Marek Borowski

Marek Borowski (2019)
Data i miejsce urodzenia	4 stycznia 1946 Warszawa
Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej
Okres	od 19 października 2001 do 20 kwietnia 2004
Przynależność polityczna	Sojusz Lewicy Demokratycznej /Socjaldemokracja Polska
Poprzednik	Maciej Płażyński
Następca	Józef Oleksy
Wicemarszałek Sejmu II i III kadencji
Okres	od 16 lutego 1996 do 18 października 2001
Przynależność polityczna	Sojusz Lewicy Demokratycznej
Minister-szef Urzędu Rady Ministrów
Okres	od 7 marca 1995 do 7 lutego 1996
Przynależność polityczna	Sojusz Lewicy Demokratycznej
Poprzednik	Michał Strąk
Następca	Leszek Miller
Wiceprezes Rady Ministrów,minister finansów
Okres	od 26 października 1993 do 8 lutego 1994
Przynależność polityczna	Sojusz Lewicy Demokratycznej
Poprzednik	Jerzy Osiatyński[1]
Następca	Grzegorz Kołodko
Przewodniczący Socjaldemokracji Polskiej
Okres	od 26 marca 2004 do 1 sierpnia 2008
Przynależność polityczna	Socjaldemokracja Polska
Następca	Bartosz Dominiak (p.o.)
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Wiadomości w Wikinews

Marek Stefan Borowski (ur.4 stycznia1946 wWarszawie) – polskipolityk iekonomista.Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej PolskiejIV kadencji (2001–2004).

Poseł naSejmI,II,III,IV iVI kadencji (1991–2005, 2007–2011), senatorVIII,IX,X iXI kadencji (od 2011). W latach 1989–1991 wiceminister rynku wewnętrznego, w latach 1993–1994wiceprezes Rady Ministrów iminister finansów wrządzie Waldemara Pawlaka, w latach 1995–1996minister-szef Urzędu Rady Ministrów, w latach 1996–2001wicemarszałek SejmuII iIII kadencji. ZałożycielSocjaldemokracji Polskiej i jej przewodniczący w latach 2004–2008. Kandydat na urządprezydenta RP wwyborach w 2005.

Urodził się w polsko-żydowskiej rodzinie. SynWiktora Borowskiego, przedwojennego działaczaKPP, a także dziennikarza (m.in. redaktora naczelnego „Życia Warszawy”)^[2], oraz Janiny z domu Piotrowskiej^[3][4]; bratanekBronisława Bermana.

W 1963 ukończyłXIV Liceum Ogólnokształcące im. Klementa Gottwalda w Warszawie^[5]. W młodości był członkiemKlubu Poszukiwaczy Sprzeczności. W 1967 wstąpił doPolskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Z powodu zaangażowania w protesty w ramachwydarzeń marcowych w 1968 został z niej usunięty. Spowodowało to krótkie przerwanie nauki na uczelni, a władze dodatkowo zastosowały wobec niego sankcje w postaci zakazu pracy w kierunku, w jakim się kształcił, oraz zabroniły wyjazdów za granicę. Nadal pozostawał członkiemZwiązku Młodzieży Socjalistycznej. Ostatecznie został absolwentem Wydziału Handlu ZagranicznegoSzkoły Głównej Planowania i Statystyki w Warszawie na kierunkumiędzynarodowe stosunki gospodarcze z tytułem zawodowym magistra ekonomii. Odbył również podyplomowe studia w Szkole Głównej Planowania i Statystyki (finanse).

W 1968 rozpoczął swoją pierwszą pracę jako sprzedawca w Domach Towarowych „Centrum”. W Domu Towarowym „Junior” przez rok był sprzedawcą odzieży. W 1973 wyjechał na staż dofrancuskich domów towarowych. W 1975 ponownie został przyjęty do PZPR, pozostając w tej partii aż do jej rozwiązania. W 1982 skończył pracę w DT jako główny specjalista do spraw ekonomicznych.

