Energoatom potwierdził, że siły rosyjskie, które okupowały dawną elektrownię atomową w Czarnobylu, opuściły Czarnobylską Strefę Wykluczenia[1]. NastępnieMiędzynarodowa Agencja Energii Atomowej potwierdziła, że rosyjskie siły przekazałyUkrainie kontrolę nad elektrownią atomową. Wojska rosyjskie wycofały się także z miastaSławutycz, wracając naBiałoruś[2].
Gruzja stwierdziła, że plany separatystycznego państwaOsetii Południowej, przez społeczność międzynarodową uznawanej za okupowane terytorium Gruzji, dotyczące przeprowadzenia referendum w sprawie przyłączenia się do Rosji są „nie do zaakceptowania”[3].
Rosyjska agencja cenzury mediówRoskomnadzor zgroził ukaraniemWikipedii grzywną w wysokości do 4 mln rubli (około 49 tys. dolarów), jeśli nie usunie informacji, które są sprzeczne z oficjalną narracją Kremla orosyjskiej inwazji na Ukrainę w 2022 roku[4].
Naukowcy opublikowali pierwszą kompletną sekwencjęgenomu człowieka, ponad trzy dekady po rozpoczęciuprojektu poznania ludzkiego genomu (HGP). Wiedza ta może pomóc w pełnym zrozumieniu ludzkiej genetyki oraz jej wpływu na choroby i zmiany genetyczne. Wyniki pozwolą też dużo lepiej zrozumieć działanie chromosomów[5].
Wysoki Komisarz Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców stwierdził, że od rozpoczęcia inwazji z kraju uciekło ponad cztery miliony Ukraińców[9].
PrezydentOsetii PołudniowejAnatolij Bibiłow zadeklarował, że jego częściowo uznane państwo podejmie w najbliższym czasie „kroki prawne” w celu przystąpienia do Rosji[10].
Rosja ogłosiła, że od 2025 roku zabroni korzystania z oprogramowania z innych krajów w agencjach rządowych. Ponadto, począwszy od 31 marca, wszystkie zakupy zagranicznego oprogramowania dla agencji rządowych muszą być wstępnie zatwierdzone przez rząd[11].
Kosmiczny Teleskop Hubble’a zaobserwował najdalszą pojedynczągwiazdę w historii. Gwiazda, nazwana przez astronomówEarendel, znajduje się 28 miliardów lat świetlnych od Ziemi. Jest to najdalsze odkrycie gwiazdy, sięgające 900 milionów lat poWielkim Wybuchu. Odkrycie to pobiło rekord Hubble'a z 2018 roku, kiedy to odkrytogwiazdę, która istniała, gdy wszechświat miał około cztery miliardy lat[12].
W wyniku uderzenia rakietowego na centralę administracji regionalnej wMikołajowie zginęło 12 osób, a 22 inne zostały ranne[13].
Rosyjskie wojska zaczęły wycofywać się z pozycji wobwodach kijowskim iczernihowskim. Europejskie Dowództwo Stanów Zjednoczonych potwierdziło wycofanie się Rosji, obserwując „poważną zmianę strategii”[14].
Delegacje ukraińska i rosyjska prowadziły rozmowy pokojowe wTurcji. Były to pierwsze rozmowy twarzą w twarz od dwóch tygodni. Rosyjscy urzędnicy zgodzili się na „zasadnicze ograniczenie działań wojskowych w kierunku Kijowa i Czernihowa” podczas negocjacji[15][16].
Pocisk uderzył w tymczasowy rosyjski obóz wojskowy w pobliżu miastaBiełgorod, 25 km od granicy rosyjsko-ukraińskiej. Władze rosyjskie podały, że co najmniej cztery osoby zostały ranne i stwierdziły, że pocisk został wystrzelony z terytorium Ukrainy. Ukraina zaprzeczyła wystrzeleniu rakiety, przypisując uderzenie błędowi ze strony Rosji[17].
20 osób zginęło, a cztery zostały ranne w masowej strzelaninie w miejscu, w którym odbywały się walki kogutów w Las Tinajas w stanieMichoacán wMeksyku[18].
Napad na pociąg pasażerski w stanieKaduna wNigerii. Napastnicy otworzyli ogień do pociągu jadącego zAbudży doKaduny przewożącego 970 pasażerów, zabijając 7 osób i raniąc 22 inne. Niektóre osoby zostały porwane[19].
Burmistrz Ołeksandr Markuszyn stwierdził, żeIrpień został odbity przez Ukraińskie Siły Lądowe[20].
Wojska rosyjskie ostrzelałyRubiżne w obwodzie ługańskim, zabijając jedną osobę[21].
Trościaniec został odbity przez ukraińskie siły zbrojne[22].
Rosja ostrzegała przed oczekiwaniem „znaczących przełomów” przed pierwszą rundą osobistych negocjacji z Ukrainą[23]. Dwóch ukraińskich negocjatorów, a także usankcjonowany rosyjski oligarchaRoman Abramowicz padli ofiarą podejrzenia o zatrucie podczas rozmów pokojowych na granicy białorusko-ukraińskiej na początku marca. Od tego czasu ich zdrowie się poprawiło[24][25].
Prezydent UkrainyWołodymyr Zełenski stwierdził, że niektórych merów uprowadzonych przez rosyjskie siły znaleziono martwych[26][27].
W toczącej się bitwie o Kijów ostrzeliwane przez rosyjskie wojsko były przedmieścia na zachód i wschód od miasta, w tym Dakarów,Bucza,Irpień iBiłohorodka. Na niektórych obszarach, takich jak Bucza i Niemiszaje, siły rosyjskie okopały się[28]. Po protestach ulicznych miejscowych w okupowanym przez Rosjan mieścieSławutycz, na północ od Kijowa, rosyjskie wojsko zgodziło się na wycofanie pod warunkiem, że w mieście nie będzie ukraińskich żołnierzy. Rosjanie ustawili jednak punkt kontrolny poza Sławutyczem[29].
Ukraińskie wojsko poinformowało, że odbiło miastoTrościaniec oraz wsie Połtawka iMałyniwka na wschód od miastaHulajpole w obwodzie zaporoskim[30][31]. Ukraiński kontratak kontynuowano również na wschód od Charkowa, prowadząc do odzyskania kilku osad, takich jak mocno sporna wieś Wiłchówka[32].
