedzicy |
|
Messier 109 (M109,NGC 3992) –galaktyka spiralna z poprzeczką wgwiazdozbiorze Wielkiej Niedźwiedzicy. Jest najjaśniejszą galaktyką wgrupie M109, dużym, ale rzadkim skupiskugalaktyk[6].
Znajduje się w odległości ok. 40' odgwiazdyPhekida (γ Ursae Majoris).
Galaktykę odkrył 12 marca 1781Pierre Méchain.Charles Messier obserwowałM108 i M109 24 marca 1781, kiedy mierzył pozycjęM97. We wstępnej wersjijego katalogu została zapisana pod numerem 99, jednak bez pozycji. Méchain wspomniał o M109 w liście do Bernoulliego z 6 maja 1783. Zarówno M108 jak i M109 nie znalazły się w opublikowanej wersji katalogu Messiera. Dodał jąOwen Gingerich w 1953 roku.
12 kwietnia 1789 M109 niezależnie odkryłWilliam Herschel. Dodał ją do swojego katalogu (H IV.61) błędnie określając jakomgławicę planetarną.
M109 znajduje się w odległości około 55 milionówlat świetlnych odZiemi i oddala się z prędkością 1142 km/s[3]. M109 należy do typu SBc[7]. Galaktyka jest dobrym przykładem galaktyki spiralnej z poprzeczką.
Do tej pory w galaktyce zaobserwowano jednąsupernową,SN 1956A. Należała do typu Ia, osiągnęła jasność 12,3m. Odkryto ją 17 marca 1956.
Odkryto trzysatelity M109 (UGC 6923,UGC 6940 iUGC 6969), jest niewykluczone, że posiada ich więcej.
- ↑abDane wedługNASA/IPAC Extragalactic Database.
- ↑abDane wedługNASA/IPAC Extragalactic Database pobrane ze stronyThe STScI Digitized Sky Survey.
- ↑abDane wedługStudents for the Exploration and Development of Space za: Brent Tully,Nearby Galaxies Catalog.
- ↑Dane wedługMessier 109 w bazieSIMBAD(ang.).
- ↑Dane wedługNASA/IPAC Extragalactic Database,Students for the Exploration and Development of Space podaje wartości 9,5, 9,6 i 9,8.
- ↑Tully, R. Brent, et.al., 1996."The Ursa Major Cluster of Galaxies. I. Cluster Definition and Photometric Data".Astronomical Journal, Vol. 112, No. 6, pp. 2471-2499 + pl. 103-112 (December 1996)
- ↑Kenneth Glyn Jones w rozdziale 1.General Description błędnie podaje typ Sb, jednak już w opisie galaktyki znajduje się prawidłowa klasyfikacja.
.jpg)
