_(cropped).jpg) | |
| Data i miejsce urodzenia | ok. 1770 |
|---|---|
| Pochodzenie | |
| Data i miejsce śmierci | 23 lipca 1800 |
| Gatunki | |
| Zawód | |
Magdalena Jasińska, z domu Lazańska, Łazańska, Leżańska[1][2] (ur. ok.1770 naPodlasiu, zm.23 lipca1800 wWarszawie[1][2]) –polska śpiewaczka i aktorka teatralna.
Pochodziła ze zubożałej rodziny szlacheckiej[1][2], pieczętującej się herbemJastrzębiec[2]. Wychowywała się pod opieką krewnego, przedsiębiorcy teatralnegoLeona Pierożyńskiego, z którym od około 1783 roku przebywała na dworze księciaKarola Radziwiłła wNieświeżu[1][2]. Tam została dostrzeżona przezWojciecha Bogusławskiego, który w 1785 roku zaangażował ją do zespołu teatralnego wWilnie, gdzie debiutowała rolą Hrabiny wSzkole zazdrosnychAntonia Salieriego[1][2]. Po ślubie ze śpiewakiem Wojciechem Jasińskim wyjechała na początku 1786 roku doWarszawy, gdzie występowała wTeatrze Narodowym[1][2]. Porzucona przez męża, związała się ze śpiewakiemDominikiem Kaczkowskim, któremu urodziła dwójkę dzieci: syna Dominika i córkę Agnieszkę[1][2]. W Teatrze Narodowym występowała m.in. jako Johasia wDzierżawcy, czyli Zazdrościach wieśniaczychGiuseppe Sartiego, śpiewała też wKantacie na dzień inauguracji statui króla Jana IIIMacieja Kamieńskiego wŁazienkach Królewskich w 1788 roku[1].
W 1789 roku przeniosła się doKrakowa, gdzie śpiewała w zespole operowymJacka Kluszewskiego[1][2]. W 1793 roku została ponownie ściągnięta do Warszawy przez Wojciecha Bogusławskiego, skąd po upadkuinsurekcji kościuszkowskiej przedostała się wraz z Dominikiem Kaczkowskim przez Kraków doLwowa[1][2]. W latach 1795–1799 występowała z lwowskim zespołem Bogusławskiego[1][2]. W 1799 roku wróciła wraz z trupą Bogusławskiego do Warszawy, gdzie niedługo potem zapadła na śmiertelną chorobę[1][2].
W jej repertuarze operowym znajdowały się m.in. partie Doroty wKrakowiakach i GóralachJana Stefaniego, Plociuchowej wPan dobry jest ojcem poddanychJana Dawida Hollanda, Aspazji wAxurze, królu OrmusAntonia Salieriego[2].Józef Elsner specjalnie dla niej napisał partię Królowej w operzeHerminia, czyli Amazonki[1]. Występowała też jako aktorka tragiczna (m.in. wHamlecieWilliama Shakespeare’a iMeropieWoltera) oraz jako aktorka komiczna w rolach charakterystycznych[1].
Nieszczęśliwe małżeństwo Jasińskiej oraz jej romans z Dominikiem Kaczkowskim stały się przedmiotem licznych relacji pamiętnikarskich i utworów literackich, pisał o niej m.in.Michał Wołowski[2].