Wojska rosyjskie zaatakowały z powietrza zachodniLwów, raniąc pięć osób[33].
Miały miejsce również rosyjskie ataki rakietowe skierowane na obiekty przemysłowe i wojskowe, w tym składy paliwa i zakład naprawy radia we Lwowie na zachodniej Ukrainie. Był to pierwszy rosyjski atak rakietowy na obiekty w granicach miasta Lwowa od rozpoczęcia inwazji Rosji na Ukrainę[34][35].
Ukraiński Państwowy Inspektorat Dozoru Jądrowego poinformował, że obiekt doświadczalny ze źródłami neutronów wCharkowskim Instytucie Fizyki i Technologii został ostrzelany przez siły rosyjskie, dodając, że walki uniemożliwiły jednak ocenę szkód[36].
Anatolij Bibiłow, wspierany przez Rosję przywódca gruzińskiej separatystycznejOsetii Południowej, potwierdził, że lokalne siły dołączyły do wojsk rosyjskich przeniesionych z regionu na Ukrainę[37][38].
Pomnik Holokaustu na uroczyskuDrobyćkyj Jar we wschodniej części Charkowa na północnym wschodzie Ukrainy został trafiony w wyniku rosyjskiego ostrzału. Uszkodzony został pomnik Menory stojący przy wejściu na uroczysko[39].
Trzęsienie ziemi o magnitudzie 5,8 wystąpiło o godzinie 23.28 czasu lokalnego w północno-zachodnimEkwadorze. Epicentrum trzęsienia znajdowało się około 10 km na południowy wschód od miastaEsmeraldas na głębokości 40 km. Było odczuwalne w kilku prowincjach. W tym samym rejonie odnotowano wstrząsy wtórne. Magnituda jednego z najsilniejszych wyniosła 5,1. Nie było doniesień o ofiarach[40].
Arabia Saudyjska iKuwejt podpisały 50-letni program wydobycia pola gazowego Arash, które rozciąga się na granicy morskiej między tymi dwoma krajami i rozciąga się na wody irańskie.Iran stwierdził, że umowa jest nielegalna[41].
Siły ukraińskie rozpoczęły kontrataki na wschodnich podejściach Kijowa, przejmując niektóre wsie, takie jak Łukianowka i pozycje obronne. Na północny zachód od stolicy toczyły się walki o Irpień, większość miasta pozostała w rękach ukraińskich pomimo stałego ostrzału artylerii rosyjskiej[42]. Siły rosyjskie zajęły miastoSławutycz na północ od Kijowa, w pobliżuelektrowni atomowej w Czarnobylu[29].
Siły rosyjskie dokonały nalotu na centrum dowodzeniaUkraińskimi Siłami Powietrznymi, które znajduje się wWinnicy na Ukrainie. Na centrum dowodzenia uderzyło sześć pocisków manewrujących, które spowodowały znaczne zniszczenia infrastruktury[43][44].
Rosja stwierdziła, że użyła pocisków manewrującychKalibr do zniszczenia dużego terminalu naftowego pod Kijowem[45].
Przedstawiciel Departamentu Obrony USA podał, że siły rosyjskie nie mają pełnej kontroli nadChersoniem, jedynym dużym miastem, jakie zdobyły na Ukrainie[46].
Według ukraińskich urzędników w nalocie pod Chersoniem zginął rosyjski generał porucznikJakow Riezancew, dowódca49. Armii[47].
Prezydent BiałorusiAlaksandr Łukaszenka potwierdził, żeBiałoruś „nie ma planów walki na Ukrainie”. Ostrzegł jednak, że Białoruś może przystąpić do wojny, jeśli zostanie przeciwko niej podjęta agresja[48].
Szef Głównego Zarządu Operacyjnego Sztabu Generalnego Rosji gen. płk Siergiej Rudskoj poinformował, że od czasu rozpoczęcia „specjalnej operacji wojskowej” na Ukrainie 24 lutego br. zginęło 1.351 rosyjskich żołnierzy, a 3.825 zostało rannych[49].
Siły rosyjskie zaatakowały z powietrza pocztę Nowa Poszta wCharkowie, zabijając sześciu cywilów[50].
Około 07:45 czasu lokalnego (05:45 UTC) na pokładzie zacumowanego w porcie wBerdiańsku okrętu desantowego klasy aligator rosyjskiej marynarki wojennejSaratow nastąpiła eksplozja i pożar na pokładzie okrętu. Siły ukraińskie podały, że uderzyły w okręt pociskiem balistycznym Toczka, jednak przyczyna wybuchu nie została jeszcze zweryfikowana. Dwie inne towarzyszące okrętowi jednostki desantowe szybko opuściły port, jedna z nich płonęła. Nie wiadomo, jakich uszkodzeń jednostki doznały podczas eksplozji i późniejszego pożaru na pokładzieSaratowa[51][52].
Przedstawiciel rosyjskiego Ministerstwa Obrony Igor Konashenkov poinformował, że do rana 24 marca miastoIzium zostało całkowicie opanowane przez jednostki armii rosyjskiej[53].
Minister spraw zagranicznych UkrainyDmytro Kułeba powiedział, żeBiałoruś nie chce walczyć u boku Rosji na Ukrainie[54].
Ukraińscy urzędnicy stwierdzili, że siły rosyjskie ponownie użyły bomb fosforowych[55].
Kanada zakazała swoim żołnierzom dołączania do sił ochotniczych na Ukrainie, obawiając się, że ich obecność zostanie wykorzystana wrosyjskiej propagandzie[56].
Samobójczy zamach w Somalii. Dwóch zamachowców-samobójców wysadziło się w powietrze, atakując pojazd wiozący politykaAminę Mohamed Abdi w mieścieBeledweyne wSomalii. W zamachu zginęła somalijska polityk i 47 innych osób, a co najmniej 105 zostało rannych[57].
Urzędnik Departamentu Obrony USA stwierdził, że siły ukraińskie zepchnęły siły rosyjskie z powrotem na linię frontu na wschód od Kijowa. Dodał, że siły rosyjskie stały się bardziej aktywne we wschodniej części Ukrainy w rejonie Donbasu, mówiąc, że „stosują dużo więcej energii” w obwodachługańskim idonieckim[58].
Cztery osoby zostały ranne w wyniku serii rosyjskich nalotów na infrastrukturę w Kijowie[59].
