Marvin Gaye, właśc.Marvin Pentz Gay Jr. (ur.2 kwietnia1939 wWaszyngtonie, zm.1 kwietnia1984 wLos Angeles[1]) –amerykańskipiosenkarzsoulowy, twórca piosenek iproducent muzyczny. Jeden z najwybitniejszych muzyków związanych z wytwórnią muzycznąMotown wDetroit, który ostatecznie wyrósł daleko poza normalny standard tej grupy twórczej i jako jeden z pierwszych osiągnął status czarnego muzyka kultowego. W swym społeczno-politycznym zaangażowaniu i muzycznych eksperymentach dał podwaliny pod styl czarnej muzykiurban. Nazywany jest księciem Motown lub księciem soulu.
Gaye urodził się w 1939 roku wWaszyngtonie, a imię otrzymał po swoim ojcu, pastorze kościoła apostolskiego, będącego swego rodzajuchrześcijańskąsektą z elementami ortodoksyjnegojudaizmu. Kościół i religia miały wielkie znaczenie w muzyce Marvina, szczególnie w końcu lat 70., gdy w swoich tekstach zaczął zwracać większą uwagę na sprawy wiary i Boga.
Gaye był jednym z trójki dzieci; jako trzylatek zapisany został przez ojca do kościelnego chóru. Śpiewał w nim do 18. roku życia. Szybko stał się pierwszymsolistą. Wspominając te lata Gaye wielokrotnie podkreślał – „Byłem wtedy najbardziej nieszczęśliwym dzieckiem na świecie. Mój ojciec uznawał twarde zasady domowego ogniska i narzucał zasady zachowania się w domu całej rodzinie. Ojciec bił mnie codziennie i dostawało mi się często bez powodu”. Muzyk mówił również, że odkąd w dzieciństwie zaczął naukę gry napianinie iperkusji, była to jego jedyna forma rozrywki i ucieczki przed tyranią ojca.
Z osiągnięciem wieku dojrzałości Gaye odszedł z chóru, skończył szkołę średnią i wstąpił doU.S. Air Force, gdzie spędził niecały rok. Po powrocie do Waszyngtonu przyłączył się do grupy muzycznejThe Marquees i nagrał z nią kilka utworów pod kierownictwemBo Diddley Studio. Ojciec Gaye’a nie cieszył się z jego sukcesu – nie podobało mu się, że syn porzucił muzykę religijną na rzecz muzyki świeckiej.
Artyści grupy The Marquees uwielbiali muzykęThe Moonglows, drugiej grupy stworzonej przez producenta i artystęHarveya Fuqua. W 1958 roku obie grupy wystąpiły wspólnie w teatrze Howard. Wrażenie, jakie wtedy wywarł na słuchaczach Marvin Gaye, było tak wielkie, że Fuqua zwolnił wszystkich artystów The Moonglows i odwołał ich koncerty wBaltimore. Zamiast nich wziął ze sobą grupę The Marquees na koncerty i nagrania doChicago, gdzie do grupy dołączył jeszczeChuck Barksdale (który opuścił wcześniej grupęThe Dells). Wspólnie z Barksdale’em grupa pod nazwą The New Moonglows nagrała album12 Months of the Year. Zaśpiewali oni również w utworach dlaChucka Berry’ego. Gaye postanowił wtedy zamieszkać w Chicago na stałe.
W 1959 roku grupa The New Moonglows wydała singel „Mama Loochie” z Gaye’em jako liderem. Singiel jednak nie sprzedał się dobrze i Fuqua rozwiązał grupę. Berksdale powrócił do grupy The Dells, a Gaye wspólnie z Fuquą wyjechali doDetroit. Gaye poznał tamBerry’ego Gordy’ego Jr., szefa wytwórniMotown i wkrótce po tym stał się członkiem tej wytwórni. W 1961 roku ożenił się z siostrą Gordy’ego, Anną, i otrzymał kontrakt na nagranie solowych albumów. W tamtym czasie zmienił też nazwisko przez dodanie do niego litery „e”, podobnie jak jego idolSam Cooke.
