Movatterモバイル変換


[0]ホーム

URL:


Przejdź do zawartości
Wikipediawolna encyklopedia
Szukaj

Mannheim

Na mapach:Ziemia49°29′N 8°28′E/49,483333 8,466667
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Ten artykuł dotyczy miasta w Niemczech. Zobacz też:inne znaczenia.
Mannheim
Ilustracja
Friedrichsplatz
HerbFlaga
HerbFlaga
Państwo

 Niemcy

Kraj związkowy

 Badenia-Wirtembergia

Rejencja

Karlsruhe

Zarządzający

Christian Specht

Powierzchnia

144,97 km²

Wysokość

97 m n.p.m.

Populacja (31 grudnia 2022)
• liczba ludności
• gęstość


315 554[1]
2177 os./km²

Nr kierunkowy

0621

Kod pocztowy

68159–68309

Tablice rejestracyjne

MA

Plan Mannheimu
Położenie na mapie Badenii-Wirtembergii
Mapa konturowa Badenii-Wirtembergii, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Mannheim”
Położenie na mapie Niemiec
Mapa konturowa Niemiec, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Mannheim”
Ziemia49°29′N 8°28′E/49,483333 8,466667
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku
Informacje w Wikipodróżach
Strona internetowa
Podział administracyjny Mannheim
Wieża telekomunikacyjna Mannheim z wieżowcami nad brzegiem Neckaru, za niektórymi zakładami przemysłowymi w siostrzanym mieście Ludwigshafen
Wieża ciśnień
Pałac – dawna rezydencja elektorów Palatynatu

Mannheim (wym.MAF:[ˈmanˌhaɪ̯m],posłuchaj) – miasto na prawachpowiatu wNiemczech, w kraju związkowymBadenia-Wirtembergia, wrejencji Karlsruhe, siedzibaregionu Rhein-Neckar. Leży u ujściaNeckaru doRenu, na wysokości 97 m n.p.m., ok. 70 km na południe odFrankfurtu nad Menem, naprzeciwkoLudwigshafen am Rhein, z którym między innymi tworzy jeden organizm miejski i przemysłowy. Liczy 315 554 mieszkańców (31 grudnia 2022)[1], powierzchnia miasta wynosi 144,9 km².

Mannheim jest też ważnym centrum naukowo-kulturalnym. Znajdują się tu liczne uczelnie (m.in. uniwersytet założony w 1907), muzea:Reiss-Engelhorn-Museen(inne języki),Städtische Kunsthalle, biblioteki, planetarium. Miasto jest siedzibą dużych wydawnictw książkowych, takich jakBrockhaus. Odbywają się tu międzynarodowe festiwale filmów krótkometrażowych.

Historia

[edytuj |edytuj kod]

Mannheim prawa miejskie otrzymał w 1607 r. Od 1720 r. miasto było rezydencją elektorówPalatynatu. W 1803 r. włączone zostało doBadenii.

Mannheim posiada zachowany zabytkowy układ urbanistyczny (I poł. XVIII wieku) na planie szachownicy – „kwadratowe miasto” – złożonej ze 144 pól. W starym centrum miasta ulice nie posiadają nazw, a jedynie oznaczenia siatki pól np. D7, L4 itd. Liczne zabytki barokowe z XVIII wieku.Największy w Niemczech pałac, rezydencja elektorówPalatynatu w latach 1720–1803 (zbudowany 1720–1760), w kaplicy znajdują się freskiCosmasa Damiana Asama.Kościół jezuitów (1738–1760), ratusz (1701–1711).

Miasto w czasie swoich podróży po Europie odwiedzał m.in.Wolfgang Amadeusz Mozart, który szczególnie cenił sobie walory tutejszej orkiestry przeniesionej później wraz z dworem elektorskim doMonachium. Kompozytor przebywał tutaj czterokrotnie, szczególnie przyjaźniąc się z rodziną kapelmistrzaChristiana Cannabicha, gdzie udzielał lekcji także jego córce Rosie. Mozart zaprzyjaźniony był również z tutejszymi muzykami, czego owocem jestKoncert na obój i orkiestrę C-dur KV 314, podarowany przez niego Friedrichowi Rammowi. Twórcą tej orkiestry, jej sławy i głównym kompozytoremszkoły mannheimskiej, byłJohann Stamitz. Mannheim pod rządami elektora Karla Theodora przeżywał w ogóle swój kulturalny rozkwit, będąc nie tylko jednym z ówczesnych europejskich ważniejszych ośrodków muzycznych, lecz także stanowiąc główny ośrodek literackiego nurtuSturm und Drang (Okres burzy i naporu). Tutaj też w wybudowanym w 1777 rokuTeatrze Narodowym(inne języki) odbyła się prapremieraZbójcówFriedricha Schillera (1782)[2].