Rosyjska dziennikarka Oksana Baulina zginęła podczas ostrzału w rejonie podolskim w Kijowie[60].
Wczesnym rankiem u wybrzeży Tajwanu wystąpiły dwa trzęsienia ziemi. Najsilniejsze miało magnitudę 6,6. Oba wstrząsy odczuwalne były na całej wyspie. Trzęsienia wystąpiły na głębokości 30,6 i 19,3 km. Ich epicentra znajdowały się w pobliżu miastHualian iTaidong. Nie odnotowano poważnych zniszczeń i nie ma informacji o poszkodowanych[62].
Oddziały ukraińskie odbiły strategicznie ważne miasteczkoMakarów wobwodzie kijowskim[63]. Autostrada na zachód od Kijowa była kontrolowana z Makarowa, dając stronie ukraińskiej drogę zaopatrzeniową. Poza tym front w aglomeracji kijowskiej pozostawał statyczny[64]. Z kolei rosyjski atak z kierunkuHostomla został powstrzymany przez siły ukraińskie w wyniku ciężkich walk[65].
Okręty rosyjskiej marynarki wojennej operujące naMorzu Azowskim ostrzelały kontrolowane przez Ukraińców obszaryMariupola[66].
Sekretarz generalny ONZAntónio Guterres powiedział, że widać postęp dyplomatyczny w kilku kluczowych kwestiach sytuacji na Ukrainie w celu zakończenia wojny. Wezwał też Rosję i Ukrainę do zakończenia wojny „nie do wygrania”[67].
Sekretarz prasowy KremlaDmitrij Pieskow stwierdził, że Rosja użyje swojej broni jądrowej tylko wtedy, gdy kraj stanie w obliczu „egzystencjalnego zagrożenia”[68].
Australia ogłosiła utworzenie dowództwa Defence Space, mówiąc, że ma ono przeciwdziałać ambicjom Rosji i Chin w przestrzeni kosmicznej. W skład nowej agencji wchodzą żołnierze wojska, marynarki wojennej, lotnictwa, a także prywatni kontrahenci[69].
Rosyjskie naloty zniszczyły częściowo centrum handlowe w Kijowie, w wyniku czego zginęło co najmniej osiem osób[72].
Rosja dała Ukrainie termin do 5 rano (3:00 czasuUTC) na poddanie miastaMariupol[73]. Ukraina odrzuciła rosyjskie ultimatum o oddaniu kontroli nad Mariupolem, a wicepremierIryna Wereszczuk powiedziała, że „już poinformowaliśmy o tym stronę rosyjską”[74].
W zakładzie chemicznym Sumykhimprom wSumach na Ukrainie doszło do wyciekuamoniaku w wyniku rosyjskiego nalotu. Został uszkodzony jeden ze zbiorników, co spowodowało zanieczyszczenie gruntów w promieniu 2,5 km, w tym wioski Nowosiołica (obwód sumski) i Werchnia Syrowatka[75][76][77].
Rosyjski sąd zakazał serwisów społecznościowychFacebook iInstagram, które zostały zablokowane kilka dni wcześniej, za „ekstremizm”[78].
Według Sztabu Generalnego SZ Ukrainy wojsko rosyjskie straciło od początku wojny już 14,7 tys. żołnierzy i zniszczono do tej pory 96 samolotów, 118 śmigłowców, 476 czołgów, 1487 transportery opancerzone, 230 systemów artyleryjskich, 74 wieloprowadnicowe wyrzutnie rakietowe, 44 systemy przeciwlotnicze, 947 samochody, 3 okręty, 60 cystern i 21 dronów[79].
Opublikowano informację, że 11 marca 56 osób zginęło wskutek ostrzelania z czołgu domu opieki senioralnej wKreminnej w obwodzie ługańskim[80].
Rada miejska Mariupola stwierdziła, że rosyjskie siły zbrojne siłą deportowały „kilka tysięcy” ludzi do obozów i odległych miast wRosji[81][82].
Co najmniej pięć osób zginęło, a dziesiątki uznano za zaginione po zderzeniu promu ze statkiem wBangladeszu[83].
Bułgaria stwierdziła, że zakończy import rosyjskiego gazu, gdy jej 10-letnia umowa zGazpromem wygaśnie pod koniec 2022 roku, sygnalizując odejście od rosyjskiej energetyki. Bułgarski minister energetyki Aleksander Nikołow zapowiedział, że Bułgaria będzie również dążyła do zwiększenia importu gazu z Azerbejdżanu[84].
Miasta we wschodniej Ukrainie,Izium iRubiżne, zostały zajęte przez Rosję[93].
Według informacji ukraińskiego wywiadu prezydentSyriiBaszszar al-Asad zobowiązał się dostarczyć Rosji 40 tys. najemników[94].
Brytyjski sekretarz obrony Ben Wallace ogłosił, żeWielka Brytania rozmieści w Polsce system obrony powietrznejSky Sabre oraz 100 żołnierzy do jego obsługi w ramach odpowiedziNATO na rosyjską agresję militarną[95].
Doniecki Regionalny Teatr Dramatyczny wMariupolu na Ukrainie, który był wykorzystywany jako schron przeciwlotniczy dla 1200 cywilów, został w dużej części zniszczony przez bombardowania. Ukraina oskarżyła Rosję o przeprowadzenie nalotu na teatr, jednak rosyjskie władze zaprzeczyły temu, oskarżającpułk „Azow” o zaplanowanie i przeprowadzenie bombardowania[97][98].
Ambasada USA w Kijowie stwierdziła, że siły rosyjskie rozstrzelały 10 osób stojących w kolejce po chleb wCzernihowie, choć nie dostarczyła na to żadnych dowodów. W późniejszym czasie w mediach społecznościowych zostały opublikowane filmy, pokazujące rzekome następstwa. Z kolei rosyjskie Ministerstwo Obrony zaprzeczyło, jakoby odpowiedzialne były za to siły rosyjskie[99][100][101].
Ukraina ogłosiła, że jej siły rozpoczęły kontrofensywę w celu odparcia sił rosyjskich zbliżających się do Kijowa, walcząc wBuczy,Hostomelu iIrpieniu. Dodatkowo wojska ukraińskie rozpoczęły również ofensywę pod Mikołajowem w kierunku naChersoń[102].
