W 1214 terytoria Marchii Brandenburskiej sięgnęły na północ odLubusza doOdry, w okolice dzisiejszego Odrzycka (Oderberg), gdzie dwa lata późniejmargrabiowie brandenburscy zbudowali silny gród przeciwkoPomorzu Zachodniemu[2].Swoją świetność marchia przeżywała za panowania braciJana I (zm. 1266) orazOttona III (zm. 1267), którzy władali nią wspólnie uwzględniając zawsze zdanie i opinię drugiego. Przez małżeństwo Ottona z córką królaCzechWacława I pod władzę Marchii przeszłyŁużyce. Dalszym terenem ekspansji była północno-zachodnia częśćPaństwa Polskiego z grodami:Santokiem,Drezdenkiem (Drżeniem),Wałczem,Człopą,Międzyrzeczem,Skwierzyną orazCzaplinkiem. W 1248 roku jeden ześląskich książąt,Bolesław II Rogatka postawiłziemię lubuską w zastawBrandenburczykom za cenę pomocy militarnej przeciwkoHenrykowi III, swemu bratu. W 1252 roku z powodu niewypłacalności Rogatki ziemia lubuska została wchłonięta do Marchii i stała się zaczątkiemNowej Marchii. Po 1265 roku nastąpił okres ciągłych sporów i walk władcówWielkopolski (Księstwo wielkopolskie) o przygraniczne zamki obronne, zakończony status quo około 1278 roku. Za kolejny etap ekspansji brandenburskiej na ziemie polskie można uznać rok 1296. Wtedy to na skutek zabójstwa króla Przemysła II na 70 lat Polska utraciła Santok z Drezdenkiem oraz całą ziemię wałecką. Marchia uzyskała odWacława III obietnicę przekazania pod władztwo brandenburskiePomorza Gdańskiego, co zostało wykorzystane podczas sporuWładysława Łokietka z biskupemJanem Muskatą. Siły polskie wsparłzakon krzyżacki, pokonując Brandenburczyków, lecz na skutek konfliktu i zerwania sojuszu z Polską zagarnał jego terytorium i zabił przy tym polskie załogi m.in. wŚwieciu,Gdańsku orazTczewie.
Po okresie panowania w BrandenburgiiWittelsbachów rządy objęli w niej władcyCzech z dynastiiLuksemburgów:Karol IV,Wacław IV orazZygmunt (oznaczało to unię personalną z Królestwem Czech)[3]. Zgodnie ze Złotą Bullą Karola IV z 1356 roku elektor brandenburski uzyskał jeden głos podczas wyborów nowego władcy Rzeszy.
Gospodarczo Brandenburgia rozwinęła się głównie w produkcji, a następnie w handlu zbożem. Kryzys tego kraju przypadł na II połowę XIV wieku, gdy po epidemiidżumy w Europie spadła liczba ludności, czego skutkiem był także zmniejszony popyt na produkty spożywcze, w tym zboże.
Mimo że teren ten był rozwinięty, plagą stały się rozboje tzw.raubritterów. W celu zapobieżenia rabunkom na duktach oraz zwiększenia bezpieczeństwa Brandenburczycy podpisali kilka traktatów z państwem polskim. Istotą owych umów było zobowiązanie się obu krajów do nieudzielania schronienia zbójom oraz, w wypadku popełnienia przestępstwa przez własnego obywatela, ukarania winnego z możliwością ewentualnego transportu na terytorium państwa poszkodowanego; należało również się liczyć z konfiskatą majątkową celem wyrównania szkód i zadośćuczynienia drugiemu krajowi. Umowy te stały się początkiem bardziej złożonych umów międzynarodowych – ważne miejsce zdobyły regulacje dotyczące bezpieczeństwa i opieki kraju nad obywatelami innej narodowości.
Po okresie panowania w MarchiiLuksemburgów, obszar ten został nadany rodzinieHohenzollernów, która traktowała go jako swoją domenę służącą do dalszej ekspansji terytorialnej. Wkrótce dzięki rządom twardej ręki zostało wyplenione tam raubritterstwo. Wszystkie tamtejsze miasta siłą zostały usunięte zHanzy. W roku 1455 Nowa Marchia została sprzedana przez Krzyżaków Hohenzollernom, którzy starali się również zdobyć Pomorze Zachodnie. Poszerzając swe władztwo dynastia ta dążyła do przejęcia rządów wPrusach.
W 1618 roku elektor BrandenburgiiJan Zygmunt Hohenzollern za zgodą władcy Rzeczypospolitej został księciem pruskim, Obydwa kraje połączono unią personalną. W 1701 roku Prusy wchłonęły Brandenburgię.
↑Leksykon PWN – Europa. Regiony i państwa historyczne. Marcin Kamler (red.). Warszawa: PWN, 2000, s. 66–68, 223.ISBN 83-01-13291-4.
↑Gerard Labuda:Wielkie Pomorze w dziejach Polski, Wydawnictwo Zachodnie, Poznań 1947.
↑Często błędnie podaje się, że Brandenburgia była w latach 1373–1415 integralną częściąKorony Świętego Wacława. W rzeczywistości ograniczało się to jedynie do posiadania wspólnego władcy.H.W. Koch (1978). A History of Prussia. New York: Barnes & Noble Books. p. 326.ISBN 0-88029-158-3.
Wachowiak B., Dzieje Brandenburgii-Prus na progu czasów nowożytnych (1500-1701), Poznań 2001
Jerzy Strzelczyk: „Brandenburgia”, Warszawa 1975
Adolph Friedrich Riedel:Die Mark Brandenburg im Jahr 1250, 1. Teil, Berlin 1831,508 Seiten.
Adolph Friedrich Riedel:Codex diplomaticus Brandenburgensis – Sammlung der Urkunden, Chroniken und sonstigen Geschichtsquellen für die Geschichte der Mark Brandenburg und ihrer Regenten, Namenverzeichnis zu sämtlichen Bänden, Band 1:A – G, Berlin 1867,529 Seiten
Frank Göse (Hrsg.):Im Schatten der Krone. Die Mark Brandenburg um 1700. Verlag für Berlin-Brandenburg, Potsdam 2002.ISBN 3-935035-29-2.
Johann Christoph Bekmann,Historische Beschreibung der Chur und Mark Brandenburg, 2 Bände, Berlin 1751/1753
Matthias Asche:Neusiedler im verheerten Land – Kriegsfolgenbewältigung, Migrationssteuerung und Konfessionspolitik im Zeichen des Landeswiederaufbaus – Die Mark Brandenburg nach den Kriegen des 17. Jahrhunderts. Aschendorf Verlag, Münster 2006.
.svg)
.svg)
.jpg)
.svg)
.svg)
.svg)