Pod koniecII wojny światowej Mannheim zostało zajęte 29 marca 1945 przez wojska amerykańskie[3].

Gospodarka

[edytuj |edytuj kod]

Mannheim to drugie co do wielkości miastoBadenii-Wirtembergii. Ważny port śródlądowy (przeładunek 8,6 mln t w 1988) iport lotniczy(inne języki). Przemysł maszynowy (silniki, maszyny rolnicze), środków transportu (fabrykaMercedes-Benz), elektrotechniczny, chemiczny (w tym farmaceutyczny), precyzyjny, włókienniczy i spożywczy. Znajdują się turafineria ropy naftowej, dużaelektrownia cieplna (1 650 MW) orazelektrownia wodna.

Na dzień 30 września 2011 roku w Mannheimie[a] zarejestrowanych było 3467 przedsiębiorstw[5]. Zatrudnianych w nich było około 29 000 osób[5]. Obrót wyniósł 1,89 miliarda euro[5].

Na pierwszym planie stacja rozrządowa, za nią Victoriaturm, most Kurta Schumachera i kościół Jezuitów

Niektóre przedsiębiorstwa z siedzibą w Mannheimie

[edytuj |edytuj kod]
Elektrownia w Mannheim na tle wieżowców

Transport

[edytuj |edytuj kod]
Panorama Mannheim z linią kolei S-Bahn do Heidelbergu

Transport kolejowy

[edytuj |edytuj kod]

Dworce i przystanki kolejowe:Mannheim Hauptbahnhof,Mannheim-Handelshafen, Mannheim-Neckarstadt, Mannheim-Luzenberg, Mannheim-Waldhof, Mannheim-Käfertal, Mannheim-Neckarau, Mannheim-Rheinau, Mannheim-Seckenheim, Mannheim-Friedrichsfeld. Na terenie Mannheimu i sąsiedniej miejscowościHeidelberg funkcjonujeS-Bahn Rhein-Neckar. Mannheim obsługują również pociągi dalekobieżneICE.

Uczelnie

[edytuj |edytuj kod]

Sport

[edytuj |edytuj kod]

Ludzie związani z Mannheimem

[edytuj |edytuj kod]
 Zobacz też kategorie:Ludzie związani z Mannheimem,Ludzie urodzeni w Mannheimie.

Współpraca międzynarodowa

[edytuj |edytuj kod]

Miejscowości partnerskie:

Uwagi

[edytuj |edytuj kod]
  1. Nazwa miasta wjęzyku polskim jest poddawanadeklinacji[4].

Przypisy

[edytuj |edytuj kod]
  1. abMannheim – Einwohnerzahl bis 2021 [online], Statista [dostęp 2022-09-27] (niem.).
  2. Max Becker: Biografia ilustrowana – Wolfgang Amadeusz Mozart. Warszawa: Muza SA, 2006.ISBN 83-7319-911-X.
  3. Reinhold Weber, Hans-Georg Wehling: Geschichte Baden-Württembergs. Wyd. II. Monachium: C. H. Beck, 2012, s. 104.ISBN 978-3-406-55874-0. (niem.).
  4. Mannheim. [w:]Słowniki [on-line]. sjp.pwn.pl. [dostęp 2021-04-23]. (pol.).
  5. abcHandwerkskammer Mannheim Rhein-Neckar-Odenwald: Zahlen. Daten. Fakten. Mannheim: Handwerkskammer Mannheim Rhein-Neckar-Odenwald, 2012.
  6. Über Uns | John Deere DE [online], www.deere.de [dostęp 2017-11-25] .
  7. John Deere Deutschland | John Deere DE [online], deere.de [dostęp 2024-04-24] (niem.).
  8. Startseite – EvoBus GmbH [online], www.evobus.com [dostęp 2017-02-18] (niem.).

Linki zewnętrzne

[edytuj |edytuj kod]
Region Rhein-Neckar(Region Rhein-Neckar)
Miasta na prawach powiatu
Powiaty
Rejencja Karlsruhe(Regierungssbezirk Karlsruhe)
Regiony
Miasta na prawach powiatu
Powiaty ziemskie
Badenia-Wirtembergia (Baden-Württemberg)
Miasta na prawach powiatu
Powiaty
Regiony
(Region)
Rejencje
(Regierungsbezirk)

Badenii-Wirtembergii

Kontrola autorytatywna (miasto liczące ponad 100 tysięcy mieszkańców):
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Mannheim&oldid=76154547
Kategorie:
Ukryte kategorie:

[8]ページ先頭

©2009-2025 Movatter.jp