Porwany mer Melitopolu Iwan Fiodorow został uwolniony w zamian za dziewięciu rosyjskich jeńców wojennych[103].
Siergiej Ławrow i Zełenski stwierdzili, że rozmowy postępują. Ławrow stwierdził, że dyskutowana była neutralność Ukrainy. Rzecznik prezydenta PutinaDmitrij Pieskow stwierdził, że patrzą na model demilitaryzacji na wzór Austrii i Szwecji, które mają własne armie, jednak biuro Zełenskiego niedługo potem odrzuciło to[104]. Michaił Podolak, jeden z ukraińskich negocjatorów, stwierdził, że zgodnie z proponowanym planem pokojowym Ukraina zachowa neutralność, zapewni prawa dla osób mówiących po rosyjsku i zignoruje kwestię spornych terytoriów. W zamian zachowa swoje wojsko, podczas gdy kraje sprzymierzone będą interweniować w przypadku ponownego najazdu[105].
Sekretarz obrony Ben Wallace stwierdził, żeWielka Brytania zaczęła dostarczaćpociski przeciwlotniczeStarstreak dla ukraińskiego wojska[106]. Z kolei prezydent USAJoe Biden ogłosił dalsze 800 milionów dolarów "pomocy bezpieczeństwa" dla Ukrainy, w tym 800 systemów przeciwlotniczych i tysiące pocisków przeciwpancernych i uzbrojonych dronów bojowych, aby przeciwdziałać inwazji Rosji[107].
Trzęsienie ziemi o magnitudzie 7,3 nawiedziło prefekturyFukushima iMiyagi na północnym wschodzieJaponii; wydano ostrzeżenie przed tsunami. Wstrząsy miały miejsce w pobliżu wyspy Honsiu około 15:35 polskiego czasu. Epicentrum trzęsienia znajdowało się na wschód od wschodniego wybrzeża Japonii, natomiast hipocentrum na głębokości około 60 km. Około 2 miliony gospodarstw domowych było pozbawionych prądu. Co najmniej cztery osoby zginęły, a 104 inne zostały ranne[108][109][110].
PrezydentKazachstanuKasym-Żomart Tokajew zaproponowałparlamentowi narodowemu szereg reform, w tym przywrócenie Trybunału Konstytucyjnego, zmniejszenie wymogu członkostwa przy zakładaniu partii politycznych z 20 do 5 tysięcy, zmniejszenie liczby deputowanych mianowanych przez prezydenta, przywrócenie trzech regionów, które zostały połączone w latach 90. Jego zdaniem celem tych reform jest przeniesienie obecnego systemu politycznego z rządów „nadprezydenckich” do republiki prezydenckiej z silnym parlamentem[111].
Wojska rosyjskie dokonały szturmu na regionalny szpital intensywnej terapii w Mariupolu i wzięli około 400 osób jako zakładników. Władze lokalne potwierdziły, że zniszczony szpital znajdował się pod kontrolą Rosji[112].
Rosyjskie Ministerstwo Obrony stwierdziło, że siły rosyjskie przejęły pełną kontrolę nad ukraińskimobwodem chersońskim i zniszczyły w ciągu ostatnich 24 godzin sześć ukraińskich odrzutowców, siedem śmigłowców i 13 bezzałogowych statków powietrznych[113]. Z kolei zdjęcia satelitarne zPlanet Labs ukazywały wiele rosyjskich helikopterów płonących namiędzynarodowym lotnisku w Chersoniu po tym, jak siły ukraińskie poinformowały o uderzeniu na lotnisko; to drugi ukraiński atak na ten obiekt od czasu, gdy 2 marca wpadł on w ręce Rosjan[114][115].
Ukraiński portal Telegraf podał, że siły zbrojne Ukrainy zabiłyOlega Mitiajewa, rosyjskiego generała majora, dowódcę 150. Dywizji Strzelców Zmotoryzowanych[116].
Operator Fox NewsPierre Zakrzewski i producentka Ołeksandra Kuwszynowa zginęli, a korespondent wojenny Benjamin Hall został ranny podczas relacjonowania walk między siłami rosyjskimi i ukraińskimi w Horence w obwodzie kijowskim[117].
Wysoki Komisarz Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców podał, że od rozpoczęcia inwazji z Ukrainy uciekło ponad trzy miliony ludzi[118].
Intel obiecał 33 miliardy euro na inwestycje wunijne fabryki i ośrodki badawcze, w tym 17 miliardów euro na budowę zakładu produkującego chipy wMagdeburgu wNiemczech i 12 miliardów euro na modernizację irlandzkiej fabryki; firma obiecała 80 miliardów euro dla UE w ciągu następnej dekady[120].
Według gubernatoraobwodu rówieńskiego Witalija Kowala nalot rosyjskich sił powietrznych na wieżę telewizyjną we wsi Antopi na zachodniej Ukrainie zabił co najmniej 19 cywilów, a dziewięciu innych zostało rannych[121][122]. Z kolei gubernator Obwodu Dniepru Valentin Reznichenko podał, że w wyniku rosyjskiego bombardowania zniszczono pas startowy i uszkodzono terminal naMiędzynarodowym Lotnisku Dniepr[123].
Dienis Puszylin, szefDRL, powiedział, że rano zestrzelono ukraińską rakietęTochka-U nadDonieckiem, lecz odłamki pocisku uderzyły w centrum miasta. Rosyjskie Ministerstwo Obrony podało, że zginęło 23 cywilów. Ukraińskie wojsko stwierdziło jednak, że za atakiem stały siły rosyjskie[124]. W odwecie rosyjskie Ministerstwo Obrony obiecało podjęcie kroków w celu zniszczenia ukraińskich fabryk przemysłu obronnego. Powiedział również, że Rosja zna położenie wszystkich „zagranicznych najemników na Ukrainie”, a siły rosyjskie nadal będą atakować ich z precyzją[125][126].
Urzędnik Departamentu Obrony USA stwierdził, że postęp Rosji zostały zatrzymany na prawie wszystkich frontach, ale nie wydaje mu się, aby powstrzymało to ataki[127].
Syryjskie Obserwatorium Praw Człowieka poinformowało, że ponad 40 tys.Syryjczyków zarejestrowało się, aby walczyć po stronie Rosji na Ukrainie. Dodał, że ogłoszenia rekrutacyjne zostały wysłane do milicji Al-Katerji, która w przeszłości działała jako pośrednik między rządem syryjskim a grupąPaństwa Islamskiego[128].