W 1982 został zastępcą, a później dyrektorem departamentu ekonomicznego wMinisterstwie Rynku Wewnętrznego. Był reprezentantemministerstwa w pracach nad reformami ekonomicznymi, którymi kierował początkowo profesorWładysław Baka, a następnie profesorZdzisław Sadowski. W 1989 wstąpił doRuchu 8 Lipca, określanego mianem reformatorskiej grupy wewnątrz PZPR.

W 1989 został mianowany na stanowisko wiceministra rynku wewnętrznego wrządzie Tadeusza Mazowieckiego, a w 1990 wrządzie Jana Krzysztofa Bieleckiego. Do jego zadań należała prywatyzacjahandlu iturystyki. Stanowisko opuścił w 1991. W styczniu 1990 był jednym z założycieliSocjaldemokracji Rzeczypospolitej Polskiej, w której objął funkcję wiceprzewodniczącego. W październiku 1991 został po raz pierwszy wybranyposłem. Jako pierwszy zaproponował przekształcenie koalicji SLD w partię polityczną^[6]. W 1999, po rozwiązaniu się SdRP, został członkiem i wiceprzewodniczącymSojuszu Lewicy Demokratycznej, którym pozostał do 2004.

Od 26 października 1993 do 8 lutego 1994 sprawował funkcję wiceprezesaRady Ministrów orazministra finansów wrządzie Waldemara Pawlaka. Przyczynami podania się do dymisji ze stanowiska wicepremiera i ministra finansów było niekonsultowane z nim odwołanie przezWaldemara Pawlaka wiceministra finansówStefana Kawalca, obarczanego odpowiedzialnością za rzekome nieprawidłowości przy prywatyzacjiBanku Śląskiego. Do pracy w rządzie powrócił w 1995, obejmując na okres roku stanowisko ministra-szefaUrzędu Rady Ministrów wrządzie premiera Józefa Oleksego.

Po dymisji rządu w lutym 1996 został jednym zwicemarszałków Sejmu, wybranym z ramienia Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Funkcję sprawował do końcaII i przez całąIII kadencjęSejmu, tj. do października 2001.

19 października 2001 został wybrany na urządMarszałka SejmuIV kadencji stosunkiem głosów: 377 – za, 77 – przeciw, 1 – wstrzymującym się. Po złożonej rezygnacji został odwołany przez Sejm (370:5:1) 20 kwietnia 2004.

26 marca 2004 wraz z liczącą około 30 osób grupą dotychczasowych działaczy i parlamentarzystówSojuszu Lewicy Demokratycznej (m.in.Izabella Sierakowska,Jolanta Banach,Andrzej Celiński) orazUnii Pracy (m.in.Tomasz Nałęcz), niezadowolonych z działaniarządu Leszka Millera i partii koalicyjnych, utworzył nową lewicową formację polityczną o nazwieSocjaldemokracja Polska. Wwyborach parlamentarnych w 2005 nie uzyskał mandatu poselskiego, gdyż SDPL nie przekroczyła progu wyborczego.

1 maja 2005 wyraził zamiar kandydowania wwyborach prezydenckich jako kandydat Socjaldemokracji Polskiej. 6 czerwca tego samego roku jego komitet wyborczy został zatwierdzony przezPaństwową Komisję Wyborczą. Dodatkowo poparcia politycznego udzieliły mu partieUnia Pracy,Zieloni 2004 oraz po wycofaniu się Włodzimierza CimoszewiczaSojusz Lewicy Demokratycznej. Poparły go również Federacja Młodych Unii Pracy i Stowarzyszenie Młoda Socjaldemokracja. Szefem sztabu wyborczego zostałTomasz Nałęcz, który jednak zrezygnował z tej funkcji i przeszedł do sztabuWłodzimierza Cimoszewicza po jego deklaracji uczestnictwa w wyborach. Przewodniczącym komitetu wyborczego Marka Borowskiego był deputowany doParlamentu EuropejskiegoDariusz Rosati.