Gaye, będąc już członkiem Motown, ale jeszcze przed wydaniem debiutanckiego albumu, wystąpił w nagraniu kilku przebojówSmokey Robinsona i grupyThe Miracles. W czerwcu 1961 roku ukazał sięSoulful Moods, debiutancki album Gaye’a. Album nie zachwycił odbiorców, a wszystkie single zawiodły. Muzyk mówił wtedy, że wciąż nie może się odnaleźć. Nie mógł zdecydować, czy chce być artystąsoulowym, jak Smokey czyjazzowym, jakNat King Cole. Dopiero jego drugi albumThat Stubborn Kinda Fellow stał się wielkim hitem. Single „Hitch Hike” i „Can I Get a Witness” dotarły do czołowej „30” głównej amerykańskiej listy przebojów „Billboardu”Hot 100. W 1963 roku kolejny singel, „Pride and Joy”, stał się wyznacznikiem jego fascynacji i ambicji muzycznych. Singel ten pokazał również rozdźwięk pomiędzy wydawniczymi planami wytwórni Motown a zamiarami Gaye’a, który chciał śpiewać we własnym, niekomercyjnym stylu.
Przez kolejne 3 lata Gaye zachował swój muzyczny obraz i udawał uśmiechniętego, wesołego artystę tanecznej muzykiR&B. Muzyk pracował także poza Motown. Wspólnie z zespołemMartha and the Vandellas stworzył przebój „Dancing in the Street”. Grał również na perkusji na wczesnych albumach młodegoSteviego Wondera.
W 1968 roku wytwórnia Motown wydała kolejny solowy album Gaye’a,I Heard It Through the Grapevine, który stał się przebojem. Na płycie znalazła się tytułowa piosenka wydana na singlu, który dotarł do pierwszych miejsc na głównych listach przebojów w Stanach Zjednoczonych (Hot 100) i Wielkiej Brytanii (Official Singles Chart Top 100). Utwór „I Heard It Through the Grapevine” był pisany początkowo z przeznaczeniem dla grupyGladys Knight & the Pips, jednak wersja Gaye’a została wydana wcześniej i osiągnęła większy rozgłos. Do końca lat 60. Motown wydało jeszcze jeden solowy album studyjny Gaye’a,M.P.G. (1969) oraz jego wspólne zapisy z artystkąTammi Terrell na dwóch osobnych płytach –You’re All I Need (1968) orazEasy (1969).
Prawdopodobnie jego pierwsze problemy znarkotykami oraz problemy rodzinne jakie zastał w domu po powrocie zmieniły na zawsze muzyczne spojrzenie Gaye’a. O ile albumThat’s the Way Love Is (1970), wydany niejako na cześć powrotu Gaye’a do ojczyzny, nie odbiegał znacząco od reszty dotychczasowych albumów, o tyle wydany w maju 1971 rokuWhat’s Going On stał się albumem stanowiącym początek nowego oblicza czarnej muzyki i wskazówką dla wielu następnych muzyków. Gaye zmienił na nim swój image seksownego śpiewaka R&B na rewolucyjnego, zbuntowanego mężczyznę walczącego poezją o lepsze jutro. AlbumWhat’s Going On podbił czarne listy przebojów. Biała społeczność przyjęła album równie podobnie (6. miejsce albumu naliście „Billboard”Pop Albums). W 1972 roku Gaye za ten album otrzymał nagrodę Trendsetter „Billboardu” (drugorzędna nagroda) za: „promowanieekologii poprzez dające do myślenia piosenki z przesłaniem”[3]. Stało się tak, ponieważ Gaye na swojej płycie poruszył m.in. problemy polityki Stanów Zjednoczonych, rządu,wojny wietnamskiej orazzepchnięcia na margines czarnej społeczności.
AlbumWhat’s Going On rozpoczął złote lata 70. czarnej muzyki, czyniąc Gaye’a twórcą nowego stylu śpiewania. W 1972 roku artysta spróbował swoich sił komponując muzykę dothrillerablaxploitationTrouble Man, a rok później wydał dla Motown albumLet’s Get It On. Dwa lata później kolejna płyta Gaye’aI Want You (1976) znalazła się na szczycie listy przebojówR&B. Albumem tym Gaye udowodnił swoją wszechstronność, pokazał, że jego muzyka może być nie tylko romantyczna, bojowa, przepojona seksem, ale i taneczna. AlbumI Want You przyniosła świeże spojrzenie na muzykęfunk orazdisco i wprowadziła je na stałe do kanonów muzyki R&B.