Kilku urzędników amerykańskich w wywiadach dlaFinancial Times iThe Washington Post podało, żeRosja poprosiła Chiny o dostarczenie broni i pomoc finansową. Ambasada Chin w Waszyngtonie zaprzeczyła jednak, że złożono taką prośbę[129]. Następnie Rosja zaprzeczyła, jakoby prosiła Chiny o pomoc wojskową. Notowane na giełdzie w USA chińskie akcje spadają do najniższych poziomów od 2015 roku, spadając o około 10%[130][131].
Pandemia COVID-19: Według stanu na 14 marca liczba potwierdzonych zakażeń na całym świecie przekroczyła 458 milionów, zaś liczba zgonów to ponad 6 milionów osób[132].
Cyberatak zniszczył stronyizraelskiegorządu, w tym ministerstwa spraw wewnętrznych, zdrowia, sprawiedliwości i opieki społecznej, a strona internetowa premiera została tymczasowo wyłączona w wyniku atakuDDoS[133].
Władze ukraińskie podały, że w Mariupolu wobwodzie donieckim zginęło 2187 cywilów. Rada Miejska Mariupola stwierdziła, że rosyjskie siły celowo atakują budynki mieszkalne i gęsto zaludnione obszary miasta[134].
Według gubernatoraobwodu lwowskiego Maksyma Kozyckiego siły rosyjskie, przy użyciu ponad 30 pocisków, zbombardowały Międzynarodowe Centrum Pokoju i Bezpieczeństwa wJaworowie, bazę wojskową wykorzystywaną przez ukraińskie wojsko do przeprowadzania większości ćwiczeń z krajami NATO. Później podał, że w ataku zginęło 35 osób, a 134 zostały ranne, podczas gdy rosyjskie Ministerstwo Obrony twierdziło, że zginęło do 180 najemników spoza Ukrainy, a wiele broni dostarczonej na Ukrainę przez inne kraje zostało zniszczone. Był to najbardziej wysunięty na zachód nalot przeprowadzony przez Rosję od początku wojny[135][136][137].
Donoszono również o ciężkich walkach na wielu frontach w ciągu dnia. Ukraina podała, że kontratakowała w obwodzie charkowskim i wokół Mikołajowa, podczas gdy brytyjskie Ministerstwo Obrony stwierdziło, że siły rosyjskie próbowały izolować siły ukraińskie we wschodniej Ukrainie, a rosyjska marynarka wojenna skutecznie ustawiła blokadę wokół ukraińskiego wybrzeżaMorza Czarnego, zatrzymując jej międzynarodowy handel morski[137].
Rosyjskie siły okupacyjne mianowały Galinę Danilchenko nowym merem Melitopola po porwaniu Iwana Fiodorowa. Danilchenko, była radna miasta, wezwała mieszkańców do „dostosowania się do nowej rzeczywistości” i zaprzestania „popełniania czynów ekstremistycznych”. Rada miejska odmówiła jednak uznania Danilczenki za mera i wezwała władze ukraińskie do oskarżenia jej o zdradę stanu[139][140]. Następnie Rosjanie uprowadzili meraDniprorudnego wobwodzie zaporoskim Jewgienija Matwiejewa, który odmówił współpracy z wojskiem[141].
Arabia Saudyjska dokonała egzekucji 81 osób, co czyni ją największą egzekucją w historii kraju, przewyższając nawet tę ze stycznia 1980 roku, kiedy 63 bojowników skazano na śmierć za próbę przejęciaŚwiętego Meczetu wMekce[144].
Ciężkie walki toczyły się w ciągu dnia na północ od Kijowa i wokół innych oblężonych miast, a według ukraińskich urzędników starcia i rosyjskie naloty zagrażały ewakuacji ludności. Siły rosyjskie zniszczyły Bazę LotnicząWasylków. Natomiast rosyjskie Ministerstwo Obrony podało, że zniszczyło główny ośrodek wywiadu radiowego i elektronicznego ukraińskich sił zbrojnych wBrowarach[146][147][148].
Minister spraw zagranicznych UkrainyDmytro Kułeba oskarżył rosyjski rząd o planowanie referendum wChersoniu w celu utworzenia „Chersońskiej Republiki Ludowej”, która miałaby być kierowana przez rząd sympatyzujący z Rosją[149].
Rosyjskie Ministerstwo Obrony podało, że siły Donieckiej Republiki Ludowej zdobyły w ciągu dnia miastoWołnowacha na północ od Mariupola[150].
Sztab Generalny SZ Ukrainy stwierdził, że postępy Rosjan uległy spowolnieniu i zostały w wielu miejscach zatrzymane. Wicepremier UkrainyIryna Wereszczuk poinformowała, że w ciągu dnia ewakuowano około 13 tys. cywilów[137].
Ukraińscy urzędnicy oskarżyli Rosję o użycie bomb fosforowych podczas ataku naPopasną wobwodzie ługańskim na wschodzie Ukrainy[151].
Rosja ostrzegła, że może strzelać do wszelkich przyszłych dostaw uzbrojeniaNATO na Ukrainę, mówiąc, że dostawy broni są „uprawnionymi celami wojskowymi” dla jej wojska[153].
Wojska rosyjskie schwytały burmistrzaMelitopola Iwana Fiodorowa i zabrali go w nieznane miejsce po tym, jak odmówił współpracy z rosyjskimi siłami okupacyjnymi. Schwytanie Fiodorowa potwierdził urzędnik ukraińskiegoMinisterstwa Spraw Wewnętrznych Anton Heraszczenko[155].
Duży konwój rosyjskich pojazdów wojskowych, w tym czołgów i artylerii samobieżnej, zaczął „rozjeżdżać się” do lasów i miast pod Kijowem, przygotowując się do natarcia na stolicę[156].
Ukraińskie Siły Lądowe rozpoczęły kontrofensywę wobwodzie czernihowskim, odzyskując od sił rosyjskich kontrolę nad pięcioma osadami i zdobywając dwa rosyjskie transportery opancerzone i amunicję[157].
Około 104 rosyjskich żołnierzy zostało wziętych do niewoli wSumach[158].