Swój udział w wyborach Marek Borowski zakończył w I turze. Po wycofaniu się Włodzimierza Cimoszewicza poparcia udzielił mu odchodzący prezydentAleksander Kwaśniewski. Na byłego marszałka Sejmu zagłosowało 1 544 642 wyborców (10,33%), co wystarczyło do zajęcia czwartego miejsca. W II turze wyborów udzielił swojego poparciaDonaldowi Tuskowi.

Po wyborczej porażce jako przewodniczący SDPL uczestniczył w 2006 w tworzeniu koalicjiLewica i Demokraci celem wspólnego udziału wwyborach samorządowych. W tych wyborach bezskutecznie ubiegał się o stanowiskoPrezydenta Warszawy z ramienia nowej koalicji, zajmując trzecie miejsce (przegrywając zKazimierzem Marcinkiewiczem iHanną Gronkiewicz-Waltz), zdobywając 22,61% poparcia (159 043 głosów)^[7]. 17 listopada poinformował na konferencji prasowej, że nie popiera żadnego z kandydatów. Jednak tydzień później, w przeddzieńciszy wyborczej, zapowiedział oddanie głosu na kandydatkę PO^[8].

W tych samych wyborach uzyskał mandat radnegosejmiku mazowieckiego, obejmując w nim funkcję przewodniczącego liczącego cztery osoby klubu radnych Lewicy i Demokratów. Wwyborach parlamentarnych w 2007 ponownie uzyskał mandat poselski, otrzymując wokręgu warszawskim 75 493 głosy. 22 kwietnia 2008 został przewodniczącym Koła Poselskiego SDPL-Nowa Lewica (od września 2009 działającym bez członu „Nowa Lewica” w nazwie). W 2008 zrezygnował także z kierowania Socjaldemokracją Polską, zostając przewodniczącym jej rady politycznej. Wwyborach do Parlamentu Europejskiego w 2009 kandydował z listy komitetuPorozumienie dla Przyszłości – Centrolewica, który nie osiągnął progu wyborczego^[9].

Wwyborach parlamentarnych w 2011 uzyskał, startując z własnego komitetu, mandat senatora w warszawskim okręgu wyborczym obejmującym dzielnice:Praga-Północ,Praga-Południe,Targówek,Rembertów iWesoła, zdobywając 104 238 głosów (50,26%)^[10]. Jego kandydaturę popierały SLD iPlatforma Obywatelska. 20 grudnia 2011 przystąpił doKoła Senatorów Niezależnych. W 2015 opuścił SDPL i wwyborach w tym samym roku z powodzeniem ubiegał się o reelekcję, poparły go 124 264 osoby (konkurował jedynie z kandydatemPiS)^[11]. Ponownie przystąpił do KSN, a wskutek jego rozpadu w połowie czerwca 2016 został senatorem niezrzeszonym.

Jako pierwszy w felietonie dla tygodnika „Polityka” przedstawił pomysł wystawienia przez partie opozycyjne w wyborach do Senatu w 2019 po jednym wspólnym kandydacie we wszystkich okręgach, aby zwiększyć szanse na pokonanie PiS^[12]; strategia ta doczekała się realizacji jakopakt senacki. Marek Borowski wstąpił do PO, został kandydatemKoalicji Obywatelskiej do wyższej izby polskiego parlamentu wwyborach w 2019. Uzyskał senacką reelekcję, otrzymując 153 994 głosy^[13]. Wwyborach w 2023 został wybrany do Senatu XI kadencji, zdobywając 178 104 głosy^[14].