Rok po sukcesieI Want You wydano kolejny album muzyka,Here, My Dear, który powstał pod wpływem życiowych porażek artysty, które przypadły na 1978 rok. Problemy zkokainą orazniepłaceniem podatków, zmusiły Gaye’a do wyjazdu ze Stanów Zjednoczonych. Rozpadło się również jego małżeństwo z Anną Gordy Gaye. Przytłoczony sprawami rozwodowymi, Gaye zmienił się. Odmienił też swój sposób śpiewania. Gaye naHere, My Dear (albumie o dość ironicznym – wobec zawartości – tytule) odsłonił się, szczerze przyznając do popełnionych grzechów i związanego z nimi poczucia winy.
Gaye tworzył równie aktywnie również w pierwszej połowie lat 80. W styczniu 1981 roku wydał albumIn Our Lifetime, na której zmienił swoją liryczność, stając się w pewnym sensie dewotem. Problematyka zawarta na płycieIn Our Lifetime zmuszała słuchacza do głębokich refleksji. Poruszała sens wiary i dała doskonały obraz tego, jak ważną rolę pełni w życiu każdego człowiekareligia. AlbumIn Our Lifetime zapoczątkował u Gaye’a czysto soulowe spojrzenie na muzykę.
Pod koniec 1981 roku, wskutek pogorszenia się stosunków artysty z władzami wytwórni, Gaye opuścił Motown na rzeczColumbia Records. Przeprowadził się do Europy. Pod szyldem nowej wytwórni Gaye rozpoczął pracę nad następnym albumem.
Gaye w pracy belgijskiego malarza Willy’ego Bosschema
W 1982 roku artysta nagrał albumMidnight Love z promującym go singlem „Sexual Healing”, za który otrzymał dwienagrody Grammy. Pierwszą z nich w kategorii najlepszy utwór R&B, drugą za najlepszy instrumentalny podkład na żywo (na „Sexual Healing” nie wykorzystano komputerów i innej elektroniki).Midnight Love był pewnego rodzaju klasykiem, do jakich przyzwyczaił odbiorców Gaye, ale stworzony pod skrzydłami Columbii album przyniósł nowe brzmienia i instrumenty, które odmłodziły i dały nowe siły muzyczne Gaye’owi.
Po sukcesie albumuMidnight Love Gaye wrócił do Stanów Zjednoczonych, gdzie zamieszkał wspólnie ze swoimi rodzicami. W 1983 roku pogodził się również z Berrym Gordym, szefem wytwórni Motown, oraz wykonał legendarną i nieco szokującą interpretacjęhymnu państwowego Stanów Zjednoczonych, na rozpoczęcie nowego sezonuNBA. To były ostatnie wielkie doniesienia na temat publicznego życia Gaye’a.
Sukcesy i wielka sława, jaką Gaye zdobył po wydaniuMidnight Love, skłoniły go do jeszcze większego uzależnienia od kokainy. Gaye przeprowadzając się do swoich rodziców miał nadzieję, że uda mu się odzyskać równowagę psychiczną, jednak tak się nie stało. Problemy z narkotykami pogorszyły jego i tak napięte relacje z ojcem. Wielokrotnie Gaye odgrażał się ojcu, że popełnisamobójstwo. 1 kwietnia 1984 roku, na dzień przed 45. urodzinami Marvina, wdał się w bójkę z ojcem, który wyjął z szuflady pistolet i pociągnął za spust. Artysta został raniony w klatkę piersiową, a rana postrzałowa była tak wielka, że uszkodziławątrobę,płuco iserce. Artysta zmarł o godzinie 13:01 w drodze do szpitala. Przez cały czas był przytomny. Artysta został skremowany na cmentarzuForest Lawn Memorial Park, a część prochów rozrzucono naOceanie Spokojnym[4]. Jego ojciec przyznał się do zabójstwa i został skazany na sześć lat w zawieszeniu[5]. Zmarł w domu opieki wCulver City w Kalifornii nazapalenie płuc 10 października 1998, dziewięć dni po swoich 84. urodzinach[5].
Po śmierci Gaye’a jego popularność nie zanikła, a wizje, które zawarł w swoich piosenkach, stały się podstawą niemal religijnego kultu, którym otoczyli go przedstawiciele czarnej społeczności. Gaye stał się jednym z symboli czarnej kultury obokMalcolma X,Martina Luthera Kinga,Marcusa Garveya i innych, jako tragicznie zmarła postać walcząca o lepsze jutro dla czarnej społeczności. W 1987 roku Gaye został wprowadzony doRock and Roll Hall of Fame, jednak po jego śmierci żaden z albumów piosenkarza, które wydały w porozumieniu wytwórnie Motown i Columbia, nie odniósł już takiego sukcesu jak te wydane za życia muzyka.
.png)
.jpg)