Rosja przeprowadziła „precyzyjne” naloty na lotniska wŁucku iIwano-Frankiwsku na zachodniej Ukrainie, zabijając czterech ukraińskich żołnierzy i raniąc sześciu innych. Odrzutowce rosyjskich sił powietrznych po raz pierwszy zbombardowały miastoDniepr, niszcząc fabrykę obuwia i zabiły jedną osobę[159].
Rosja pozwoliła ochotnikom dołączyć do swoich sił zbrojnych, aby walczyć w wojnie przeciwko Ukrainie.Siergiej Szojgu, minister obrony Rosji, stwierdził, że otrzymał około 16 tys. aplikacji, głównie z osób zBliskiego Wschodu[160].
YouTube zablokował wszystkie konta powiązane z rosyjskimi mediami państwowymi za naruszenie polityki serwisu dotyczącej wypierania się lub trywializacji dobrze udokumentowanych wydarzeń z użyciem przemocy[161].
Siły rosyjskie wznowiły ostrzał portowego miastaMariupol po wcześniejszym nalocie na szpital dziecięcy, w którym zginęły trzy osoby. Konwój pomocy humanitarnej próbujący dotrzeć do Mariupola zmuszony był do zawrócenia z powodu ciężkich walk w rejonie miasta[162][163].
Katalin Novák została wybrana przezwęgierski parlament na urząd prezydenta kraju. Ekonomistka i prawniczka była kandydatką rządzącej na Węgrzech konserwatywnej partiiFidesz[165].
Amerykański bankGoldman Sachs ogłosił, że kończy swoją działalność w Rosji, stając się pierwszym dużym bankiem zWall Street, który opuścił kraj po inwazji na Ukrainę[166].
Blisko 60 osób zginęło, a prawie 400 odniosło obrażenia podczas rosyjskich bombardowań i ostrzałów Czernihowa na północy kraju[167].
Rosyjski nalot zniszczył oddział położniczy i szpital dziecięcy w Mariupolu na Ukrainie, zabijając trzy osoby i raniąc co najmniej 17[168][169].
Siły ukraińskie ogłosiły odzyskanie kontroli nad miastemDergacze, położonym w obwodzie charkowskim[170].
Dowódca 33. pułku strzelców zmotoryzowanych rosyjskiej Gwardii Narodowej podpułkownik Jurij Agarkow został zabity na Ukrainie[171].
Wysoki Komisarz Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców stwierdził, że ponad dwa miliony Ukraińców uciekło z kraju od rozpoczęcia inwazji. Większość wyjechała do sąsiedniejPolski, aWęgry,Rumunia iSłowacja również przyjęły po kilkaset tysięcy uchodźców[172].
Ukraiński operator sieci państwowej ostrzegł, że siły rosyjskie, które kontrolująelektrownię jądrową w Czarnobylu, odłączyły elektrownię od sieci elektrycznej, co według operatora wpłynie na chłodzenie paliwa jądrowego, i wymusiło zaciemnienie pobliskiego miastaSławutycz. Wcześniej elektrownia przestała komunikować się zMAEA, organizacją ONZ specjalizującą się w produkcji energii jądrowej[173][174]. Z kolei minister spraw zagranicznych UkrainyDmytro Kułeba powiedział, że rezerwowe generatory Diesla, które schładzają wypalone paliwo jądrowe, mogą działać tylko przez kolejne 48 godzin i że wyciek promieniowania z Czarnobyla jest „nieuchronny”, jeśli zasilanie nie zostanie natychmiast przywrócone. Kułeba dodał również, że „barbarzyńska wojna Putina” naraża całą Europę na niebezpieczeństwo. Jednak Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej stwierdziła, że nie ma zagrożenia[175][176].
Fitch Ratings obniżył rating Rosji z „B” do „C”, o jeden stopień powyżej niewypłacalności. Ostrzegł również, żeRosja jest blisko, aby nie wywiązywać się ze swoich zobowiązań[178].
WNigerii uzbrojeni napastnicy napadli na grupę strażników w stanieKebbi, zabijając 62 osoby[179]. Następnie napastnicy zaatakowali w stanie Kebbi konwój wojskowy z zastępcą gubernatora stanu, Dabai'em Yombe. W ataku zginęło 19 żołnierzy. Konwój kierował się do Wasagu/Danko[180].
Według ukraińskiej armii straty rosyjskie wyniosły od początku inwazji: 290 czołgów, 999 transporterów opancerzonych, 117 zestawów artylerii, 50 wyrzutni rakiet, 46 samolotów i 68 śmigłowców[184].
Co najmniej 8 osób zginęło w wyniku zmasowanych bombardowań w obwodzie charkowskim. Zniszczono domy mieszkalne, budynki administracyjne i placówki medyczne[185]. Pięciu cywili i czterech wojskowych zginęło w rosyjskim ataku na lotnisko w Winnicy. Rakiety zostały wystrzelone zMorza Czarnego. Na terenie lotniska wybuchł pożar[186].
W nocy z niedzieli na poniedziałek ukraińskie siły zbrojne odzyskały kontrolę nad 30-tysięcznym miastemCzuhujew wobwodzie charkowskim. W walkach zginęli dwaj rosyjscy dowódcy[187].
Rosja i Ukraina ustanowiły kolejne zawieszenie broni, aby umożliwić humanitarną ewakuację z niektórych miast[191].
Sekretarz prasowyDmitrij Pieskow stwierdził, że Rosja zakończy swoją kampanię wojskową, jeśli Ukraina zakończy swoją kampanię wojskową, nie wstąpi doNATO, uzna Krym za część Rosji, a także uznaDRL iŁRL za niepodległe państwa[192].
Białoruś przeprowadziła szeroko zakrojony atakphishingowy na przedstawicieli władz wojska polskiego i ukraińskiego. Atak został jednak powstrzymany[193].
Naukowcy odnaleźli skamieniałe szczątki najstarszego prekursora dinozaurów występujących na terenachAmeryki Południowej. Odkrycia dokonano wbrazylijskim stanieRio Grande do Sul, gdzie odnaleziono kość udową o długości 11 cm. Jej cechy pozwoliły na przypisanie jej do grupydinozauromorfów, do której należą dinozaury i organizmy blisko z nimi spokrewnione. Skamieniałość pochodzi sprzed 237 milionów[194].