Wybory	Komitet wyborczy		Organ	Okręg	Wynik
1991		Sojusz Lewicy Demokratycznej	Sejm I kadencji	nr 19	15 492 (5,99%)[15]
1993			Sejm II kadencji	nr 32	23 087 (12,54%)[16]
1997			Sejm III kadencji		56 166 (31,98%)[17]
2001		Sojusz Lewicy Demokratycznej – Unia Pracy	Sejm IV kadencji	nr 19	149 233 (20,32%)[18]
2005		Socjaldemokracja Polska	Sejm V kadencji		40 822 (5,38%)[19]
2005		KW Kandydata na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Marka Borowskiego	Prezydent RP		1 544 642 (10,33%)[20]
2007		Lewica i Demokraci	Sejm VI kadencji	nr 19	75 493 (6,59%)[21]
2009		Porozumienie dla Przyszłości – Centrolewica	Parlament Europejski VII kadencji	nr 8	13 642 (3,60%)[9]
2011		KWW Marka Borowskiego	Senat VIII kadencji	nr 42	104 238 (50,26%)[22]
2015			Senat IX kadencji		124 064 (60,69%)[23]
2019		Koalicja Obywatelska	Senat X kadencji		153 994 (64,55%)[13]
2023			Senat XI kadencji		178 104 (69,72%)[14]

• Order Krzyża Ziemi Maryjnej I klasy (Estonia, 2002)^[24]
• Honorary Companion of HonourNarodowego Orderu Zasługi (Malta, 2002)^[25]
• Krzyż WielkiOrderu „Za Zasługi dla Litwy” (Litwa, 2005)^[26]
• OficerLegii Honorowej (Francja, 2014)^[27]
• Order Uśmiechu (2002)
• Tytuł honorowego obywatela Piły (2002)^[28]

Marek Borowski jest żonaty z Haliną, ma syna Jakuba. Jest kolekcjonerem korkociągów^[29].

• Łukasz Tomczak: Sojusz Lewicy Demokratycznej – od koalicji do partii, od rządu do opozycji. W: Krzysztof Kowalczyk, Jerzy Sielski: Partie i ugrupowania parlamentarne III RP. Toruń: Dom wydawniczy DUET, 2006, s. 58–95.ISBN 83-89706-84-9.
• Strona sejmowa posła VI kadencji. [dostęp 2011-03-29].

• Marek Borowski – strona prywatna. [dostęp 2011-03-29].

• Absolwenci Szkoły Głównej Handlowej
• Działacze PZPR
• Działacze Związku Młodzieży Socjalistycznej
• Honorowi obywatele Piły
• Kandydaci na urząd Prezydenta RP w 2005 roku
• Ludzie urodzeni w Warszawie
• Marszałkowie Sejmu III Rzeczypospolitej
• Ministrowie finansów III Rzeczypospolitej
• Ministrowie-członkowie Rady Ministrów III Rzeczypospolitej
• Odznaczeni Orderem Uśmiechu
• Osoby pozbawione członkostwa w Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej
• Polacy – Oficerowie Legii Honorowej
• Polacy odznaczeni Orderem Krzyża Ziemi Maryjnej
• Polacy odznaczeni Orderem Narodowym Zasługi (Malta)
• Polacy odznaczeni Orderem „Za Zasługi dla Litwy”
• Polacy pochodzenia żydowskiego
• Politycy Platformy Obywatelskiej
• Politycy SdRP i SLD
• Politycy Socjaldemokracji Polskiej
• Polscy ekonomiści
• Posłowie na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej I kadencji (1991–1993)
• Posłowie na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej II kadencji (1993–1997)
• Posłowie z okręgu Warszawa
• Radni sejmiku województwa mazowieckiego
• Senatorowie z województwa mazowieckiego (od 2001)
• Szefowie Urzędu Rady Ministrów
• Uczestnicy wydarzeń Marca 1968
• Urodzeni w 1946
• Wicemarszałkowie Sejmu III Rzeczypospolitej
• Wiceministrowie i urzędnicy III Rzeczypospolitej
• Wiceministrowie i urzędnicy PRL
• Wicepremierzy III Rzeczypospolitej
• Posłowie na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej VI kadencji
• Senatorowie XI kadencji Senatu Rzeczypospolitej Polskiej
• Absolwenci XIV Liceum Ogólnokształcącego im. Stanisława Staszica w Warszawie