Ukraińskie wojsko podało, że od rozpoczęcia inwazji zginęło ponad 11 tys. rosyjskich żołnierzy, podczas gdy rzecznik rosyjskiego Ministerstwa Obrony gen. dyw. Igor Konashenkov poinformował w środę, że zginęło 498 żołnierzy[195]. Według szacunków byłego ministra obrony UkrainyAndrija Zahorodniuka (obecnie szefa Centrum Strategii Obronnych) straty Rosjan wyniosły 11 tys. zabitych i 30–35 tys. rannych[196].
Druga próba otwarcia korytarza humanitarnego z obleganegoMariupola, nie udała się, ponieważ siły rosyjskie otworzyły ogień do cywilów[197].
Rosyjskie siły ostrzelały bloki mieszkalne wKramatorsku na wschodzie Ukrainy. Co najmniej dwie osoby zginęły, a wiele zostało rannych[198].
Urzędnicy amerykańscy stwierdzili, że Rosja rozpoczęła rekrutacjęsyryjskich najemników doświadczonych w walce miejskiej[200].
W wyniku powodzi na wschodzieAustralii liczba ofiar śmiertelnych wzrosła do co najmniej 17 osób. NadQueensland iNową Południową Walię nadciągają kolejne ulewy, burze i gradobicia[201].
Tysiące Rosjan wyszło na uliceMoskwy iPetersburga, a także innych miast, protestując przeciwko inwazji. Według portalu OWD-Info, monitorującego represje polityczne w Rosji, w czasie manifestacji zatrzymano blisko pięć tysięcy osób[202].
Ukraina wstrzymała cały eksportżyta,owsa,gryki,prosa,cukru,soli oraz większości mięsa i przetworów mięsnych nadających się do spożycia przez ludzi, ponieważ spodziewa się słabych zbiorów i niedoborów żywności[203].
Rosja opublikowała dyrektywę rządową nakazującą wszystkim instytucjom rządowym iusługodawcom internetowym, którzy je obsługują, przełączenie się na rosyjskie serweryDNS i (jeśli to możliwe i stosowne) do strefy domeny.ru, a także zastąpienie całego koduJavaScript hostowanego za granicą równoważnym kodem hostowanym na lądzie do 11 marca tegoż roku. Rosyjskie władze nie planują jednak same odciąć się od globalnej sieci internetowej[204][205].
Siły rosyjskie i ukraińskie zgodziły się na otwarcie korytarza humanitarnego na pięć godzin dla tych, którzy chcą wydostać się zMariupola iWołnowachy. Oczekiwano, że ucieknie przez niego około 215 tys. osób. Był jednak odkładany, ponieważ rosyjski ostrzał był kontynuowany z naruszeniem umowy i ostatecznie się załamał. Częściowe zawieszenie broni nie dotyczyło innych lokalizacji[206][207][208].
Ukraińskie Siły Lądowe odzyskały kontrolę nadMikołajowem i przejęły rosyjski sprzęt wojskowy[209].
Wojska rosyjskie przejęły kontrolę nadBorodzianką wobwodzie kijowskim po dniach ciężkich ostrzałów i nalotów. Ukraińskie władze podały, że nie były w stanie ewakuować miejscowego szpitala psychiatrycznego, w którym przebywało 670 pacjentów. Szpital znalazł się pod kontrolą Rosji[210]. Z kolei ukraińskie wojsko rozpoczęło masową ewakuację ludności cywilnej zIrpienia pod Kijowem po zbombardowaniu miasta przez rosyjskie odrzutowce i artylerię. Znaczna część miasta została zniszczona[211].
Prezydent Rosji Władimir Putin powiedział, że zachodnie sankcje nałożone na Rosję były podobne do „wypowiedzenia wojny” i ostrzegł, że każda próba wprowadzenia strefy zakazu lotów na Ukrainę doprowadziłaby do „katastrofalnych konsekwencji” dla świata[215].
Od początku inwazji wojska rosyjskie straciły 9166 żołnierzy, ponad 250 czołgów i ponad 900 bojowych pojazdów opancerzonych[216].
Zaporoska Elektrownia Jądrowa wEnerhodarze zapaliła się w trakcie nocnego ostrzału przez wojska rosyjskie, jednak nad ranem została ugaszona. Trzech ukraińskich żołnierzy zginęło, a dwóch zostało rannych. Żaden z reaktorów nie został uszkodzony[217][218][219].
MerMikołajowa poinformował o wyparciu wojsk rosyjskich z miasta, jednak walki trwały nadal na jego obrzeżach[220]. Z koleiOśrodek Studiów Wschodnich podał, że Rosjanie zostali wyparci z podkijowskich miejscowościBucza i Vorzel, jednak kontynuują operację oskrzydlenia Kijowa po prawej stronieDniepru[221].
Czechy wprowadziły stan wyjątkowy na 30 dni w związku z napływem tysięcy ukraińskich uchodźców[222].
NATO nie ogłosistrefy zakazu lotów nad ukraińską przestrzenią powietrzną, ponieważ taka deklaracja stworzyłaby drogę do dalszej eskalacji, umożliwiając państwom NATO potencjalny ostrzał rosyjskich samolotów w tym obszarze[223].
Niższa izbarosyjskiego parlamentu,Duma Państwowa, jednogłośnie uchwaliła ustawę kryminalizującą „rozpowszechnianie kłamstw o rosyjskich żołnierzach, rosyjskichSiłach Zbrojnych oraz wzywanie dosankcji antyrosyjskich”, która ma zostać podpisana przez prezydenta Putina 5 marca br. Zgodnie ze zmianami kodeksu karnego za szerzenie nieprawdy na temat armii rosyjskiej grozi kara od 10 do 15 lat pozbawienia wolności, z możliwością dodatkowej grzywny od 700 tys. do 1,5 mln rubli (6400–13 700 dolarów) i do trzech latpracy przymusowej. Pozostałe dwie czynności będą zagrożone mniejszą karą, ale wszystkie obejmują możliwość pozbawienia wolności[225].
Ukraiński sztab generalny poinformował, że od 24 lutego tegoż roku Rosjanie stracili ponad 200 czołgów i 900 wozów opancerzonych oraz zginęło 9 tys. rosyjskich żołnierzy[230].
Gubernatorobwodu czernihowskiego stwierdził, że co najmniej 33 osoby zginęły, a co najmniej 18 innych zostało rannych w rosyjskich nalotach na osiedla mieszkaniowe wCzernihowie. Zostały zniszczone dwie szkoły i kilka domów, wiele budynków zostało uszkodzonych[231][232][233].
13 studentów zginęło naUniwersytecie Narodowym wCharkowie po tym, jak rosyjski pocisk uderzył w akademik Akademii Kultury. Wśród ofiar śmiertelnych było pięciu zagranicznych studentów, w tym czterechChińczyków i jedenHindus[234].
Wysoki Komisarz Narodów Zjednoczonych ds. Uchodźców powiedział, że od rozpoczęcia inwazji Rosji na Ukrainę z kraju uciekło ponad milion Ukraińców[235].
Rosyjski minister spraw zagranicznychSiergiej Ławrow stwierdził, że wojna z Ukrainą będzie trwać „do końca” i oskarżył ukraińskiego prezydentaWołodymyra Zełenskiego o przyzwolenie na „społeczeństwo, w którym kwitnienazizm”. Ławrow powiedział również, żeRosja nie planujewojny nuklearnej[236].
RządAustralii wydał nakazy, a także ostrzeżenia dotyczące ewakuacji dla kolejnych mieszkańców dotkniętej powodzią wschodniej części kraju. Objętych nimi było łącznie pół miliona osób. Liczba ofiar śmiertelnych powodzi wzrosła do 14[237].
W stanieVeracruz wMeksyku odnotowano trzęsienie ziemi o magnitudzie 5,7. Epicentrum znajdowało się około 14 km na północ od miasta Isla w stanie Veracruz. Wstrząsy były również odczuwalne przez w pobliskim stanieTlaxcala. Brak doniesień o ofiarach i zniszczeniach[238].
Ponad 2000 cywili zginęło od początku inwazji Rosji na Ukrainę[241].
Rosyjskie Siły Lądowe stwierdziły, że zdobyły port wChersoniu nadMorzem Czarnym, jednak Ministerstwo Obrony Ukrainy zaprzeczyło temu, twierdząc, że bitwa o miasto nadal trwała[242]. Mer Chersonia powiedział, że miasto padło pod naporem Rosjan[243].
MerMariupola donosił o masowych ofiarach śmiertelnych i braku wody w wyniku „nieustannych” rosyjskich bombardowań[244].
Siły ukraińskie rozpoczęły ofensywę naGorłówkę[245]. Później ukraińskie Siły Zbrojne podały, że odebrano Rosji miastoMakarów[246].
Dwa pociski manewrujące3M-54 Kalibr uderzyły w szpital wCzernihowie po tym, jak wojska rosyjskie zostały zmuszone do odwrotu[247]. Siły rosyjskie przeprowadziły również naloty na Charkowski Uniwersytet Narodowy i lokalną policję[248].
Rosja stwierdziła, że jej wojska zdobyłyZaporoże, największą elektrownię jądrową w Europie.Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej potwierdziła, że Rosja poinformowała, że elektrownia jest pod ich kontrolą, jednak jej personel nadal wykonuje swoje obowiązki[249].
Rosyjska agencja kosmicznaRoskosmos stwierdziła, że nie wystrzeli 36 satelitówOneWeb z kosmodromuBajkonur, chyba że OneWeb przedstawi „prawnie wiążące gwarancje”, że satelity nie będą wykorzystywane przezWielką Brytanię do celów wojskowych[254].
Rosyjski konwój wojskowy o długości około 64 km nadal zbliżał się do Kijowa[255]. Według urzędnika departamentu obrony USA konwój „zamarł” w obliczu ukraińskiej reakcji wojskowej oraz niedoborów paliwa i żywności, jednak ostrzegł, że rosyjskie wojska „na pewno się przegrupują”[256].
Siły rosyjskie trafiły pociskiem wwieżę telewizyjną wKijowie, powodując chwilowe zakłócenie transmisji telewizyjnej i radiowej. Według ukraińskich służb ratowniczych w zamachu zginęło pięć osób. Rosyjska rakieta uderzyła również w Centrum Pamięci o Holokauście wBabim Jarze[257][258].
Rosyjskie Siły Zbrojne ostrzegły mieszkańców Kijowa, aby opuścili miasto.Rosjanie ostrzegali również ludzi mieszkających w pobliżu siedzibySłużby Bezpieczeństwa Ukrainy, aby ewakuowali się, mając na celu „powstrzymanie ataków informacyjnych na Rosję”[259][260].
Według urzędnika ukraińskich sił obrony terytorialnej jednostki białoruskich sił lądowych wkraczają do północnegoobwodu czernihowskiego. Jednak ukraińskie biuro prezydenckie podało, że nie ma na to dowodów, że tak się stało.Białoruś wcześniej zapowiedziała, że nie wyśle swoich sił zbrojnych[261][262].
Ukraina potwierdziła, że w ataku rosyjskich rakiet balistycznych na bazę wOchtyrce wobwodzie sumskim zginęło ponad 70 żołnierzy. To największa strata sił ukraińskich w pojedynczym ataku od początku rosyjskiej inwazji[263].
Rosyjski pocisk uderzył w budynek administracji państwowejobwodu charkowskiego na Placu Wolności o godzinie 8:00 czasu lokalnego. Sześć osób zostało rannych w nalocie, a budynek został poważnie uszkodzony. Ponadto KonsulatSłowenii również został zniszczony rosyjskim pociskiem[264].
Nord Stream 2 AG, spółka zależna należąca w całości doGazpromu, która miała obsługiwać kontrowersyjny gazociąg wEuropie, złożyła wniosek oupadłość w kantonie władzZug po nałożeniu szeregu sankcji na spółkę matkę[267].
Rosyjskie władze zlikwidowały liberalneEcho Moskwy oraz niezależną stację telewizyjnąDożd´, często krytykujące rząd za rzekome celowe kłamstwa przeciwko rosyjskiemu wojsku i podżeganie do ekstremizmu[268].
↑Jessie Yeung, Steve George, Laura Smith-Spark, Angela Dewan, Adrienne Vogt, Joe Ruiz: Russia invades Ukraine. CNN, 2022-03-05. [dostęp 2022-03-05]. (ang.).
↑abAditi Sangal, Adrienne Vogt, Helen Regan, Adam Renton, Jessie Yeung, Rob Picheta, Ed Upright, Meg Wagner: March 1, 2022 Russia-Ukraine news. CNN, 2022-03-01. [dostęp 2022-03-02]. (ang.).
